سرطان پروستات Prostate Cancer

نگاه کلی به سرطان پروستات

از خبر های خوبی که امید را در بیماران مبتلا به سرطان پروستات زنده می کند دست یابی به جدیدترین درمان سرطان پروستات پیشرفته به روش نوین می باشد. با پیدایش جدیدترین تکنیک های درمان سرطان پروستات، نگرانی ها از بین رفته و امید به زندگی طولانی تر و با کیفیت تر را دربیماران مبتلا به سرطان زنده کرده است. اما نکاتی که در درمان سرطان پروستات در ایران باید به آن اشاره کرد این است که سرطان پروستات به عوامل مختلفی مانند سرعت رشد تومور و همینطور میزان پراکندگی سرطان پروستات و به سلامت عمومی بدن بیمار بستگی دارد. تجربه بیماری پروستات برای هر فردی متفاوت می باشد. مردانی که سرطان پروستات خفیف دارند، نیاز به درمان سرطان به صورت فوری ندارند. برخی از مردان نیز کلاً نیازی به درمان ندارند، در عوض پزشک به‌صورت مرتب بر آزمایش آنها نظارت فعالی خواهد داشت.
در ادامه این مطلب شما را با نشانه و علایم خاصی آشنا خواهیم کرد که ممکن است برای شما کمی نگران کننده باشد و در ادامه  با جدیدترین درمان سرطان پروستات و راه های درمان سرطان پروستات پیشرفته، علایم سرطان پروستات در مردان و علل بروز این مشکل و همچین راه های تشخیص دقیق و به موقع این بیماری آشنا خواهیم کرد.

علائم سرطان پروستات

معمولا سرطان پروستات در مراحل اولیه‌اش علائم و نشانه‌های خاصی ندارد اما از نشانه‌های سرطان پروستات پیشرفته موارد زیر را می توان نام برد و مورد بررسی قرار داد:

• دشواری در ادرار کردن می تواند از علایم سرطان پروستات باشد
• کاهش قدرت جریان ادرار
• وجود خون در ادرار یا مایع منی
• احساس درد در ناحیه لگن
• استخوان درد
• اختلال در نعوظ هم یکی دیگر از نشانه های سرطان پروستات می باشد که باید بررسی شود.

 

 

تشخیص سرطان پروستات چه زمانی و توسط کدام پزشک انجام می شود؟

اگر متوجه علائم و نشانه‌های نگران‌کننده شده‌اید، فوراً یک قرار ملاقات با پزشکتان ترتیب دهید. جهت تشخیص سرطان پروستات باید به پزشک متخصص ارولوژی یا متخصص مجاری ادراری مراجعه نمود. بحث در مورد خطرات و مزایای غربالگری سرطان پروستات ادامه دارد. با پزشکتان در این باره مشورت کنید تا بتوانید بهترین تصمیم را بگیرید.

 

علل بروز سرطان پروستات

هنوز مشخص نشده است که علت ایجاد سرطان پروستات چه می باشد.پزشکان می‌دانند که سرطان پروستات زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های پروستات تغییر غیرعادی داشته باشند. جهش در دی‌ان‌ای این سلول‌های غیرعادی موجب رشد و تقسیم بیش از حد آنها می‌شود. این سلول‌های غیرعادی حتی زمانی که سایر سلول‌ها از بین روند، به بقای خود ادامه می‌دهند. تجمع این سلول‌های غیرعادی منجر به ایجاد تومور می‌شود و همچنین این سلول‌ها به بافت‌های نزدیک نیز حمله خواهند کرد.برخی از این سلول‌های غیرعادی جدا می‌شوند و به سایر قسمت‌های بدن گسترش پیدا می‌کنند.

عواملی که خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهند عبارت‌اند از:

سن. با افزایش سن خطر ابتلا به سرطان پروستات افزایش پیدا می‌کند.

نژاد. بنا بر دلایلی که هنوز مشخص نشده است، مردان سیاه‌پوست بیشتر از نژادهای دیگر، در خطر ابتلا به سرطان پروستات قرار دارند

سابقه خانوادگی. اگر مردی در یک خانواده به سرطان پروستات مبتلا باشد، خطر ابتلا سایر مردهای خانواده به این بیماری نیز افزایش پیدا خواهد کرد. همچنین اگر مردی سابقه خانوادگی از داشتن ژن‌هایی که خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهند (بی آر سی‌ای ۱ و بی آر سی‌ای ۲) داشته باشد، خطر ابتلا به سرطان پروستات افزایش پیدا خواهد کرد.

