نگاه کلی
تومورهای کارسینوئید نوعی از سرطان با رشد آهسته می باشند که می توانند در قسمت های مختلفی از بدن به وجود آیند. تومورهای کارسینوئید زیر مجموعه تومورهایی به نام تومورهای نورواندوکرین می باشند که در دستگاه گوارش (معده، آپاندیس، روده کوچک، کولون یا روده بزرگ و رکتوم یا راست روده) و یا در ریه ها شروع به رشد می کنند.
تومورهای کارسینوئید معمولا سبب بروز هیچ علائم و نشانه های مشهودی نمی شوند تا زمانی که بیماری پیشرفت کند. تومورهای کارسینوئید می توانند سبب تولید و ترشح هورمون هایی در بدن شوند که علائمی همچون اسهال و گرگرفتگی پوست را به همراه دارند.
درمان تومورهای کارسینوئید معمولا شامل جراحی و گاهی مصرف دارو می باشد.
علائم
در برخی موارد، تومورهای کارسینوئید سبب بروز علائم و نشانه های مشهودی نمی شوند. معمولا علائم آن ها مبهم و تشخیص آنها سخت است. این علائم به محل ایجاد تومور هم بستگی دارند.
تومورهای کارسینوئید در ریه ها
علائم و نشانه های تومورهای کارسینوئید ریه عبارتند از:
- درد قفسه سینه
- خس خس کردن سینه
- تنگی نفس
- اسهال
- قرمزی یا احساس گرما در صورت و گردن (گرگرفتگی پوست)
- افزایش وزن، به ویژه در قسمت میانی و قسمت فوقانی کمر
- خطوط صورتی یا بنفش روی پوست که شبیه به خطوط ترک پوستی دارد
تومورهای کارسینوئید در دستگاه گوارش
علائم و نشانه های تومورهای کارسینوئید در دستگاه گوارش عبارتند از:
- درد شکم
- اسهال
- حالت تهوع ، استفراغ و عدم توانایی در دفع مدفوع به دلیل انسداد روده (انسداد روده)
- خونریزی از رکتوم
- درد رکتوم
- قرمزی یا احساس گرما در صورت و گردن (گرگرفتگی پوست)
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت بروز علائم ذکر شده و تداوم آن ها، به پزشک مراجعه کنید.
علل بیماری
این که چه چیزی سبب شکل گیری تومورهای کارسینوئید می شود هنوز مشخص نمی باشد. به طور کلی سرطان هنگامی اتفاق می افتد که یک سلول دچار جهش در DNA می شود. هنگامی که سلول های سالم به طور طبیعی از بین می روند، جهش به سلول امکان ادامه رشد و تقسیم شدن را می دهد. تجمع سلول ها سبب شکل گیری تومور می شود. سلول های سرطانی به بافت های سالم اطراف حمله می کنند و به سایر قسمت های بدن منتشر می شوند.
پزشکان نمی دانند که چه چیزی سبب جهشی می شود که باعث شکل گیری تومور کارسینوئید می شود. اما می دانند که تومور کارسینوئید در سلول های نورواندوکرین رشد می کند. سلول های نورواندوکرین در بعضی از اندام های مختلف بدن وجود دارند. آن ها در عملکرد سلول های عصبی و سلول های درون ریز نقش دارند. برخی از انواع هورمون هایی که توسط سلول های نورواندوکرین تولید می شوند شامل کورتیزول، هیستامین، انسولین و سروتونین می باشند.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
بالا بودن سن: احتمال تشکیل تومور کارسینوئید در افرادی که سن بالایی دارند بیشتر از افراد جوان و کودکان است.
جنسیت. احتمال تشکیل تومور کارسینوئید در زنان بیشتر از مردان است.
سابقه خانوادگی. اگر فرد دارای سابقه خانوادگی نئوپلازی مولتیپل اندوکرین نوع یک (MEN I) باشد، احتمال شکل گیری تومور کارسینوئید در آن افزایش می یابد. در افرادی که MEN l دارند، احتمال شکل گیری چندین تومور در غدد درون ریز وجود دارد.
