نگاه کلی توده هیپواکو
توده هیپواکو بافتی در بدن است که بیش از حد معمول متراکم یا جامد است و در سونوگرافی تشخیص داده می شود.
سونوگرافی بهترین روش برای دیدن اینکه آیا بخشی از بدن از حالت اولیه تغییر کرده است یا خیر، هست.
آیا توده هیپواکو خطرناک است؟
یک توده هیپواکو می تواند در هر نقطه از بدن تشکیل شود و ایجاد آن دلایل مختلفی دارد که برخی از آن ها بی خطر هستند.
توده هیپواکو ممکن است به دلیل وجود تومور یا رشد غیرطبیعی سلول ها، ایجاد شود. ممکن است خوش خیم یا بدخیم باشد. یک تومور خوش خیم ممکن است رشد کند اما اندام های دیگر را درگیر نکند. تومور بدخیم (سرطانی) می تواند به سایر قسمت های بدن گسترش یابد و آن ها را نیز درگیر کند.
تشخیص توده هیپواکو ( hypoechoic mass هیپواکو )
در برخی از موارد، سونوگرافی ممکن است اولین معاینه برای بررسی اندام ها و بافت ها باشد.سونوگرافی مانند پرتوی چراغ قوه عمل می کند و اَشکال و سایه ها را در داخل بدن نشان می دهد اما نمی تواند تشخیص دهد که توده هایپوكوئیک خوش خیم یا بدخیم است و یا علت تشکیل آن چیست.
اگر فردی توده هیپواکو داشته باشد، پزشک آزمایش های زیر را برای بررسی های بیشتر، توصیه می کند:
- سی تی اسکن
- ام آر آی
- ماموگرافی
- نمونه برداری
- آزمایش خون
- سونوگرافی
توده هیپواکو، در اندام های زیر ایجاد خواهد شد:
توده هیپواکو در پستانها
سرطان پستان دومین علت اصلی مرگ ناشی از سرطان در زنان است. معاینات و غربالگری منظم پستان بسیار حائز اهمیت است. با این حال، اکثر تومورهای پستان خوش خیم هستند. بیشتر توده های خوش خیم و بدخیم در پستان از نوع هیپواکو هستند.
برخی از توده های خوش خیم در پستان با سرطان اشتباه گرفته می شوند زیرا ویژگی های مشابهی دارند.
دلایل ایجاد توده های هیپواکو خوش خیم در پستان عبارتند از:
- متاپلازی آپوکرین
- نکروز چربی
- فیبروآدنوما
- تغییر فیبروکیستیک
- فیبروماتوز یا تومور دسموئید
- تومور سلول گرانول
- میوفیبروبلاستوما
- هیپرپلازی استرومایی کاذب آنژیوماتوز
- اسکار شعاعی
- آدنوز اسکلروزان
- ضایعات سلول دوک نخ ریسی
- آدنوم لوله ای
همچنین عفونت، ضربه و بیماری های التهابی زیر نیز منجر به ایجاد توده های خوش خیم در پستان می شوند:
- آبسه
- ورم پستان
- ماستیت گرانولوماتوز
- انفارکتوس سینه یا کلسیفیکاسیون
- ماستوپاتی دیابتی
- اسکارهای فیبروتیک
- سارکوئیدوز
- سیلیکون تزریق شده در پستان
برخی از تومورهای بدخیم پستان عبارتند از:
- کارسینوم مجرای پستان
- کارسینوم تهاجمی لوبول پستان
- سرطان التهابی پستان
توده هیپواکو در کبد
توده های هیپواکو در کبد معمولاً هنگام اسکن شکم به صورت یک لکه در کبد دیده می شوند. بیش از ۲۰ درصد توده های هیپواکو کبدی در بزرگسالان، خوش خیم هستند. این توده ها در کبد سالم نیز می توانند ظاهر شوند و حتی ممکن است علائمی ایجاد نکنند. برخی از انواع توده های خوش خیم عبارتند از:
- آبسه کبدی
- آنژیوم کبدی
- هیپرپلازی گره ای کانونی
- آدنوم کبدی
نوعی از توده های هیپواکو در کبد ممکن است در اثر سرطانی که از قسمت دیگری از بدن پخش شده است، ایجاد شود(متاستاز کبد). سایر علل ایجاد تومور بدخیم کبدی عبارتند از:
- لنفوم غیر هوچکین
- لنفوم کبدی اولیه
- کارسینوم سلولهای کبد
- سرطان فیبرولاملار
- سرطان مجاری صفراوی (کلانژیوکارسینوما)
- آنژیوسارکوم
- سارکوم
توده هیپواکو در کلیه
سونوگرافی در معاینه کلیه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است و تغییرات در بافت ها را به راحتی نشان می دهد.