چاقی : مردان چاقی که مبتلا به این بیماری هستند بیشتر در معرض بیماری‌های پیشرفته که به‌سختی درمان می‌شوند، قرار می‌گیرند.

عوارض بیماری سرطان پروستات

سرطان پروستات پیشرفته متاستاز: انتشار سلول های سرطانی یا همان تومور به اندام‌های نزدیک غده پروستات ،مثانه را نیز درگیر خواهد کرد که از عوارض دیگر سرطان پروستات می باشد. همچنین این سرطان از طریق جریان خون و سیستم لنفاوی، استخوان‌ها و اندام‌های دیگر را نیز آلوده می‌کند.

پروستاتیت، که تورم و التهاب غده پروستات است

سرطان پروستات و درمانش هر دو موجب بی‌اختیاری می‌شوند و از عوارض سرطان پروستات می باشد.

اختلال در نعوظ به دلیل سرطان پروستات یا درمان‌های آن مانند جراحی، پرتودرمانی و هورمون‌درمانی، ایجاد می‌شود.

 

تشخیص سرطان پروستات به موقع چقدر به شما در درمان موثر کمک می کند؟

این موضوع که آیا مردان سالم و بدون هیچ علامتی باید آزمایش‌های غربالگری سرطان پروستات را انجام بدهند یا خیر، یک مسئله بحث‌برانگیز است. برخی از سازمان‌های پزشکی با این مسئله موافق نیستند و فواید غربالگری را کافی نمی‌دانند.

برخی از سازمان‌های پزشکی دیگر بر این عقیده‌اند مردانی که ۵۰ سال دارند باید این غربالگری را انجام دهند و مردانی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات قرار دارند در سنین کمتر باید آن را انجام دهند.

پیشگیری از سرطان پروستات:

فعالیت بدنی مناسب نقش مهمی را در پیشگیری از سرطان پروستات دارد!

انتخاب یک رژیم غذایی سالم غنی از میوه و سبزیجات. از مصرف غذاهای پرچرب خودداری کنید و در عوض از انواع میوه‌ها و سبزیجات و مواد سبوس‌دار استفاده کنید.

انتخاب غذاهای سالم به‌جای مکمل. مطالعات نشان داده‌اند که مکمل‌ها نقشی در کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات ایفا نمی‌کنند. یا حتی در مواقعی درمان سرطان پروستات را با مشکلات همراه می کنند. در عوض از غذاهایی استفاده کنید که غنی از ویتامین‌ها و مواد مغذی هستند. بالا بودن سطح ویتامین‌ها در بدن سلامتی آن را حفظ می‌کند.

ورزش‌کردن در بیشتر روزهای هفته. ورزش سلامت عمومی بدن را بهبود می‌بخشد، وزنتان را متعادل نگه می‌دارد و روحیه‌تان را نیز بهتر می‌کند. مطالعات نشان داده است که مردانی که ورزش می‌کنند نسبت به مردانی که ورزش نمی‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار می‌گیرند.

 

 

آزمایش‌های غربالگری سرطان پروستات عبارت‌اند از:

معاینه انگشتی مقعد (توش رکتال): در این روش پزشک انگشت خودش را درحالی‌که دستکش به دست کرده و انگشتش را نیز به روغن آغشته کرده برای معاینه پروستات وارد مقعد بیمار (که کنار ناحیه پروستات قرار دارد) می‌کند. اگر پزشک متوجه هرگونه علائم غیرعادی در بافت، ساختار و اندازه غده‌های پروستات شد، آزمایش‌های بیشتری را توصیه می‌کند.

آزمایش آنتی‌ژن اختصاصی پروستات. برای انجام این آزمایش یک نمونه خون از سیاهرگ بازویی گرفته می‌شود و سپس این آنتی‌ژن موجود در خون که توسط غدد پروستات و به‌صورت طبیعی تولید می‌شود را، بررسی می‌کنند. 

این دو آزمایش به شناسایی سرطان پروستات در مراحل اولیه‌اش، کمک می‌کنند. بنابراین، بحث در مورد غربالگری سرطان پروستات، ادامه دارد.

اگر آزمایش‌های غربالگری ذکر شده، موارد غیرعادی را تشخیص دادند، پزشک آزمایش‌های زیر را برای تشخیص قطعی سرطان پروستات، توصیه می‌کند:

سونوگرافی: اگر آزمایش‌های دیگر نگرانی ایجاد کنند، پزشک سونوگرافی ترانس رکتال را برای ارزیابی غدد پروستات، توصیه خواهد کرد. در این روش یک میله کوچک، تقریباً به شکل و اندازه یک سیگار وارد مقعد می‌شود و سپس با استفاده از امواج صوتی تصویری از غده پروستات، ایجاد خواهد کرد.

