نگاه کلی
افتادگی (پرولاپس) روده کوچک که انتروسل نیز نامیده می‌شود، زمانی اتفاق می‌افتد که روده کوچک (روده باریک) به پایین حفره لگنی می‌رود و به قسمت بالایی واژن فشار می آورد و برآمدگی ایجاد می‌کند. لغت پرولاپس به معنای سر خوردن یا از جای خود افتادن می باشد.
زایمان، افزایش سن و سایر فرآیندهایی که به کف لگن فشار می‌آورند می توانند ماهیچه‌ها و رباط هایی که از اندام‌های لگن حمایت می‌کنند را ضعیف کرده و احتمال افتادگی روده کوچک را بیشتر کنند.
برای مدیریت افتادگی روده کوچک، اقدامات خودمراقبتی و سایر گزینه‌های غیرجراحی، اغلب مؤثر هستند. در موارد شدید، برای رفع افتادگی به جراحی نیاز خواهید داشت.
علائم
افتادگی خفیف روده کوچک می تواند هیچ علامت یا علامتی ایجاد نکند. با این حال، در صورت شدید بودن پرولاپس، معمولاً بیمار این علائم را تجربه خواهد کرد:
- احساس کشش در لگن که هنگام دراز کشیدن کاهش می یابد
- احساس پری لگن، فشار یا درد
- کمردردی که هنگام دراز کشیدن کاهش می یابد
- برآمدگی نرم بافتی در واژن
- درد و ناراحتی در واژن و مقاربت دردناک (دیسپارونی)
بسیاری از زنان ابتلا به افتادگی روده کوچک، افتادگی سایر اندام های لگن مانند مثانه، رحم یا راست روده را تجربه می کنند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت بروز علائم آزاردهنده پرولاپس به پزشک مراجعه کنید.
علل بیماری
افزایش فشار روی کف لگن دلیل اصلی هر شکلی از افتادگی اندام لگنی است. شرایط و فعالیت هایی که می توانند باعث افتادگی روده باریک یا سایر انواع پرولاپس شوند یا به آنها کمک کنند عبارتند از:
- بارداری و زایمان
- یبوست مزمن یا زور زدن همراه با حرکات روده
- سرفه یا برونشیت مزمن
- بلند کردن مکرر وسایل سنگین
- اضافه وزن یا چاقی
بارداری و زایمان
بارداری و زایمان شایع ترین علل افتادگی اندام لگن هستند. ماهیچه‌ها، رباط‌ها و فاسیا که واژن شما را نگه می‌دارند و از آن حمایت می‌کنند در طول بارداری و زایمان کشیده و ضعیف می‌شوند.
همه کسانی که بچه دار شده اند دچار افتادگی اندام لگن نمی شوند. برخی از خانم ها عضلات پشتیبان، رباط ها و فاسیای بسیار قوی در لگن دارند و هرگز مشکلی ندارند. همچنین ممکن است خانمی که هرگز بچه دار نشده است دچار افتادگی اندام لگن شود.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
عواملی که خطر ابتلا به افتادگی روده کوچک را افزایش می دهند عبارتند از:
- بارداری و زایمان. زایمان واژینال یک یا چند کودک به ضعیف شدن ساختارهای حمایتی کف لگن کمک می کند و خطر افتادگی را افزایش می دهد. هر چه تعداد حاملگی ها بیشتر باشد، خطر ابتلا به هر نوع افتادگی اندام لگنی بیشتر می شود. زنانی که فقط زایمان سزارین می کنند کمتر در معرض ابتلا به پرولاپس هستند.
- سن. افتادگی روده کوچک و سایر انواع پرولاپس اندام لگنی با افزایش سن بیشتر اتفاق می افتد. با افزایش سن، توده عضلانی و قدرت عضلانی در عضلات لگن و همچنین سایر عضلات از دست می رود.
- جراحی لگن. برداشتن رحم (هیسترکتومی) یا روش های دیگر جراحی برای درمان بی اختیاری، خطر ابتلا به افتادگی روده کوچک را افزایش می دهد.
- افزایش فشار شکمی. اضافه وزن فشار داخل شکم را افزایش می دهد که خطر ابتلا به افتادگی روده کوچک را افزایش می دهد. عوامل دیگری که باعث افزایش فشار می شوند عبارتند از: سرفه مداوم (مزمن) و زور زدن در حین دفع مدفوع.
- سیگار کشیدن. سیگار کشیدن با ایجاد افتادگی همراه است زیرا افراد سیگاری اغلب سرفه می کنند و فشار شکم را افزایش می دهند.
- نژاد. به دلایل ناشناخته، زنان اسپانیایی تبار و سفیدپوست در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به افتادگی اندام لگن هستند.
- اختلالات بافت همبند. افراد مبتلا به این اختلالات به دلیل بافت‌های همبند ضعیف‌تر در ناحیه لگن، از نظر ژنتیکی مستعد افتادگی هستند و به طور طبیعی بیشتر مستعد افتادگی روده کوچک و سایر انواع پرولاپس اندام لگنی قرار دارند.
پیشگیری از بروز بیماری
احتمالا با این راهکارها شانس ابتلا به افتادگی روده کوچک کاهش می یابد:
- حفظ وزن مناسب. اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن می تواند فشار داخل شکم را کاهش دهد.
- جلوگیری از یبوست. مصرف غذاهایی با فیبربالا، نوشیدن مایعات فراوان و ورزش کردن به طور منظم، از فشار آوردن در حین دفع مدفوع جلوگیری می کند.
