مقدمه ای بر دلایل گسترش سرطان پروستات:
سرطان پروستات زمانی ایجاد می شود که سلول های غده پروستات بیش از حد رشد کرده و تقسیم شوند. این سلول ها می توانند به سایر قسمت های بدن گسترش یافته و بافت های سالم بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهند.
این اتفاق می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد.
بیشتر بخوانید: سوالات متداول درباره سرطان پروستات
تشخیص سرطان پروستات به موقع چقدر می تواند ما را در درمان کمک کند؟
هنگامی که سرطان پروستات زود تشخیص داده شود، درمان می تواند موثر باشد. اکثر افراد، می توانند سال ها بدون سرطان به زندگی ادامه دهند.
اما در برخی موارد، درمان جواب نمی دهد و سرطان پروستات به آرامی رشد می کند. این اتفاق می تواند بعد از انجام عمل جراحی (که پروستاتکتومی رادیکال نامیده می شود) یا پرتو درمانی اتفاق بیفتد.
هنگامی که سرطان در داخل پروستات باقی می ماند و یا عود می کند و به بافت ها و اندام های دیگر سرایت می کند، عود شیمیایی نامیده می شود. بافت سرطانی معمولاً میکروسکوپی است و رشد بسیار کندی دارد.
بیمار و پزشک با همکاری یکدیگر رشد سرطان را زیر نظر خواهند داشت. ممکن است پزشک، برنامه ی درمانی جدیدی برای بیمار تجویز کند.
نظارت فعال بر سرطان پروستات
از آنجا که سلول های سرطانی پروستات معمولاً بسیار آهسته رشد می کنند، ممکن است برخی از افراد به درمان فوری نیاز نداشته باشند.
پزشک ممکن است روشی به نام نظارت فعال را تجویز کند. در این روش، به جای انجام عمل جراحی یا پرتودرمانی، بیمار و پزشک، مدتی سرطان را زیر نظر خواهند داشت تا تشدید یا عدم تشدید آن را بررسی کنند. بیمار باید به طور مرتب آزمایش هایی مانند سطح PSA و احتمالاً نمونه برداری و MRI را انجام دهد. درصورتی که سرطان تهاجمی تر شود، بیمار و پزشک در مورد مراحل بعدی درمان تصمیم خواهند گرفت.
این روش درمانی معمولاً برای افرادی مورد استفاده قرار می گیرد که فاقد علائم هستند و احتمال رشد آرام سرطان در آنها وجود دارد. این گزینه هنگامی مورد استفاده قرار می گیرد که انجام پرتودرمانی و جراحی خطرناک باشد.
انتظار هوشیارانه
یکی دیگر از روش های احتمالی، انتظار مراقبتی است. مانند نظارت فعال، این روش نیز به جای انجام جراحی و پرتودرمانی انجام می شود و بیمار و پزشک، پیشرفت سرطان را زیر نظر خواهند داشت. اما در این روش، آزمایش های منظم انجام نمی شود.
در بیشتر مواقع، این روش، مناسب ترین گزینه درمانی برای افرادی است که تمایل و یا توانایی انجام دیگر روش های درمانی سرطان را نداشته و یا افرادی که عارضه پزشکی جدی دیگری دارند. خطر این روش این است که سرطان ممکن است در طول انجام معاینات، بزرگ شده و گسترش یابد. اگر سرطان گسترش یابد، در صورتی که همچنان قابل درمان باشد، محدودیت هایی در روش درمانی ایجاد خواهد کرد.
مشکلات حین درمان و مراقبت های پس از آن
پس تشخیص سرطان، مانند هر عارضه دیگری، باید طبق برنامه درمانی دنبال شود. این برنامه درمانی می تواند شامل برنامه ریزی برای معاینات منظم باشد و یا اگر پرتودرمانی بخشی از درمان است، حتماً در زمان های مشخص شده برای درمان مراجعه شود.
در صورتی که طبق برنامه تعیین شده عمل نکنید، ممکن اسن سرطان گسترش یابد.
