اینترفرون آلفا-2 بی Interferon Alfa-2B

موارد مصرف

این دارو در درمان چندین نوع سرطان (مانند سرطان خون، ملانوما، سارکوم کاپوزی مرتبط با ایدز) مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین برای درمان عفونتهای ویروسی (هپاتیت B مزمن، هپاتیت C مزمن، زگیل تناسلی (condylomata acuminate)) کاربرد دارد. این دارو دقیقا مشابه نوعی پروتئین است که به طور طبیعی در بدن ساخته می شود (اینترفرون). به نظر می رسد در داخل بدن این ماده به طرق مختلف از طریق تاثیرگذاری بر عملکرد/رشد سلولی و سیستم ایمنی بدن عمل می کند. افزایش اینترفرون می تواند در مبارزه با سرطان یا عفونتها به بدن کمک کند.

اَشکال دارویی

• پودر تزریقی برای تزریق (10000000 واحد بین المللی؛ 18000000 واحد بین المللی؛ 50000000 واحد بین المللی) ؛
• محلول تزریقی (10،000،000 واحد بین المللی / میلی لیتر؛ 6000000 واحد بین المللی / میلی لیتر)

زمان و نحوه مصرف

 قبل از شروع به مصرف این دارو و قبل از هر بار تکرار دوره مصرف، برگه راهنمای دارو که توسط دکتر داروساز در اختیار شما قرار میگیرد را مطالعه نمایید تا از تمام آمادگیهای لازم و دستورات مصرف مطرح شده در آن آگاهی یابید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک یا دکتر داروساز صحبت کنید.

این دارو طبق دستور پزشک و به صورت تزریق به داخل عضله یا زیر پوست به بدن بیمار وارد می شود. برای پیشگیری از ایجاد درد در محل تزریق هر بار در یک طرف بدن تزریق انجام دهید. همچنین ممکن است همچنین ممکن است تزریق دارو به داخل رگ یا مستقیما به داخل بافت آسیب دیده و توسط یک متخصص مراقبت سلامتی انجام شود.

در صورت تزریق این دارو در خانه، تمام آمادگیهای لازم را کسب کرده و مطابق دستور پزشک یا متخصص مراقبت سلامتی عمل کنید. از تکان دادن ظرف دارو (ویال یا سرنگ) خودداری کنید چرا که باعث کاهش اثر دارو می شود. قبل از مصرف، دارو را بخوبی بررسی کنید تا از عدم تغییر رنگ آن و یا عدم وجود ذرات خارجی در آن مطمئن شوید.

در صورتی که دارو تغییر رنگ پیدا کرده یا دارای ذرات خارجی است از مصرف آن خودداری کنید. درباره نحوه نگهداری و دورریختن بی خطر داروها اطلاعات کسب کنید. از مصرف دوباره سوزن یا سرنگ یکبار مصرف خودداری کنید. قلم های تزریقی چند دوزی را می توان دوباره استفاده نمود. برای کاهش اثرات جانبی بهتر است دارو را شب قبل از خواب مصرف کنید.

در دوره استفاده از این دارو مایعات فراوان بنوشید مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد.

دز دارو با توجه به شرایط پزشکی شما و پاسختان به درمان مشخص می شود. بدون تایید پزشک از تغییر خودسرانه دز دارو و یا دفعات مصرف دارو خودداری کنید. این دارو زمانی بیشترین فایده را دارد که به طور منظم مصرف شود.برای یاد آوری بهتر، دارو را هر شب در زمان ثابت و مشخصی تزریق کنید.

مقدار اینترفرون آزاد شده در خون در برندهای تجاری مختلف این دارو ممکن است متفاوت باشد. اینترفرون به چندین شکل (ویال حاوی پودر، ویال حاوی محلول، و قلم تزریقی چند دوز) ارائه می شود. نحوه تزریق اینترفرون به شکل دارویی آن بستگی دارد. در این زمینه به دقت از دستورات پزشک پیروی کنید و بدون تایید پزشک از عوض کردن برند داروی مصرفی خود خودداری کنید.

