موارد مصرف
گانسیکلوویر نوعی داروی ضد ویروسی است. این دارو برای پیشگیری از بیماری ناشی از ویروسی به نام سیتومگالوویروس (CMV) در افرادی که پیوند عضو یا مغز استخوان دریافت کرده‌اند، استفاده می‌شود. بیماری CMV می تواند منجر به عفونت های جدی در بدن شود، از جمله عفونت در چشم، به نام رتینیت CMV، که می تواند باعث نابینایی شود. گانسیکلوویر همچنین برای درمان افرادی با سیستم ایمنی ضعیف (از جمله افراد مبتلا به ایدز) که مبتلا به رتینیت CMV هستند، استفاده می شود.
این دارو از طریق کند کردن رشد ویروس CMV عمل می کند که به کنترل رتینیت CMV و کاهش خطر کوری کمک می کند. همچنین از گسترش عفونت به سایر نواحی بدن جلوگیری می کند اگرچه این دارو، درمانی برای بیماری CMV نیست. برخی از افراد حتی با مصرف این دارو بیماری شدیدتری را تجربه خواهند کرد. معاینات منظم چشم توسط پزشک اهمیت زیادی دارد.
زمان و نحوه مصرف
این دارو معمولاً در یک دوره 1 ساعته به صورت تزریق وریدی تجویز می شود. این دارو را سریعتر از زمان تجویز شده مصرف نکنید زیرا انجام این کار خطر عوارض جانبی را افزایش می دهد. در شروع درمان، گانسیکلوویر معمولاً هر 12 ساعت برای چند هفته اول و سپس یک بار در روز یا 5 یا 7 بار در هفته پس از آن یا طبق دستور پزشک تجویز می شود.
در حین استفاده از این دارو مقدار زیادی مایعات بنوشید مگر اینکه پزشک نظر دیگری داشته باشد.
در صورت مصرف خانگی دارو، تمام دستورالعمل های آماده سازی و استفاده را از پرستاران یاد بگیرید.
قبل از استفاده، این محصول را به صورت بصری از نظر وجود ذرات یا تغییر رنگ بررسی کنید. در صورت وجود این موارد، از دارو استفاده نکنید.
هنگام استفاده از این دارو از دستکش استفاده کنید. از تماس مستقیم پوست با مایع جلوگیری کنید. از وارد شدن آن به پوست یا غشاهای مخاطی از جمله دهان، بینی و چشم خودداری کنید. در صورت تماس، محل را به طور کامل با آب و صابون بشویید. اگر این دارو وارد چشم‌هایتان شد، آنها را کاملاً با آب بشویید.
نحوه نگه داری و دفع صحیح وسایل پزشکی را بیاموزید. روش های خاصی برای این دفع صحیح دارو و تمام لوازم تزریقی که همراه آن استفاده می شود مورد نیاز است. برای اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه مشورت کنید.
دوز و طول دوره درمانی بر اساس وزن، وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان متفاوت است.
این دارو زمانی بهترین اثر را دارد که مقدار دارو در بدن در یک سطح ثابت نگه داشته شود. از این دارو در فواصل مساوی استفاده کنید. برای کمک به به خاطر سپردن، هر روز در زمان (های) مشخصی از آن استفاده کنید.
مصرف این دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک خود ادامه دهید. هیچ دوزی را نادیده نگیرید یا استفاده از این دارو را حتی برای مدت کوتاهی متوقف نکنید، مگر اینکه بنابر تجویز پزشک باشد. نادیده گرفتن یا توقف درمان بدون تأیید پزشک عفونت را تشدید می کند.
تمام معاینات پزشکی و آزمایشگاهی را به صورت منظم انجام دهید.
در صورت تشدید وضعیت بیماری (مانند بدتر شدن بینایی) به پزشک خود اطلاع دهید.
عوارض جانبی
اسهال، ناراحتی معده، سرگیجه، خواب آلودگی، بی قراری، لرزش یا درد/قرمزی/تحریک در محل تزریق می تواند از عوارض این دارو باشد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از عوارض، حتماً آن را با پزشک معالج یا پزشک داروخانه مطرح کنید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی بعید اما جدی: تغییرات روانی/خلقی (مانند گیجی، توهم)، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار)، تشنج فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی، خارش/ تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی این دارو را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
موارد احتیاطی و منع مصرف
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن و حساسیت به والگانسیکلوویر یا آسیکلوویر یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک خود یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص: مشکلات کلیوی، تعداد کم گلبول های خون (گلبول های قرمز یا سفید، پلاکت ها)، پرتو درمانی مطلع سازید.
