داکتینومایسین Dactinomycin

موارد مصرف

داکتینومایسین برای درمان بیماری سرطان استفاده می شود. این دارو رشد سلول های سرطانی را ‌کند کرده و یا متوقف می سازد.

اَشکال دارویی

پودر داخل وریدی برای تزریق (0.5 میلی گرم)

زمان و نحوه مصرف

داکتینومایسین بصورت داخل وریدی، طی ۱۰ الی ۱۵ دقیقه توسط پزشک، معمولاً یک بار در روز به مدت ۱ الی ۵ روز، به بیماران تزریق می شود.درصورتی که هنگام تزریق، این دارو به طور تصادفی به داخل بافت اطراف ناحیه مورد نظر نشت کند، پوست و یا عضله به شدت آسیب خواهند دید. در صورت داشتن درد، سوزش، قرمزی، تاول یا تحریک در محل تزریق، فوراً پزشک یا پرستار را مطلع سازید.

مقدار مصرفی دارو براساس شرایط پزشکی فرد بیمار، وزن، اندازه بدن و پاسخ دهی او به درمان، تعیین خواهد شد. پزشک برای اطمینان از اینکه آیا فرد بیمار می تواند دوز بعدی خود را دریافت کند یا خیر، تست های آزمایشگاهی را تجویز می کند. تمام قرارهای پزشکی / آزمایشگاهی خود را حفظ نمایید.

از آنجا که این دارو از طریق پوست و ریه ها نیز قابل جذب است، زنانی که باردار هستند و یا ممکن است باردار شوند نباید این دارو را مصرف و یا گرد موجود در پودر آن را تنفس کنند.

عوارض جانبی

حالت تهوع، استفراغ یا اسهال ممکن است رخ دهد. حالت تهوع و استفراغ می تواند شدید باشد. در برخی موارد، پزشک برای جلوگیری یا تسکین حالت تهوع و استفراغ، داروهایی را تجویز خواهد کرد. خوردن چندین وعده غذایی کوچک، نخوردن غذا قبل از درمان یا محدود کردن فعالیت ها، به کاهش برخی از این اثرات کمک خواهد کرد. در صورت تداوم یا تشدید هریک از این عوارض، فوراً پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه را مطلع سازید.

ریزش موقتی مو نیز، یکی دیگر از عوارض جانبی رایج این دارو است. رشد طبیعی مو، پس از پایان درمان بازخواهد گشت.

بسیاری از افرادی که این دارو را مصرف کرده اند، دچار عوارض جانبی جدی شده اند. با این وجود، پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است چرا که براین باور است که منافع این دارو از عوارض آن بیشتر است. برای کاهش خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی، پزشک شرایط بیمار را از نزدیک بررسی و تست های آزمایشگاهی را برای او تجویز خواهد کرد.البته عوارض جانبی جدی ممکن است تا چند روز یا تا چند هفته پس از درمان اتفاق نیفتند.

درد / زخم در دهان و گلو نیز از عوارض جانبی این دارو است. دندان های خود را به آرامی مسواک بزنید، از مصرف دهان شویه های حاوی الکل نیز خودداری کنید و دهان خود را بصورت مرتب با آب خنک مخلوط با جوش شیرین یا نمک بشویید. همچنین بهتر است که غذاهای نرم و مرطوب را مصرف کنید.درصورت تشدید یا تداوم این عوارض و یا دشواری در بلع، فوراً پزشکتان را مطلع سازید.

 درصورت بروز هریک از عوارض جانبی جدی زیر، فوراً پزشکتان را مطلع سازید: افزایش غیرمعمول وزن، علائم مشکلات کبدی (حالت تهوع / استفراغ مزمن، از دست دادن اشتها، درد معده / شکم، زردی چشم / پوست، ادرار تیره) علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار، دفع ادرار دردناک / دشوار، ادرار قرمز / صورتی).

این دارو، عملکرد مغز استخوان را کاهش می دهد که این امر منجر به کاهش تعداد سلول های خونی مانند گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها خواهد شد و این امر باعث کم خونی، کاهش توانایی بدن در مبارزه با عفونت یا کبودی / خونریزی آسان می شود. در صورت بروز علائم غیرمحتمل زیر، فوراً پزشکتان را مطلع سازید: خستگی غیرمعمول، رنگ پریدگی پوست، علائم عفونت (مانند گلودرد مزمن، تب، لرز)، کبودی / خونریزی آسان.

داکتینومایسین، خطر ابتلا به سایر سرطان ها (مانند سرطان خون) را افزایش دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشکتان مشورت کنید.

درصورتی که داکتینومایسین پس از پرتودرمانی تجویز شود، باعث ایجاد مشکلات پوستی جدی که ظاهری شببه به آفتاب سوختگی شدید دارد، می شود (فراخوان تابش). این واکنش معمولاً طی چند روز تا چند ماه پس از درمان در آن ناحیه از پوست که قبلاً تحت پرتودرمانی گرفته است، ایجاد می شود. مشکلات گلو نیز بخشی از عوارض فراخوان تابش با داکتینومایسین می باشد. در صورت بروز علائمی مانند قرمزی پوست / حساسیت به لمس / تورم / لایه برداری / تاول و یا بلع دردناک / دشوار، فوراً پزشکتان را مطلع سازید. در صورت بروز واکنش پوستی، از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب،‌ اتاقک های برنزه کننده و چراغ های آفتاب خودداری نمایید. از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و در فضای باز لباس محافظ بپوشید.