عوارض جانبی

 ممکن است در اثر مصرف این دارو عوارض جانبی زیر بروز کند: ایجاد واکنشهایی همچون درد/تورم/قرمزی در محل تزریق، سردرد، خستگی، اسهال، ناراحتی معده، بی اشتهایی، کمر درد، سرگیجه، خشکی دهان، تغییراتی در چشایی حالت تهوع، استفراغ. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض فورا به پزشک یا دکتر داروساز اطلاع دهید.

امکان بروزعلائم شبه آنفولانزا مانند تب و لرز، و درد عضلات، بخصوص در دوره اول شروع تزریق دارو، وجود دارد. این علائم معمولا تا 1 روز بعد از تزریق ادامه دارد و بعد از چند هفته استفاده پیوسته از داروبهبود میابد و یا برطرف می شود.

برای کاهش این عوارض جانبی می توان دارو را قبل از خواب مصرف کرد و قبل از تزریق هر دوز از داروی تب بر یا ضد درد مانند استامینوفن استفاده نمود. برای دریافت اطلاعات بیشتر با پزشک یا دکتر داروساز صحبت کنید.

در دوره درمان با این دارو گاهی مشکلاتی در دندانها و لثه ها ایجاد شده که خشکی دهان سبب وخامت آن می شود. به منظور پیشگیری از خشکی دهان آب فراوان بنوشید و یا از بزاق مصنوعی استفاده کنید. دندانها را دوبار در روز مسواک زده و به طور منظم توسط دندانپزشک ویزیت شوید. اگر حین درمان با این دارو دچار استفراغ شدید، بعد از آن، برای کاهش آسیب به دندان و لثه، دهان خود را بشویید.

ریزش موی موقتی نیز ممکن است رخ دهد. البته بعد از اتمام درمان، رشد موها به حالت طبیعی برمیگردد.

باید دانست که پزشک شما با در نظر گرفتن برتری فواید این دارو بر عوارضش، آنرا برای شما تجویز کرده است. بسیاری از بیمارانی که این دارو را مصرف میکنند عوارض جانبی جدی را تجربه نمیکنند.

در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی جدی که در ادامه آورده شده، فورا به پزشک خود اطلاع دهید: احساس گرما یا سرمای شدید(بیشتر از اطرافیان)، ضربان قلب تند/نامنظم، افزایش تشنگی/تکرر ادرار، تغییرات عادات ماهانه (قطع قاعدگی و یا قاعدگی نامنظم/ با تاخیر)، بیحسی/گزگز دستها/پاها، تورم بخصوص در ناحیه صورت/دستها/پاها، مشکلات خواب، مشکلاتی در راه رفتن، تغییراتی در بینایی(مانند تاری دید یا از دست دادن بخشی از بینایی)، خونریزی/کبودی آسان، احساس تهوع/استفراغ مداوم،علائم عفونت (مانند تب،گلودرد طولانی)، درد شکم/معده،ادرار تیره،مدفوع سیاه/ سیاه رنگ و چسبناک،زردی چشم ها/پوست.

در صورت بروز عوارض جانبی جدی مانند درد قفسه سینه، تشنج، احساس ضعف در یک سمت بدن، و مشکلات تکلم، فورا به مراکز درمانی مراجعه کنید.

این دارو می تواند تغییرات جدی در خلق/ حالات روحی بیمار ایجاد کند که این تغییرات در طول دوره درمان و یا بعد از آخرین دز ممکن است بدتر شود. در صورت تجربه علائمی چون سردرگمی، افسردگی، افکار خودکشی یا آسیب به دیگران، تحریک پذیری غیرعادی، یا رفتار تهاجمی، فورا به پزشک خود اطلاع دهید. در صورت بروز این عوارض، در حین درمان و یا پس از آن، استفاده از جلسات و مشاوره های روانپزشکی پیشنهاد می شود.

ایجاد واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال در صورت بروز هر یک از علائم واکنش آلرژیک مانند راش(بثورات جلدی)، خارش / تورم بخصوص در ناحیه صورت/زبان/گلو،سرگیجه شدید، سخت شدن تنفس، فورا به مراکز درمانی مراجعه کنید.