برای مثال، در تحقیقی مشخص شد که احتمال بازگشت سرطان در افرادی که در طول درمان، دو جلسه یا بیشتر را از دست دادند، افزایش می یابد. این نتیجه درحالی حاصل شد که این افراد، دوره پرتودرمانی خود را به پایان رسانده بودند.
تاخیر در تشخیص سرطان چه عواقبی خواهد داشت؟
کارشناسان در مورد اینکه آیا همه افراد باید برای تشخیص سرطان پروستات آزمایش دهند یا خیر و در چه سنی باید غربالگری و بحث در مورد آنها انجام شود، اختلاف نظر دارند. آزمایش هایی مانند آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) می تواند به تشخیص زودهنگام سرطان کمک کند. اما سوالاتی مبنی بر این که آیا همیشه مزایای انجام آزمایش های غربالگری بیشتر از خطرات آن است یا خیر وجود دارد.
برخی از گروه ها پیشنهاد می کنند افرادی که در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات قرار دارند، باید در سن 50 سالگی آزمایش غربالگری پروستات را انجام دهند. برخی از افراد نیز، در صورتی که در معرض عوامل خطرساز برای ابتلا به این نوع سرطان قرار دارند، ممکن است بخواهند زودتر از موعد، این آزمایش را انجام دهند.
گروه ویژه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده می گوید، انجام این آزمایش می تواند برای برخی از افراد 55 تا 69 ساله مناسب باشد. آنها توصیه می کنند که افراد باید با پزشک خود در این مورد صحبت کنند تا از خطرات و مزایای احتمالی انجام این آزمایش آگاهی یابند.
انجمن سرطان آمریکا، شروع غربالگری را در سن 50 سالگی، و احتمالا برای افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به این سرطان قرار دارند، زودتر توصیه می کند. اما ابتدا، افراد باید در مورد مزایا و معایب آزمایش PSA با پزشک خود صحبت کنند تا از مناسب بودن آن اطلاع یابند.
انجمن اورولوژی آمریکا می گوید افراد 55 تا 69 ساله باید در مورد مزایا و خطرات آزمایش PSA با پزشک خود صحبت کنند. همچنین این گروه موارد زیر را نیز بیان کرده است:
- انجام غربالگری PSA در مردان زیر 40 سال توصیه نمی شود.
- انجام غربالگری عادی، در مردان بین 40 تا 54 سال با خطر متوسط توصیه نمی شود.
- برای کاهش خطرات غربالگری، ممکن است ترجیح داده شود تا انجام یک دوره عادی غربالگری 2 ساله و یا بیشتر به جای انجام غربالگری سالانه، در افرادی که پس از مشورت با پزشک تصمیم به غربالگری گرفته اند، جایگزین شود. در مقایسه با غربالگری سالانه، انتظار می رود که غربالگری 2 ساله، تاثیر مورد نظر را حفظ کرده و تشخیص اشتباه و نتیجه مثبت کاذب را کاهش دهد.
- انجام غربالگری عادی PSA برای اکثر افراد بالای 70 سال و یا افرادی که امید به زندگی کمتر از 10 تا 15 سال دارند، توصیه نمی شود.
- برخی از افراد 70 ساله و بیشتر، از سلامت کامل برخوردار هستند که انجام غربالگری سرطان پروستات می تواند برای آنها موثر باشد.
سرطان پروستات اولیه معمولاً علامتی ندارد. در صورت بروز اختلال در دفع ادرار و یا ایجاد درد در ناحیه کمر و لگن به پزشک مراجعه کنید. در این هنگام، ممکن است تشخیص پزشک، سرطان پروستات باشد.
پس از تشخیص، پزشک ممکن است متوجه شود که این سرطان، در حال حاضر فراتر از پروستات گسترش یافته است. در این حالت ممکن است انجام آزمایش های زیر را توصیه کند:
- اسکن استخوان
- MRI
- سونوگرافی
- سی تی اسکن
- اسکن PET
اطلاع از الگوی گسترش سرطان، به پزشک در انتخاب بهترین روش درمانی کمک می کند.