نگاه کلی
سرطانی است که از بافت زیرین زبان شروع میشود.
سرطان کف دهان معمولا از شطح مسطح و نازکی که درون دهان قرار دارد (سلول های سنگفرشی) شروع میشود. تغییرات ظاهری و احساس توده یا زخمی در کف دهان که بهبود نمییابد، میتواند از اولین علائم سرطان کف دهان باشد.
درمان این سرطان شامل جراحی، رادیوتراپی و شیمیدرمانی است.
علائم
علائم و نشانههای سرطان کف دهان شامل موارد زیر می باشد:
درد دهان
زخم های در دهان که بهبود نمی یابند
لق شدن دندان ها
درد هنگام بلع
کاهش وزن
گوش درد
تورم در گردن که ممکن است دردناک باشد
لکه های سفید در دهان که از بین نمی روند
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورتی که هرگونه علامت دائمی در دهان خود دیدید، به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید.
علل بیماری
سرطان کف دهان زمانی اتفاق میافتد که یک جهش ژنی، سلولهای نرمال و سالم را به سلولهای غیرنرمال تبدیل کند. سلولهای سالم با سرعت مناسبی رشد میکنند و میمیرند. سلولهای غیرنرمال به صورت کنترلنشده رشد میکنند و نمیمیرند. سلولهای غیرعادی، تومورها را شکل میدهند. سلولهای سرطانی به سلولهای بافتهای مجاور نیز حمله میکنند و میتوانند در کل بدن پخش شوند و ایجاد تومور کنند.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
مواردی که ممکن است باعث افزایش سرطان کف دهان شود، شامل موارد زیر است:
استفاده از تنباکو
نوشیدن الکل
آلوده شدن به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
مصرف داروهایی که سیستم ایمنی بدن را سرکوب می کنند
اگر از دخانیات استفاده می کنید و الکل می نوشید، خطر حتی بیشتر است.
پیشگیری از بروز بیماری
روش های کاهش خطر ابتلا به کف سرطان دهان عبارتند از:
عدم مصرف تنباکو. اگر در حال حاضر از هر نوع توتون و تنباکو استفاده می کنید، با پزشک خود در مورد راهکارهایی برای کمک به ترک سیگار صحبت کنید.
محدود کردن مصرف الکل. اگر می خواهید الکل بنوشید، این کار را با اعتدال انجام دهید. برای بزرگسالان سالم، این به معنای حداکثر یک نوشیدنی در روز برای زنان و حداکثر دو نوشیدنی در روز برای آقایان است.
انجام معاینات منظم دندانپزشکی. در هنگام مراجعه به دندانپزشکی، دندانپزشک دهان شما را از لحاظ علائم غیرعادی نیز بررسی میکند و سریعتر میتواند سرطان را تشخیص دهد.
واکسیناسیون در برابر HPV؛ واکسینه شدن دربرابر HPV میتواند ریسک ابتلا به سرطان را کاهش دهد؛ اما برای دریافت آن ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
تشخیص
تست ها و روش هایی که برای تشخیص کف سرطان دهان استفاده می شود ممکن است شامل موارد زیر باشد:
معاینه دقیق [sld. این روند با یک معاینه بدنی و بحث در مورد علائم و سابقه پزشکی شما آغاز می شود.
نمونهگیری از بافت (بیوپسی). ممکن است پزشک با کمک اسکاپل، بخشی از سلولهای مشکوک کف دهان را خارج کند. سپس نمونه را به آزمایشگاه فرستاده تا سرطانی بودن یا نبودن آنها تشخیص داده شود.
تستهای تصویربرداری. تصویربرداری میتواند به پزشک کمک کند تا گستردگی و پراکندگی سرطان را تشخیص دهد. این تستها میتواند شامل CT، MRI و PET باشند.
ارزیابی مواد مغذی، گفتار و بلع. این تست برای سنجش قدمهای بعدی درمان انجام میشود.
درمان
درمان های سرطان کف دهان شامل موارد زیر است:
جراحي. نوع جراحی که برای سرطان دهان استفاده می شود به اندازه، نوع، محل و عمق گسترش تومور بستگی دارد. اگر تومور از کف دهان گسترش یافته باشد، ممکن است لازم باشد که غدد لنفاوی مجاور را برداشته و بررسی کنیم تا مشخص شود که سرطان تا کجا گسترش یافته است.
پرتو درمانی. در پرتودرمانی از پرتوهای با انرژی شدید مانند اشعه ایکس و پروتون ها برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. از پرتودرمانی ممکن است به تنهایی برای درمان سرطان های کوچک کف دهان استفاده شود یا ممکن است بعد از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده استفاده شود.
شیمی درمانی. در شیمی درمانی از داروهایی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده می شود. برای افراد مبتلا به سرطان کف دهان، شیمی درمانی اغلب پس از جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقی مانده استفاده می شود. گاهی اوقات با پرتودرمانی ترکیب می شود.
درمان فتودینامیکی. در این روش درمانی، پزشک شما از دارویی استفاده می کند که سلولهای سرطانی را در برابر انرژی نوری با شدت زیاد، مانند لیزر، آسیب پذیر می کند. پس از جذب دارو توسط بافت هدف، پزشک سلولهای سرطانی را در معرض طول موج و انرژی خاصی از نور قرار می دهد که دارو را فعال کرده و سلولهای سرطانی یا پیش سرطانی را از بین می برد.
