نگاه کلی
آشالازی یک اختلال نادر است که عبور غذا و مایعات از مری به داخل معده را دشوار می کند.
آشالازی به علت آسیب به اعصاب مری رخ میدهد. در نتیجه ، مری به مرور زمان فلج و گشاد شده و در نهایت توانایی حرکت دادن غذا به داخل معده را از دست می دهد. غذا سپس در مری جمع شده ، گاهی اوقات تخمیر می شود و دوباره در دهان برگشته و طعم تلخی ایجاد میکند.
برخی این بیماری را با ریفلاکس معده اشتباه می گیرند. با این حال ، در آشالازی غذا از مری برگشت میکند اما در ریفلاکس از معده این اتفاق می افتد.
هیچ درمانی برای آشالازی وجود ندارد زیرا با فلج شدن مری عضلات آن توانایی کار کردن مناسبی ندارند اما معمولاً می توان با آندوسکوپی ، درمان کم تهاجمی یا جراحی علائم را کنترل کرد.
علائم
علائم آشالازی به تدریج ظاهر شده و با گذشت زمان شدیدتر می شود. علائم و نشانه ی این بیماری شامل موارد زیر می باشد:
- عدم توانایی بلع (دیسفاژی)، که احساس گیرکردن لقمه غذایی به شخص می دهد
- برگشت غذا یا بزاق به دهان
- سوزش معده
- باد گلو
- درد قفسه سینه
- سرفه در شب
- ذات الریه
- کاهش وزن
- استفراغ
علل بیماری
علت دقیق آشالازی به طور کامل شناخته نشده، محققان گمان می کنند که علت آن از بین رفتن سلول های عصبی مری باشد. در این رابطه نظریه هایی وجود دارد ، اما احتمال وجود عفونت ویروسی یا پاسخ های خودایمنی نیز وجود دارد.
به ندرت ،علت ایجاد آشالازی ناشی از یک اختلال ژنتیکی ارثی یا عفونی است.
تشخیص
اشالازی به علت داشتن علائمی مانند سایر اختلالات گوارشی نیازمند تشخیص مناسب می باشد. پزشک معمولا موارد زیر را برای تشخیص صحیح انجام میدهد:
مانومتری مری. این آزمایش انقباضات عضلانی ریتمیک هنگام بلع در مری ، هماهنگی و نیرویی که توسط عضلات مری اعمال می شود و همچنین چگونگی شل شدن یا باز شدن اسفنکتر تحتانی مری را در هنگام بلع اندازه می گیرد. این آزمایش برای تعیین نوع مشکلات حرکتی مفیدترین تست است.
تصویر برداری اشعه ایکس مری. اشعه ایکس بعد از نوشیدن مایع گچی مانند لایه داخلی دستگاه گوارش را پر می کند. این پوشش به پزشك توانایی برسی شمایل مری ، معده و روده فوقانی را میدهد. همچنین ممکن است پزشک از بیمار بخواهد برای انسداد مری یک قرص باریم مصرف کند.
آندوسکوپی فوقانی. پزشک یک لوله باریک و انعطاف پذیر مجهز به آندوسکوپ را به پایین گلو وارد می کند تا داخل مری و معده را بررسی کند.
اگر نتایج برسی با باریم احتمال این بیماری را نشان دهد میتوان از اندوسکوپی برای تعیین انسداد مری یا برای جمع اوری نمونه(بیوپسی) استفاده کرد که برای ازمایش عوارض ریفلاکس کاربرد دارد.
درمان
معالجه آشالازی بوسیله شل کردن یا باز کردن اسفنکتر تحتانی مری انجام میشود تا غذا و مایعات بتوانند به راحتی در مسیر دستگاه گوارش حرکت کنند.
درمان های اختصاصی بستگی به سن،شدت بیماری و وضعیت سلامتی فرد دارد.
درمان غیر جراحی
گزینه های غیر جراحی عبارتند از:
- اتساع پنوماتیک. یک بالون آندوسکوپی به مرکز اسفنکتر مری وارد می شود و جهت بزرگ شدن دهانه باد می شود.
اگر اسفنکتر مری باز نماند ممکن است نیاز به تکرار این روش به حالت سرپایی باشد. تقریباً یک سوم از افراد تحت درمان با اتساع بالون ظرف 5 سال به درمان مجدد نیاز دارند. دراین روش نیاز به مصرف آرام بخش میباشد.
- بوتاکس (سم بوتولینوم نوع A). این ماده شل کننده عضله را می توان مستقیماً بوسیله یک سوزن آندوسکوپی به داخل بافت اسفنکتر مری تزریق کرد.
این تزریق درصورت نیاز تکرار می شود،البته این تکرار ،عمل جراحی را دشوار می کند.
بوتاکس معمولاً فقط به افرادی توصیه می شود که به دلیل افزایش سن یا بیماری، شرایط مناسبی برای اتساع پنوماتیک یا جراحی ندارند.
تزریق بوتاکس به طور معمول بیش از شش ماه طول نمی کشد. بهبود قابل توجه در تزریق بوتاکس به تأیید تشخیص آشالازی کمک میکند.
- دارودرمانی. پزشک می تواند مصرف شل کننده های عضلانی مانند نیتروگلیسیرین (نیتروستات) یا نیفیدیپین (پروکاردیا) را قبل از غذا پیشنهاد کند.
این داروها اثر درمانی محدود و عوارض جانبی شدیدی دارند و فقط در صورت تمایل به اتساع پنوماتیک یا جراحی درصورتی که بوتاکس موثر نباشد،پیشنهاد می شود.(به ندرت پیشنهاد می شود)
عمل جراحی
گزینه های جراحی برای درمان آشالازی شامل موارد زیر می باشد:
- میوتومی هلر. جراح ،عضله انتهای تحتانی اسفنکتر مری را برش می دهد تا غذا به راحتی به معده انتقال یابد. این روش را می توان به صورت غیرتهاجمی از طریق میوتومی لاپاراسکوپی هلر انجام داد.
برخی از افرادی که میوتومی هلر دارند ممکن است بعداً به بیماری ریفلاکس مری نیز مبتلا شوند.
برای جلوگیری از این احتمال ، روشی به عنوان فوندوپلیکشنشن همزمان با میوتومی هلر انجام می شود.
در جراحی فونداسیون ، جراح قسمت بالای معده را به دور مری می پیچد تا یک دریچه ضد ریفلاکس ایجاد کند و از برگشت اسید به مری جلوگیری کند. فوندوپلیکشن معمولاً با روشی بوسیله لاپاراسکوپی انجام می شود.
- میوتومی آندوسکوپیک دهان. در این روش ، جراح از آندوسکوپی استفاده می کند که از طریق دهان و گلو وارد شده و یک برش در لایه داخلی مری ایجاد می کند. سپس ، همانند میوتومی هلر ، جراح عضله انتهای تحتانی اسفنکتر مری را قطع می کند.
همچنین این روش برای جلوگیری از ریفلاکس درحین استفاده از فوندوپلیکشنشن یا بعد از آن انجام شود. برخی از بیمارانی که دچار ریفلاکس هستند یا بعد از جراحی به آن دچار شده اند ، با داروهای خوراکی و مصرف روزانه درمان می شوند.