واکنش جدی آلرژیک نسبت به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این وجود در صورت مشاهده علائم واکنش های جدی آلرژیک از جمله موارد زیر، به دنبال امدادهای فوری پزشکی باشید: راش، خارش / تورم (مخصوصاً صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس.

البته موارد مذکور، تمامی عوارض جانبی ناشی از واکنش های آلرژیک را دربر نمی گیرد.در صورت مشاهده علائمی به غیر از موارد بالا، با پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه تماس بگیرید.

موارد احتیاطی و منع مصرف

پیش از مصرف داکتینومایسین، در صورت داشتن حساسیت به آن و یا هرگونه حساسیت دیگری، پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه را مطلع سازید.این محصول حاوی اجزا غیرفعالی است که منجر به ایجاد واکنش های آلرژیک یا سایر مشکلات می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.

پیش از مصرف این دارو، پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود مخصوصاً موارد زیر مطلع سازید: عفونت های فعلی/اخیر (مانند تبخال، آبله مرغان) مشکلات کبدی، مشکلات کلیوی، اختلالات خونی (مانند کم خونی، لخته شدن خون)، شیمی درمانی های سابق/پرتودرمانی.

بدون تائید پزشکتان از انجام هرگونه ایمن سازی/واکسیناسیون، خودداری نمایید. همچنین از تماس با افرادی که به تازگی واکسن خوراکی فلج اطفال و یا واکسن آنفولانزا را که از طریق بینی استنشاق می شود، دریافت کرده اند، اجتناب کنید.

برای جلوگیری از شیوع عفونت، دست های خود را به خوبی بشویید. از تماس با افراد مبتلا به بیماری های مسری (مانند آنفولانزا، آبله مرغان) خودداری کنید.

برای کاهش احتمال بریدگی، کوفتگی و یا آسیب دیدگی، هنگام استفاده از اشیای تیز مانند تیغ ریش تراشی و ناخن گیر احتیاط کنید و از انجام فعالیت هایی مانند ورزش های تماسی خودداری نمایید.

قبل از انجام هرگونه عمل جراحی، نام تمامی داروهای مصرفی تان را (مانند داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به اطلاع پزشک یا دندانپزشک خود برسانید.

اگر باردار هستید و یا قصد بارداری دارید، پزشکتان را مطلع سازید. مصرف داکتینومایسین در دوران بارداری توصیه نمی شود زیرا ممکن است به جنین آسیب برساند. زنانی که از این دارو استفاده می کنند می بایست هنگام مصرف این دارو و به مدت ۶ ماه پس از قطع درمان، از روش های قابل اطمینان کنترل بارداری استفاده کنند. همچنین مردانی که از این دارو استفاده می کنند می بایست هنگام مصرف این دارو و به مدت ۳ ماه پس از قطع درمان، از روش های قابل اطمینان کنترل بارداری استفاده کنند. اگر شما یا همسرتان باردار هستید، فوراً در مورد خطرات و فواید این دارو با پزشک خود صحبت کنید.

مشخص نیست که این دارو به شیر مادر منتقل می شود یا خیر.بنابراین به دلیل وجود خطرات احتمالی برای نوزاد شیرخوار، شیردهی در هنگام مصرف این دارو و ۱۴ روز پس از قطع درمان توصیه نمی شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی

تداخلات دارویی، نحوه عملکرد داروها را تغییر می دهند و خطرات ناشی از عوارض جانبی جدی را نیز افزایش خواهند داد. این متن حاوی همه تداخلات دارویی احتمالی نیست. لیستی از تمامی داروهای مصرفی تان ( داروهای بدون نسخه، داروهای با نسخه و محصولات گیاهی) بنویسید و آن را در اختیار پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه قرار دهید. بدون تأیید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع و یا تمام نکنید و همچنین دوز آنها را نیز تغییر ندهید.

این دارو در برخی از تست های آزمایشگاهی (مانند سطح داروی آنتی بیوتیک) تداخل ایجاد می کند و احتمالاً باعث نادرست شدن نتایج آزمایش می شود.پیش از دادن آزمایش، اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاه و کلیه پزشکان از استفاده شما از این دارو مطلع هستند.

سوء مصرف

اگر فردی بیش از حد این دارو را مصرف کرده باشد، دچار علائم جدی مانند غش کردن و دشواری در تنفس می شود.در این هنگام با مرکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.

توجه

حین مصرف این دارو، تست های آزمایشگاهی/ پزشکی (مانند شمارش کامل سلول های خونی، عملکرد کبد / کلیه ) باید انجام شود. تمام قرارهای پزشکی و آزمایشگاهی خود را حفظ کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشکتان مشورت کنید.

دوز فراموش شده

دریافت هر دوز برنامه ریزی شده از این دارو طبق دستورالعمل بسیار حائز اهمیت است و در اثرگزاری دارو نقش دارد. در صورت فراموشی مصرف یک دوز از دارو، برای تعیین یک برنامه دوز جدید با پزشک خود تماس بگیرید. برای جبران فراموشی، دوز دارو را ۲ برابر نکنید.

نگهداری

این دارو تنها در کلینیک تزریق می شود و در خانه نگهداری نمی شود.