موارد گفته شده شامل تمام عوارض جانبی ممکن نمیباشد و در صورت بروز سایر عوارض با پزشک یا دکتر داروساز تماس بگیرید.

موارد احتیاطی و منع مصرف

قبل از مصرف اینترفرون آلفا، در صورت حساسیت به آن و یا ابتلا به سایر آلرژیها، پزشک یا دکتر داروساز را در جریان قرار دهید. این فرآورده دارویی ممکن است حاوی مواد سازنده غیرفعالی (چون آلبومین) باشد و سبب ایجاد واکنشهای آلرژیک و سایر مشکلات گردد. برای جزئیات بیشتر با دکتر داروساز صحبت کنید.

قبل از مصرف این دارو پزشک یا داروساز را در جریان سوابق پزشکی خود قرار دهید بویژه سوابق مربوط به: بیماری های سلولهای خونی(مانند کم خونی (آنمی)، نوتروپنی، ترومبوسیتوپنی(پلاکت پایین))، ایجاد لخته های خونی، سرطان، دیابت، بیماریهای چشم، مشکلات قلبی(مانند آنژین قلبی، ضربان قلب نامنظم)، فشار خون بالا، عفونت اچ آی وی(ایدز)، بیماریهای سیستم ایمنی(مانند لوپوس، پسوریازیس، روماتیسم مفصلی)، بیماریهای روده ای (مانند کولیت)، بیماریهای کلیوی، بیماریهای کبدی(مانند هپاتیت خودایمنی، بیماری کبدی جبران نشده)، مشکلات ریوی(مانند انسداد مزمن ریه(COPD)، آسم، ذات الریه)، اختلالات خلقی/روحی(مانند اضطراب، افسردگی)، بالا بودن تری گلیسیرید خون، التهاب لوزالمعده (پانکراتیت)، بیماریهای تشنجی، بیماریهای تیروئید، مصرف/سوءمصرف مواد/الکل.

این دارو ممکن است باعث ایجاد سرگیجه شود. مصرف الکل یا ماریجوانا احساس سرگیجه را شدیدتر می کند. تا بدست آوردن هوشیاری کامل از رانندگی، کار با ماشین آلات، و یا هرگونه فعالیتی که نیاز به هوشیاری دارد خودداری کنید. در صورتی که ماریجوانا مصرف میکنید به پزشک خود اطلاع دهید.

بدون تایید پزشک از انجام واکسیناسیون خودداری نموده و از برخود با افرادی که بتازگی واکسن خوراکی فلج اطفال یا واکسن استنشاقی آنفولانزا را دریافت نموده اند بپرهیزید. برای پیشگیری از سرایت عفونتها دستان خود را بخوبی شست وشو دهید.

برای کاهش خطر ایجاد بریدگی، کبودی، یا جراحت، از وسایل تیز مانند تیغ و ناخن گیر با احتیاط استفاده کنید و از انجام فعالیتهایی مانند ورزشهایی که در آنها احتمال برخورد وجود دارد خودداری کنید.

قبل از انجام جراحی، پزشک یا دندانپزشک خود را در جریان تمام داروهای مصرفی خود شامل داروهای با نسخه، بدون نسخه، و محصولات گیاهی قرار دهید.

ممکن است کودکان به عوارض جانبی این دارو بویژه تغییرات خلقی/روحی(مانند افسردگی شدید، افکار/اقدام خودکشی) حساستر باشند. اینترفرون و ریباویرین ممکن است سرعت رشد کودک را کاهش دهند. سرعت رشد و افزایش وزن معمولا بعد از تکمیل درمان به حالت نرمال بازمیگردند ولی قد این افراد در بزرگسالی کوتاه تر از حد انتظار خواهد شد. در حین درمان قد و وزن کودک باید به صورت دوره ای چک شود.

استفاده از این دارو در افراد مسن باید با احتیاط همراه باشد چرا که این افراد ممکن است حساسیت بیشتری به عوارض جانبی این دارو به ویژه سرگیجه، تغییرات روحی/خلقی، و تاثیر روی قلب نشان دهند.