عوارض بیماری
سلول های تومور کارسینوئید می توانند هورمون و سایر مواد شیمیایی ترشح کنند و سبب بروز عوارض جانبی از جمله این موارد شوند:
سندرم کارسینوئید. سندرم کارسینوئید سبب قرمز شدن و احساس گرما در صورت و گردن (گرگرفتگی پوست)، اسهال، تنفس دشوار و سایر علائم می شود.
بیماری های قلبی ناشی از کارسینوئید. تومورهای کارسینوئید سبب ترشح هورمونی می شوند که موجب ضخیم شدن دیواره حفره های قلب، دریچه ها و رگ های خونی می شود. این اختلال ممکن است که سبب نارسایی قلبی شود و نیاز به تعویض دریچه قلب باشد. بیماری های قلبی ناشی از کارسینوئید معمولا با مصرف دارو قابل کنترل هستند.
سندرم کوشینگ. تومور کارسینوئید ریه می تواند میزان زیادی هورمون ترشح کند و سبب افزایش ترشح هورمون کورتیزول شود.
تشخیص
آزمایش و روش هایی که برای تشخیص تومورهای کارسینوئید استفاده می شود شامل موارد زیر می باشد:
- آزمایش خون. در صورت ابتلا به تومور کارسینوئید، خون شخص حاوی مقادیر زیادی هورمون ترشح شده توسط تومور کارسینوئید یا ترشحات جانبی ایجاد شده در هنگام تجزیه آن هورمون ها توسط بدن می باشد.
- آزمایش ادرار. افراد مبتلا به تومورهای کارسینوئید دارای مقدار زیادی ماده شیمیایی در ادرار هستند که هنگام تجزیه بدن هورمون های ترشح شده توسط تومورهای کارسینوئید در بدن تولید می شود.
- تصویربرداری. از جمله اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)، تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)، توموگرافی انتشار پوزیترون (PET)، اسکن اکتروتید و رادیوگرافی، به پزشک کمک می کند تا محل تومور کارسینوئید را مشخص کند.
پزشک ممکن است از یک لوله باریک و بلند مجهز به لنز یا دوربین برای بررسی مناطق داخلی بدن استفاده کند.
آندوسکوپی ، که شامل عبور دستگاهی از گلو می باشد ، که به پزشک کمک می کند تا داخل دستگاه گوارش بیمار را ببیند. برونکوسکوپی ، با استفاده از دستگاهی که از گلو و ریه ها عبور می کند ، می تواند تومورهای کارسینوئید ریه را مشاهده کرد. عبور یک محدوده از رکتوم (کولونوسکوپی) می تواند به تشخیص تومورهای کارسینوئید رکتوم کمک کند.
برای برسی داخل روده کوچک ، پزشک آزمایشی که شامل بلعیدن دوربینی به اندازه قرص می باشد را توصیه می کند (آندوسکوپی کپسول).
- برداشتن بافت برای آزمایش. یک نمونه از بافت تومور (نمونه برداری) برای تأیید تشخیص صحیح جمع آوری می شود. نوع نمونه بستگی به محل قرارگیری تومور دارد.
در بعضی موارد جراح از سوزن برای بیرون کشیدن سلول ها از تومور استفاده می کند. در موارد دیگر ، در طی جراحی نمونه برداری انجام می شود. این بافت برای تعیین انواع سلولهای تومور و میزان تهاجمی بودن آنها را به آزمایشگاه ارسال می کند.
درمان
درمان تومور کارسینوئید به محل تومور، گسترش سرطان به نقاط دیگر بدن، انواع هورمون هایی که تومور ترشح می کند، سلامت کلی و ترجیحات بیمار بستگی دارد.
عمل جراحی
در صورت تشخیص زودهنگام ، تومور کارسینوئید با استفاده از جراحی کاملاً برداشته می شود. اگر تومورهای کارسینوئید در صورت مشاهده پیشرفته باشند ، برداشتن کامل ممکن نمی باشد. در برخی موارد ، جراحان سعی می کنند تا حد ممکن تومور را بردارند ، تا به کنترل علائم و نشانه ها کمک کنند.