تقریباً ۲۵ درصد از توده های هیپواکو کلیه ها، غیرسرطانی هستند و به آرامی رشد می کنند.دو نوع از این توده ها عبارتند از:
- آنکوسیتوما
- آنژیومیوفیبروما
شایع ترین تومور بدخیم در کلیه، کارسینوم سلول های کلیوی هست و تقریباً 86 درصد از کل سرطان های کلیه را تشکیل می دهد. این توده می تواند از نوع توده هیپواکو باشد.
سایر توده های هیپواکو سرطانی در کلیه ها عبارتند از:
- آدنوکارسینوم
- سرطان سلول های شفاف (Clear Cells)
- متاستاز کلیه
- کارسینوم سلول کلیوی پاپیلاری
- سرطان سلول سنگفرشی
- سرطان سلول انتقالی
- تومور ویلمز
توده هیپواکو در رحم
فیبروئیدها که به آنها لیومیوم یا میوم نیز گفته می شود، توده های غیرعادی در رحم هستند که در سونوگرافی به صورت توده هایپیکوئیک دیده می شوند. فیبروم ها توده های جامدی هستند که به طور معمول از بافت همبند رشته ای و عضله صاف تشکیل شده اند.این تومورهای خوش خیم، تقریباً در ۷۰ درصد زنان تا سن ۵۰ سالگی، رخ می دهند.
سایر نواحی بدن
توده های هیپواکو در نواحی زیر نیز تشکیل خواهند شد:
معده
بیضه ها
تخمدان
روده
غده تیروئید
پوست
امواج اولتراسوند(سونوگرافی) نمی توانند از طریق جمجمه و سایر مناطق استخوانی و همچنین در بافت های نرم، عبور کنند.سونوگرافی از ریه ها نیز بسیار دشوار است زیرا پر از هوا هستند.معمولاً از تصویربرداری های های دیگر برای بررسی وجود تومور در این نواحی استفاده می شود.
آیا درمان توده هیپواکو به اندازه توده هیپواکو بستگی دارد؟
درمان توده های هیپواکو به نوع، اندازه، محل و علائم آنها بستگی دارد ولی گاهی اوقات ممکن است به هیچگونه درمانی نیاز نداشته باشید و در برخی موارد ابتدا می بایست عفونت، التهاب یا بیماری زمینه ای درمان شود و اینگونه ممکن است توده هیپواکو نیز به صورت خود به خودی کوچک شود.
عمل جراحی
جراحی بهترین گزینه برای حذف توده های هیپواکو با اندازه بزرگ است.رشد توده های خوش خیم در نهایت منجر به درد، انسداد و عوارض دیگر می شود. در برخی از موارد، توده های خوش خیم ممکن است سرطانی شوند و یا این که پاره شوند و باعث خونریزی در داخل بدن شوند. توده هایی که بر اندام ها، رگ های خونی و اعصاب تأثیر می گذارند معمولاً برداشته می شوند.
جراحی تومور با روش های سوراخ کلید، لاپاراسکوپی یا آندوسکوپی انجام می شود. این روش ها به هیچ گونه برشی نیاز ندارند و یا ممکن است به یک برش بسیار ریز، نیاز داشته باشند اما برخی از توده ها ممکن است به جراحی باز به روش سنتی، نیاز داشته باشند.
دانستنی مفید:
درمان های اضافی
توده های هیپواکو که بدخیم تشخیص داده می شوند به درمان های تهاجمی تری مانند جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی و غیره نیاز خواهند داشت.
مدت زمان بهبودی
مدت زمان بهبودی به نوع تومور و روش درمان بستگی دارد. همچنین ممکن است به آنتی بیوتیک ها برای کاهش خطر عفونت پس از جراحی، نیاز باشد.
توده هیپواکو چه علائمی دارد؟
توده های هیپواکو خوش خیم پس از برداشته شدن معمولاً دوباره رشد نخواهند کرد اما تومورهای بدخیم گاهی اوقات حتی پس از جراحی و درمان نیز مجدداً رشد می کنند.در صورت ایجاد مجدد تومورها، آزمایش های تصویر برداری های پس از جراحی، در شناسایی و درمان آنها کمک خواهند کرد.همچنین در صورت مشاهده علائم زیر، فوراً پزشکتان را مطلع سازید:
- احساس ناراحتی یا درد
- وجود نفخ یا گاز در معده
- خستگی
- لرز
- تب
- تعریق شبانه
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن
- ترشحات نوک پستان
- تغییرات پوستی مانند بروز ضایعات پوستی یا زخم
- وجود خون در ادرار یا مدفوع
- خونریزی بیش از حد در دوران قاعدگی
به یاد داشته باشید معاینات منظم بسیار حائز اهمیت هستند زیرا ممکن است به این نوع تومور مبتلا باشید ولی هیچگونه علائمی نداشته باشید و پزشک با معاینات منظم، متوجه آن شود. تشخیص به موقع، شانس بهبودی را بسیار افزایش خواهد داد.