در دوران بارداری تنها در صورت لزوم باید از اینترفرون آلفا استفاده کرد. درباره ضررها و فواید مصرف این دارو با پزشک خود صحبت کنید.

مصرف همزمان اینترفرون آلفا و ریباویرین در دوران بارداری هم توسط زن باردار و هم همسر او ممنوع میباشد چرا که این ترکیب می تواند به جنین آسیب بزند. در صورت مصرف همزمان این داروها توسط یکی از همسران، در حین درمان و حداقل تا 6 ماه بعد از اتمام درمان باید از روشهای پیشگیری بارداری مطمئن (مانند کاندوم و قرص های ضدبارداری) استفاده شود. درصورتی که خود بیمار و یا همسر او باردار شود و یا در این موضوع شک کنند باید فورا به پزشک خود اطلاع دهند.

نفوذ این دارو به درون شیر مادر مشخص نمیباشد. قبل از دادن شیر به نوزاد با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی

تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.

برخی از داروهایی که ممکن است با اینترفرون آلفا تداخل داشته باشند عبارتند از: باربیتوراتها(مانند فنوباربیتال)، کولشیسین، داروهای اثرگذار بر سیستم ایمنی(مانند داروهای شیمی درمانی، آلدسلوکین،سیکلوسپورین)، هیدروکسی اوره، تلبیوودین، تئوفیلینها(همچون آمینوفیلین، تئوفیلین).

سوءمصرف

در صورت مصرف بیش از حد دارو (اووردوز) و بروز علائم جدی مانند بیهوش شدن یا سخت شدن تنفس فورا با مرکز فوریتهای پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف می تواند شامل موارد زیر باشد: درد قفسه سینه، تهوع/استفراغ مداوم، درد معده/شکم، ادرار تیره.

توجه

 از دادن داروی تجویزی برای شما، به دیگران خودداری کنید.

برای نظارت بر پیشرفت درمان و یا بررسی عوارض جانبی باید تستهای پزشکی و/یا آزمایشگاهی (مانند تست شمارش سلولهای خونی، تست های تیروئید، تست عملکرد کلیه/کبد، آزمایش تریگلیسیرید، بینایی سنجی) به صورت دوره ای انجام شود. بسته به سابقه پزشکی شما،ممکن است تستهای دیگر (همچون تست نوار قلب یا EKG) نیز نیاز باشد.برای دریافت جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

بدون مشورت با پزشک یا دکتر داروساز از عوض کردن برند داروی اینترفرون مورد استفاده خود بپرهیزید چرا که سایر محصولات حاوی این دارو ممکن است همین تاثیر را بر بیماری شما نداشته باشند.

دوز فراموش شده

 باید هر دوز در زمان مشخص شده تزریق شود. در صورت فراموشی یک دوز، فورا از پزشک یا دکتر داروساز بخواهید که زمانبندی جدیدی برای تزریق دزها به شما ارائه دهد.از دوبرابر کردن دوز مصرفی خودداری نمایید.

نگهداری

 این دارو را در یخچال و در دمای 2 تا 8 درجه سانتیگراد (36 تا 46 درجه فارنهایت) به دور از نور و رطوبت نگه داری کنید. از فریز کردن دارو خودداری کنید. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه داشته شوند. در صورت ترکیبی بودن دارو برای نگه داری آن مطابق دستورالعملهای فرآورده دارویی یا راهنمایی های دکتر داروساز عمل کنید.

قلم تزریق چند دوز را می توان تا 4 هفته بعد از اولین تزریق استفاده کرد. از قرار دادن این دارو خارج از یخچال بمدت بیشتر از 48 ساعت بپرهیزید. بعد از 4 هفته استفاده از قلم تزریق، آنرا دور بیندازید حتی اگر حاوی محلول استفاده نشده باشد.

از ریختن دارو به داخل چاه فاضلاب یا چاه توالت خودداری نمایید مگر اینکه دستورالعملهای موجود این کار را پیشنهاد دهند. در صورت منقضی شدن یا عدم نیاز به دارو با استفاده از روش مناسب آنرا دور بیندازید.