داروها
داروهایی که برای درمان سندرم کارسینوئید استفاده می شود عبارتند از:
- داروهایی که باعث عدم ترشح هورمون توسط سلول سرطانی می شود. این داروها از ترشح هورمون ها توسط تومور جلوگیری کرده و علائم و نشانه های سندرم کارسینوئید و سرعت رشد تومور را کاهش می دهد.
اکترئتید (سندوستاتین) و لانرئوتید (سوماتولین دیپات) به صورت زیر پوستی تزریق می شود. عوارض جانبی هر دو دارو ممکن است شامل درد شکم ، نفخ و اسهال باشد. تلوتریستات (زرملو) قرصی می باشد که گاهی اوقات در ترکیب با اکتروتید یا لانروتید برای تلاش بیشتر در بهبود علائم سندرم کارسینوئید استفاده می شود.
- داروهایی که تابش را مستقیماً به سلولهای سرطانی می رسانند. گیرنده پپتید رادیونوکلئید (PRRT) ترکیبی درمانی است که سلولهای سرطانی را جستجو کرده و با یک ماده رادیواکتیو آنها را از بین می برد.
در PRRT برای تومورهای کارسینوئید، دارو به بدن و در جایی که سلول های سرطانی استقرار دارند تزریق می شود، سپس به سلول ها متصل شده و تابش را مستقیماً به آنها می رساند. این روش درمانی در افرادی که سرطان پیشرفته دارند و علیرغم مصرف اکتروتید یا لانروتید هنوز سرطان ادامه دارد، استفاده می شود.
درمان تومورهای کارسینوئیدی که به کبد گسترش یافته اند
تومورهای کارسینوئید معمولاً به کبد گسترش می یابند (متاستاز می دهند). گزینه های درمانی شامل موارد زیر می باشد:
- جراحی کبد. جراحی برای برداشتن بخشی از کبد میتواند علائم و نشانه های ناشی از تومورهای کبدی را کنترل کند.
- قطع خونرسانی به تومورهای کبدی. در روشی به نام آمبولیزاسیون شریان کبدی ، پزشک شریان اصلی کبد را مسدود کرده و خون رسانی به سلولهای سرطانی را که به کبد گسترش یافته اند قطع می کند. سلولهای کبدی سالم با تکیه بر خون رگهای خونی دیگر زنده می مانند.
- از بین بردن سلولهای سرطانی با گرما یا سرمای شدید. فرسایش به کمک فرکانس رادیویی، درمان های حرارتی را انجام می دهد که باعث مرگ سلول های تومور کارسینوئید در کبد می شود.در کرایوابلیشن برای از بین بردن سلولهای سرطانی از چرخه های انجماد و ذوب استفاده می شود.
حمایت و پشتیبانی از فرد بیمار
هر فرد سرطانی شیوه مقابله منحصر به فردی دارد. اما لازم نیست این درمان را به تنهایی انجام دهد. اگر سوالی دارید یا می خواهید راهنمایی شوید ، با یکی از اعضای تیم مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید. برای کمک به فرد در مقابله با بیماری ، مراحل زیر را نیز در نظر بگیرید:
- درباره تومورهای کارسینوئید به اندازه کافی اطلاعات کسب کنید تا در رابطه با مراقبت از خود تصمیم بگیرید. در رابطه با شرایط خود از پزشک خود سوال کنید. از اعضای تیم مراقبت های بهداشتی خود بخواهید منابعی را پیشنهاد دهند که در آن می توانید اطلاعات بیشتری کسب کنید.
- با افراد مبتلا به سرطان مشورت کنید. گروه های پشتیبانی از افراد سرطانی می توانند فرد را در چالش هایی روبرو یاری کنند. در رابطه با گروه های منطقه خود از پزشک خود سوال کنید. یا با بخش محلی انجمن سرطان آمریکا یا بنیاد سرطان کارسینوئید تماس بگیرید.
- در رابطه با سلامتی خود ،آنچه را که می توانید کنترل کنید. با تشخیص سرطان فرد احساس خواهد کرد انگار هیچ کنترلی بر سلامتی خود ندارد. اما می توانید برای حفظ یک سبک زندگی سالم گام بردارید تا بهتر بتوانید با درمان سرطان خود کنار بیایید.