جراحی ترمیمی. بسته به اندازه، محل و شیوع سرطان، برخی از افراد ممکن است برای بازگرداندن عملکرد دهان به جراحی ترمیمی نیاز داشته باشند.
توانبخشی. متخصصان توانبخشی در گفتاردرمانی، بلع درمانی، رژیم های غذایی، فیزیوتراپی و کاردرمانی به توانبخشی کمک می کنند که ممکن است پس از جراحی یا پرتودرمانی لازم باشد.
مراقبت تسکینی. مراقبت تسکینی یک مراقبت پزشکی ویژه است که بر روی تسکین درد و سایر علائم یک بیماری جدی متمرکز است. متخصصان مراقبت تسکینی با شما، خانواده و سایر پزشکان شما همکاری می کنند تا یک بخش اضافی از پشتیبانی را ارائه دهند که مکمل مراقبت های مداوم شما باشد.
راهکارهایی برای کنارآمدن با بیماری
تشخیص سرطان میتواند بسیار ترسناک باشد. شما با داشتن نقشی فعال در حفظ سلامت خود، میتوانید به حفظ کنترل خود کمک کنید.
در مورد سرطان اطلاعات کافی کسب کنید تا بتوانید در ارتباط با سلامت خود تصمیم های درستی بگیرید. از پزشک خود در مورد سرطانتان، میزان گستردگیش، انتخابهای درمانی و پیشبینی روند درمانتان بپرسید. هرچه بیشتر در مورد سرطان بدانید، اعتماد بنفس بیشتری در گرفتن تصمیمات درمانی خود خواهید داشت.
دوستان و خانواده خود را در نزدیکی خود نگاه دارید. داشتن ارتباطات صمیمانه در مقابله با سرطان به شما بسیار کمک میکند. دوستان و خانواده شما میتوانند از شما حمایت کنند.
فردی را برای صحبت با او پیدا کنید. یک شنونده خوب پیدا کنید تا به امیدها و ترسهای شما گوش بسپارد. او میتواند یکی از دوستان یا یکی از اعضای خانواده شما باشد. همچنین مشاورین، اعضای پزشکی اجتماعی و گروههای حمایتی سرطان نیز میتوانند انتخاب خوبی باشند.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
درصورت مشاهده علائم نگرانکننده، به پزشک یا دندانپزشک خود مراجعه کنید. درصورت مشکوک شدن پزشک یا دندانپزشک به ابتلا به سرطان کف دهان، شما را به متخصص بیماریهای دهان، دندان، فک، غدد بزاقی و گردن (جراح فک و صورت) یا متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع می دهد.
از آنجایی که مدت زمان ملاقات با پزشک کوتاه است، بهتر است، برای ملاقات با پزشک آماده باشید.
آنچه می توانید انجام دهید
از هرگونه محدودیت قبل از قرار ملاقات آگاه باشید. در زمان تعیین وقت، بپرسید آیا لازم است کاری از قبل انجام دهید، مانند محدود کردن رژیم غذایی.
- علائمی را تجربه می کنید را یادداشت کنید، از جمله علائمی که به نظر می رسد با دلیل تعیین قرار ملاقات ارتباط نداشته باشد.
- اطلاعات شخصی اصلی، از جمله استرس های عمده یا تغییرات اخیر زندگی را بنویسید.
- لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی که مصرف می کنید تهیه کنید.
یکی از اعضای خانواده یا دوست خود را همراه داشته باشید. گاهی اوقات ممکن است به خاطر سپردن تمام اطلاعات ارائه شده در هنگام قرار ملاقات دشوار باشد. شخصی که شما را همراهی می کند ممکن است چیزی که فراموش کرده اید را به خاطر داشته باشد.
سوالات خود را یادداشت کنید.
وقت شما با پزشک محدود است، بنابراین تهیه لیستی از سوالات می تواند به شما کمک کند تا از وقت مشترک خود نهایت استفاده را ببرید. در صورت اتمام زمان، سوالات خود را از مهمترین تا کم اهمیت ترین لیست کنید.
در مورد سرطان دهان، برخی از سوالات اساسی که بهتر است از پزشک بپرسید عبارتند از:
- سرطان در چه مرحله ای قرار دارد؟
- به چه آزمایش های دیگری نیاز دارم؟
- گزینه های درمان من چه هستند؟
- چه درمانی برای نوع و مرحله سرطان من بهتر است؟
- عوارض جانبی هر درمان چیست؟
- آیا باید نظر دوم را جویا شوم؟ آیا می توانید اسامی متخصصانی را که توصیه می کنید به من بدهید؟
- آیا من واجد شرایط آزمایش های بالینی هستم؟
- آیا بروشور یا سایر مطالب چاپی وجود دارد که بتوانم با خود ببرم؟ چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟
- چه چیزی تعیین می کند که من باید برای ملاقات بعدی برنامه ریزی کنم؟
چه انتظاری از پزشک می رود
پزشک احتمالاً تعدادی سوال از شما می پرسد. آمادگی برای پاسخ دادن به آنها ممکن است وقتتان را برای نکاتی که می خواهید به آنها بپردازید، ذخیره کند. پزشک ممکن است سوالات زیر را بپرسد:
- چه زمانی علائم را تجربه کردید؟
- آیا علائم شما مداوم یا گاه به گاه بوده است؟
- شدت علائم شما چقدر است؟
- چه مواردی، علائم شما را بهبود می بخشد؟
- چه مواردی، علائم شما را بدتر می کند؟