این دارو ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
گانسیکلوویر می تواند احتمال ابتلا به عفونت ها را افزایش دهد یا عفونت های فعلی را تشدید کند. از تماس با افرادی که دارای عفونت های قابل سرایت هستند (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا) خودداری کنید. اگر در معرض عفونت قرار گرفته اید یا برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
قبل از انجام هر گونه واکسیناسیون به مراقبین بهداشتی خود بگویید که از این دارو استفاده می کنید. از تماس با افرادی که اخیراً واکسن های زنده دریافت کرده اند (مانند واکسن آنفولانزای استنشاقی) خودداری کنید.
برای کاهش احتمال بریدگی، کبودی یا جراحت، در مورد کار با اشیاء تیز مانند تیغ و ناخنگیر احتیاط کنید و از فعالیت هایی مانند ورزش های خطرناک خودداری کنید.
افراد مسن در هنگام استفاده از این دارو در معرض خطر بیشتری برای مشکلات کلیوی قرار دارند.
زنانی که باردار هستند یا احتمال بارداری در آنها وجود دارد، نباید از این دارو استفاده کنند.
در دوران بارداری، این دارو باید فقط در موارد ضروری مصرف شود زیرا می تواند به جنین آسیب برساند. خطرات و فواید آن را با پزشک خود در میان بگذارید. زنان در سنین باروری باید قبل از شروع این دارو تست بارداری انجام دهند. برای جلوگیری از بارداری، مردان، باید همیشه در تمام فعالیت‌های جنسی در طول درمان و حداقل 90 روز پس از قطع دارو، از محافظ های بارداری (مانند کاندوم‌های لاتکس یا پلی‌اورتان) استفاده کنند. زنان در سنین باروری که از گانسیکلوویر استفاده می کنند باید در طول درمان و حداقل 30 روز پس از قطع دارو از روش های قابل اعتماد کنترل بارداری (مانند قرص های ضد بارداری و کاندوم) استفاده کنند. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
انتقال این دارو به شیرمادر مشخص نیست. به دلیل خطر احتمالی برای نوزاد، شیردهی در حین مصرف این دارو توصیه نمی شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید. اگر اچ آی وی دارید از شیر دادن به نوزاد خودداری کنید زیرا شیر مادر می تواند HIV را منتقل کند.
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که با این دارو تداخل دارند عبارتند از: دیدانوزین، ایمی پنم/سیلاستاتین.
برخی دارو ها عملکرد مغز استخوان و تعداد سلول های خونی را کاهش می دهند (مانند شیمی درمانی سرطان، تری متوپریم/سولفامتوکسازول، زیدوودین) یا داروهای دیگری که می توانند باعث مشکلات کلیوی شوند (مانند سیکلوسپورین)، پزشک عمومی یا پزشک داروخانه شخص را از نزدیک تحت نظر دارد و داروهای مصرفی را برای کاهش خطر عوارض جانبی جدی تنظیم می کند.
گانسیکلوویر بسیار شبیه والگانسیکلوویر است. در حین استفاده از گانسیکلوویر از داروهای حاوی والگانسیکلوویر استفاده نکنید.
سوءمصرف
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
علائم سوء مصرف دارو می تواند به صورت تپش قلب سریع / نامنظم، سرگیجه شدید و غش کردن باشد.
توجه
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
آزمایش های تشخیصی یا پزشکی (مانند آزمایش خون، آزمایش کلیوی، معاینه چشم) باید اغلب برای نظارت بر پیشرفت درمانی یا بررسی عوارض جانبی انجام شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
دوز فراموش شده
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
نگهداری
برای جزئیات نگهداری دستورالعمل های محصول را مطالعه کنید و با پزشک داروخانه مشورت کنید. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید و برای دفع صحیح با پزشک داروخانه یا شرکت های مناسب مربوط به دفع دارو صحبت کنید.