جمع‌آوری نمونه از بافت پروستات: اگر آزمایش‌های اولیه وجود سرطان پروستات را تأیید کرده باشند، پزشک نمونه‌برداری از پروستات را توصیه خواهد کرد

بررسی تعیین تهاجمی بودن بیماری پروستات

قدم بعدی پس از انجام نمونه‌برداری، تعیین مرحله و شدت سرطان است. پاتولوژیست آزمایشگاه، سلول‌های سرطانی نمونه را بررسی می‌کند تا متوجه شود که چقدر با سلول‌های سالم تفاوت دارند. در سطح پیشرفته این سرطان، سلول‌های سرطانی بسیار تهاجمی عمل می‌کنند و به‌سرعت به قسمت‌های مختلف بدن، سرایت می‌کنند.

برای بیشتر سرطان‌های پروستات، از اعداد بین ۶ تا ۱۰ استفاده می‌شود. نمره ۶ نشان‌دهنده سرطان پروستات ضعیف، نمره ۷ سرطان پروستات متوسط و نمره‌های ۸ تا ۱۰ نشان‌دهندهٔ یک سرطان پروستات شدید است.

علاوه بر این، آزمایش‌های ژنتیکی در تعیین شدت و مرحله سرطان، نقش مهمی ایفا می‌کنند.

تکنولوژی کمک می‌کند تا متخصصان بتوانند سرطان‌های پراهمیت را از سرطان‌های کم‌اهمیت تشخیص بدهند و همچنین در مردان تحت عمل جراحی، تهاجمی بودن سرطان پروستات را تشخیص دهند.

 

 

 

پزشکان میزان گسترش سرطان را چگونه می سنجند؟
زمانی که پزشک متوجه وجود سرطان پروستات می‌شود، تلاش می‌کند تا مرحله و شدت آن را نیز تعیین کند. اگر پزشک تشخیص دهد که سرطان پروستات به خارج از آن گسترش پیدا کرده است، انجام یک یا تعداد بیشتری از این آزمایش‌ها را توصیه خواهد کرد:

تست psa آزاد چگونه می تواند در تشخیص سرطان پروستات به ما کمک کند.

سونوگرافی
سی‌تی‌اسکن (CT Scan)
ام‌آرآی (MRI)
مقطع‌نگاری با نشر پوزیترون (PET Scan)

هر فردی لزوماً نباید تمامی آزمایش‌های ذکر شده را انجام دهید. پزشک بنا بر نظر خود یکی از این آزمایش‌ها را برای بیمارانش توصیه خواهد کرد.

پزشک باتوجه‌به نتایج این آزمایش‌ها، سطح و مرحله سرطان را متوجه خواهد شد. سطح سرطان پروستات با ارقام رومی I تا IV نمایش داده می‌شود. پایین‌ترین سطح نشان‌دهنده این است که سرطان محدود به پروستات است. سطح IV نشان می‌دهد که سرطان به خارج از پروستات نیز راه‌یافته و سایر قسمت‌های بدن را نیز درگیر کرده است.

مراحل سرطان به طور پیوسته تغییر می‌کنند و این امر تجویز درمان مناسب توسط پزشکان را پیچیده کرده است. پزشک با توجه ‌به مرحله و سطح سرطان می‌تواند درمان مناسب هر شخص را تعیین کند.

درمان سرطان پروستات

در این بخش می خواهیم به این مطلب بپردازیم که آیا درمان سرطان پروستات بدخیم قابل انجام است؟ و شما را در انجام این فرایند کمک کنیم تا اگر به این بیماری مبتلا شدید زودتر به آن بپردازید و از وقت خود بهترین بهره راببرید.

درمان سرطان پروستات بدخیم یا هر نوع سرطان دیگر به عوامل مختلفی مانند سرعت رشد سرطان، میزان پراکندگی سرطان و سلامت عمومی بدن و همچنین مزایا و عوارض جانبی درمان بستگی دارد.

ضروری نبودن درمان فوری پروستات : مردانی که سرطان پروستات خفیف دارند، نیاز به درمان فوری ندارند. برخی از مردان نیز کلاً نیازی به درمان ندارند، در عوض پزشک به‌صورت مرتب بر آنها نظارت فعالی خواهد داشت.