وعده های غذایی سالم را با میوه و سبزیجات فراوان انتخاب کنید. اگر حال طبیعی دارید ، تمرینات سبک روزانه خود را انجام دهید. در صورت امکان استرس را کاهش دهید. به اندازه کافی بخوابید تا هنگام بیدار شدن احساس آرامش کنید.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
اگر علائم و نشانه های نگران کننده دارید با پزشک خانواده خود تماس بگیرید. در صورت مشکوک شدن پزشک به تومور کارسینوئید ، ممکن است پزشک فرد را به متخصصین زیر ارجاع داده شود:
- متخصص گوارش
- متخصص ریه
- آنکولوژیست
از آنجا که زمان معاینات کوتاه است و از آنجا که اغلب سوالات زیادی وجود دارد ، آمادگی برای پاسخ به سوالات اهمیت زیادی دارد. در اینجا برخی از اطلاعات برای کمک به آمادگی شخص ، و انتظارات از پزشک خود آورده شده است.
آن چه می توانید انجام دهید
- از هرگونه محدودیت قبل از قرار ملاقات آگاه باشید. در زمان تعیین وقت ، حتماً در رابطه با محدودیت های قبل از ملاقات با پزشک ، مانند محدود کردن رژیم غذایی سوال کنید.
- علائمی که تجربه می کنید را یادداشت کنید. حتی علائمی که به نظر می رسد ارتباطی با دلیل بیماری فعلی نداشته باشد.
- اطلاعات شخصی کلیدی ، از جمله استرسهای عمده یا تغییرات اخیر زندگی را یادداشت کنید.
- نام و مقدار داروها ، ویتامین ها یا سایر مکمل هایی که اخیراً مصرف کرده اید.
- یکی از اعضای خانواده یا دوست خود را همراه داشته باشید. بعضی اوقات یادآوری تمام اطلاعات ارائه شده در هنگام قرار ملاقات دشوار است. شخصی که شما را همراهی می کند می تواند در یادآوری اطلاعات به شما کمک کند.
- سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید را یادداشت کنید.
وقت شما با پزشک محدود است ، بنابراین تهیه لیستی از سوالات می تواند به شما کمک کند تا از وقت خود نهایت استفاده را ببرید. در صورت اتمام زمان ، سوالات خود را از مهمترین تا کم اهمیت ترین لیست کنید. برخی از سوالات اساسی که باید از پزشک بپرسید عبارتند از:
- علت ایجاد علائم من چیست؟
- آیا علل احتمالی دیگری برای علائم من وجود دارد؟
- به چه نوع آزمایشاتی نیاز دارم؟ آیا این آزمایشات به آمادگی خاصی نیاز دارد؟
- چه روش های درمانی موجود است و کدام یک را توصیه می کنید؟
- خطرات و عوارض جانبی که باید برای هر روش درمانی انتظار داشته باشم چیست؟
- اگر تحت درمان قرار بگیرم ، پیش آگهی من چیست؟
- آیا این درمان توانایی من در کار یا انجام کارهای عادی روزمره را تحت تأثیر قرار خواهد داد؟
- من دارای عارضه های پزشکی دیگری هم می باشم. چگونه می توانم این شرایط را به بهترین وجه با هم مدیریت کنم؟
- آیا بروشور یا مطالب چاپی دیگری وجود دارد که بتوانم با خود ببرم؟ چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟
- به چند بار ویزیت نیاز دارم؟
علاوه بر این سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.
از پزشک چه انتظاری می رود
علاوه بر این سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.
پزشک احتمالاً تعدادی سوال از شما می پرسد. آماده بودن برای پاسخ دادن به آنها به پزشک کمک خواهد کرد.
ممکن است پزشک سوالاتی مانند موارد زیر را بپرسد:
- چه زمانی برای اولین بار علائم را تجربه کردید؟
- آیا علائم گاه به گاه است یا مداوم؟
- شدت علائم چقدر است؟
- آیا چیزی علائم را بهبود می بخشد؟
- آیا چیزی علائم را بدتر می کند؟