در نظارت فعال پزشک، دادن آزمایش‌های خون، آزمایش مقعدی و نمونه‌برداری را توصیه خواهد کرد. در صورت پیشرفته بودن سرطان، بیمار باید روش‌هایی مانند جراحی یا پرتودرمانی را انتخاب کند.

گزینه نظارت فعال تنها برای سرطان‌هایی استفاده می‌شود که علائمی نداشته باشند، بسیار آهسته رشد کنند و قسمت کوچکی از پروستات را درگیر کرده باشند. این نوع درمان همچنین برای شخصی که مبتلا به بیماری خطرناک دیگری هست یا در یک سن حساس که درمان سرطان‌ها را مشکل‌تر می‌کند، قرار دارد، مناسب است

جراحی برداشتن پروستات (پروستاتکتومی)

در این جراحی غده پروستات، برخی از بافت‌های نزدیک آن و تعداد اندکی از گره‌های لنفاوی، برداشته می‌شوند.

ایجاد شکاف در ناحیه شکمی. در طول این جراحی پزشک در نواحی پایینی شکم، شکاف‌هایی را ایجاد می‌کند و سپس از طریق آنها، غده پروستات را از بدن خارج می‌کند.

پزشک می تواند بیمار را در جهت انتخاب بهترین روش درمان راهنمایی کند.

البته این نوع جراحی عوارض خطرناکی مانند بی‌اختیاری در دفع ادرار و اختلال در نعوظ را نیز به دنبال دارد. از پزشک خود درخواست کنید که باتوجه‌به موقعیتتان، نوع جراحی که انتخاب می‌کنید، سنتان، نوع بدنتان و سلامت عمومی بدنتان، خطرهای هر یک از این جراحی‌ها را برایتان توضیح دهد.

رادیوتراپی سرطان پروستات(پرتودرمانی)

معمولا در پرتودرمانی پروستات بدخیم از امواج پرقدرت برای کشتن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. پرتودرمانی پروستات به یکی از دو روش زیر انجام می شود:

پرتوهایی که از خارج بدن وارد می‌شوند. در این روش شما بر روی یک میز دراز می‌کشید و در همین حال ماشینی در دورتادور بدنتان به حرکت در می‌آید که این ماشین امواج قدرتمندی مانند اشعه ایکس یا پروتون به سمت بدن شما ارسال می‌شود. معمولاً از این روش ۵ روز در هفته استفاده می‌شود.

پرتوهایی که در داخل بدن قرار دارد. در این روش تعداد زیادی از دستگاه‌های رادیواکتیو بسیار کوچک را که سایزی به‌اندازه یک برنج دارند، در داخل پروستات جای‌گذاری می‌کنند. این دستگاه‌ها با یک دوز کم در یک دوره طولانی‌مدت، پرتو ساطع می‌کنند. پزشک با استفاده از یک سوزن این دستگاه‌ها را در داخل پروستات جای‌گذاری می‌کند. پرتو این دستگاه‌ها به طور خودبه‌خودی متوقف می‌شود و نیازی به در آوردن آنها نیست.

عوارض جانبی روش پرتودرمانی تومور پروستات که ممکن از بروز کند عبارت‌اند از: درد و فشار در هنگام دفع ادرار و تکرر ادرار، مدفوع شل، درد در هنگام دفع مدفوع و اختلال در نعوظ

هورمون‌درمانی پروستات چیست؟

در این روش بدن را از تولید هورمون‌های مردانه (تستوسترون) بازمی‌دارند. سلول‌های سرطانی پروستات برای رشد کردن به تستوسترون نیاز دارند. با قطع این هورمون‌ها این سلول‌های سرطانی از بین می‌روند.

هورمون‌درمانی به دو روش زیر انجام می‌شود:

داروهایی که بدن را از ایجاد این هورمون‌ها بازمی‌دارد. هورمون‌هایی که به‌عنوان هورمون‌های لوتئینی کننده شناخته می‌شوند.

داروهایی که از رسیدن تستوسترون به سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند.

هورمون‌درمانی در مردانی انجام می‌شود که مبتلا به سرطان پروستات پیشرفته هستند و نیاز است تا سرعت پیشرفت تومورها را کاهش دهند. در مردانی که بیماری در مراحل اولیه قرار دارد، برای کوچک کردن نواحی سرطانی هورمون‌درمانی پیش از پرتودرمانی انجام می‌شود که می‌تواند احتمال موفقیت پرتودرمانی را افزایش دهد.

عوارض جانبی هورمون‌درمانی عبارت‌اند از: اختلال در نعوظ، گرگرفتگی، کاهش تراکم استخوان، کاهش میل جنسی و افزایش وزن.

داروهای مورد استفاده: گوسرلین، لوپرولید، تریپتورلین، بیکالوتامید، فلوتامید، آربیراترون.

منجمد کردن بافت پروستات چیست؟

سرما جراحی (کرایوسرجری) شامل منجمد کردن بافت‌ها برای کشتن سلول‌های سرطانی است. در طول این جراحی سوزن‌های کوچکی را با کمک تصویر سونوگرافی به‌عنوان یک راهنما، در داخل پروستات جای می‌دهند و اینگونه بافت های سرطانی را منجمد می کنند.

شیمی‌درمانی در سرطان پروستات چگونه است؟

شیمی‌درمانی استفاده از داروها برای جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی و کشتن آنها است. این داروها می‌توانند از طریق سیاهرگ بازویی تزریق شوند یا به شکل قرص تجویز شوند یا هر دو.

شیمی‌درمانی مناسب مردانی است که سرطان به قسمت‌های بسیار دور بدن از پروستات نیز رسیده است و یا آنهایی که از پرتودرمانی نتیجه‌ای نگرفته‌اند.

داروهای مورد استفاده: دوستاکسل، کابازیتاکسل

ایمونوتراپی سرطان پروستات بدخیم (ایمنی درمانی)

در زیست درمانی از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود که یکی از انواع آن سیپولوسل نامیده می‌شود که در آن به درمان سرطان پیشرفته پروستات می‌پردازند.

در این روش از سلول‌های ایمنی خود بدن استفاده می‌شود و در آزمایشگاه به روش مهندسی ژنتیک بر روی آنها برای مبارزه با سلول‌های سرطانی اعمالی را انجام می‌دهند و از طریق سیاهرگ آنها را به بدن بازمی‌گردانند. برخی از مبتلایان از این روش نتیجه خوبی می‌گیرند اما این یک روش با هزینه زیاد است و نیاز به درمان‌های متعددی دارد.

داروهای مورد استفاده: سیپولوسل تی، کیترودا

راهکارهایی برای کنار آمدن با بیماری سرطان پروستات چیست؟

زمانی که شخصی متوجه می‌شود که به بیماری سرطان پروستات مبتلا شده است ممکن است احساسات مختلفی را مانند ناباوری، ترس، عصبانیت، اضطراب و افسردگی را تجربه کند. با گذر زمان هر شخص متوجه می‌شود که چگونه خودش را با این بیماری وفق دهد.

به‌اندازه کافی درباره سرطان پروستات بیاموزید تا بتوانید بهترین تصمیم را برای انتخاب روش درمانی‌تان، بگیرید.متوجه شوید که باید چه انتظاراتی از درمان و زندگی پس از درمان داشته باشید

اعضای خانواده و دوستانتان را نزدیک به خود نگه دارید. آنها می‌توانند در طول درمان یا پس از آن از شما حمایت بکنند.

مراقبت از خود. در حین درمان با داشتن رژیم غذایی غنی از میوه‌ها و سبزیجات، از خود مراقبت کنید. سعی کنید که بیشتر روزهای هفته ورزش کنید و به‌اندازه کافی بخوابید و استراحت کنید.

می‌توان به فعالیت‌های جنسی ادامه داد. اگرچه درمان سرطان پروستات ممکن است که باعث اختلال در نعوظ شده باشد و واکنش طبیعی این باشد که تمایلی به فعالیت‌های جنسی وجود نداشته باشید.

 

 

 

آنچه قبل از ملاقات می‌توانید انجام دهید:

• تمام علائمی که تجربه کرده‌اید را یادداشت نمایید.
• یادداشت کردن اطلاعات کلیدی مانند استرس‌های شدید یا تغییراتی که اخیراً در زندگی‌تان ایجاد شده است
• تهیه کردن لیستی از تمام داروها، ویتامین‌ها و مکمل‌های مصرفی
• تمام سؤالاتی که می‌خواهید از پزشک بپرسید را یادداشت کنید

جمع‌بندی

سرطان پروستات یکی از شایع‌ترین انواع سرطان در مردان است که در صورت بدخیم بودن می‌تواند به دیگر قسمت‌های بدن هم گسترش یابد. خوشبختانه درمان‌های متنوعی برای این سرطان وجود دارد که در صورت تشخیص به موقع، می‌توانند به درمان این بیماری بپردازند. از روش‌های شیمی درمانی و عمل جراحی گرفته تا مصرف داروهای هدفمند و هورمون درمانی می‌توانند برای درمان سرطان پروستات به کار روند.