- درمان سرفه مزمن. سرفه های مداوم فشار شکم را افزایش می دهد. اگر سرفه مداوم (مزمن) دارید، به پزشک خود مراجعه کنید تا در مورد درمان سوال کنید.
- ترک مصرف سیگار. سیگار کشیدن به سرفه مزمن کمک می کند.
- از بلند کردن وسایل سنگین خودداری کنید. بلند کردن اجسام سنگین فشار شکم را افزایش می دهد.
تشخیص
برای تایید تشخیص افتادگی روده کوچک، پزشک معاینه لگن را انجام می دهد. در طول معاینه، پزشک ممکن است از فرد بخواهد یک نفس عمیق بکشد و آن را در حالی که فرد به سمت پایین حرکت می کند نگه دارد (مانور والسالوا)، که احتمالاً باعث برآمدگی روده کوچک افتاده به سمت پایین می‌شود. اگر پزشک در حالی که فرد روی میز معاینه دراز کشیده است، نتواند پرولاپس را تأیید کند، در حالت ایستاده معاینه را تکرار می کند.
درمان
افتادگی روده باریک معمولاً در صورتی که علائم آزار دهنده نداشته باشد نیازی به درمان ندارد. اگر پرولاپس پیشرفته همراه با علائم آزاردهنده باشد، جراحی می تواند موثر باشد. اگر جراحی بسیار خطرناک باشد یا فرد در آینده قصد بارداری داشته باشد، روش های غیرجراحی در دسترس هستند.
گزینه های درمانی برای افتادگی روده کوچک عبارتند از:
- مشاهده و بررسی. اگر پرولاپس علائم واضحی را ایجاد نکند، نیازی به درمان نمی باشد. اقدامات ساده خودمراقبتی، مانند انجام تمریناتی به نام تمرینات کگل برای تقویت عضلات لگن، علائم را تسکین می دهد. اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین و پیشگیری از ابتلا به یبوست احتمال بدتر شدن پرولاپس را کاهش می دهد.
- پساری. یک وسیله سیلیکونی، پلاستیکی یا لاستیکی که در واژن قرار می گیرد، از بافت برآمده حمایت می کند. پساری ها در وزن ها و اندازه های مختلفی وجود دارند. پیدا کردن مورد مناسب مستلزم آزمون و خطا است. پزشک شخص را بررسی می کند و برای او دستگاه مناسب را انتخاب میرکند، و نحوه استفاده از آن را آموزش خواهد داد.
- عمل جراحي. جراح می تواند جراحی را برای ترمیم افتادگی از طریق واژن یا شکم، با یا بدون کمک ربات انجام دهد. در طول این عمل، جراح، روده کوچک پرولاپس شده را به جای خود برمی گرداند و بافت همبند کف لگن را محکم می کند. گاهی اوقات، بخش های کوچکی از توری مصنوعی برای کمک به حمایت از بافت های ضعیف استفاده می شوند.
افتادگی روده کوچک معمولاً عود نمی کند. با این حال، آسیب بیشتر به کف لگن با افزایش فشار لگن اتفاق می افتد، به عنوان مثال با یبوست، سرفه، چاقی یا بلند کردن اجسام سنگین.
شیوه زندگی و درمان های خانگی
بسته به شدت بیماری، این اقدامات خودمراقبتی علائم را تسکین می دهند:
- تمرینات کگل را برای تقویت عضلات لگن و حمایت از بافت های ضعیف واژن انجام دهید.
- با نوشیدن مایعات زیاد و خوردن غذاهای پر فیبر مانند غلات کامل و میوه ها و سبزیجات تازه از یبوست جلوگیری کنید.
- از بلند کردن وسایل سنگین خودداری کنید.
- سعی کنید سرفه را کنترل کنید.
- اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، وزن خود را کاهش دهید.
- سیگار کشیدن را ترک کنید.
تمرینات کگل
تمرینات کگل عضلات کف لگن را تقویت می کند که تا حدی از رحم، مثانه و روده حمایت می کند. یک کف لگن قوی حمایت بهتری از اندام های لگن می کند، از بدتر شدن پرولاپس جلوگیری می کند و علائم مرتبط با افتادگی اندام لگن را تسکین می دهد.
برای انجام تمرینات کگل مراحل زیر را دنبال کنید:
- ماهیچه های کف لگن خود را منقبض کنید، ماهیچه هایی که برای توقف ادرار استفاده می کنید.
- انقباض را به مدت پنج ثانیه نگه دارید، سپس پنج ثانیه استراحت کنید. (اگر این کار خیلی سخت است، با نگه داشتن دو ثانیه و استراحت برای سه ثانیه شروع کنید.)
- تلاش کنید تا انقباض را هر بار 10 ثانیه نگه دارید.
- حداقل سه دور 10 تکراری برای هر روز برنامه گذاری کنید.
از پزشک خود بخواهید در مورد اینکه آیا از عضلات مناسب استفاده می کنید یا خیر، بازخورد دهد. زمانی که تمرینات کگل توسط فیزیوتراپیست آموزش داده شود و با بیوفیدبک تقویت شود، موفقیت بیشتری خواهد داشت. بیوفیدبک شامل استفاده از دستگاه های نظارتی است که به شخص کمک می کند تا مطمئن شوید که عضلات مناسب را با شدت و مدت زمان بهینه استفاده می کند.
هنگامی که روش مناسب را یاد گرفتید، تقریباً در هر زمان می توانید تمرینات کگل را با احتیاط انجام دهید، چه پشت میز باشید یا روی کاناپه استراحت کنید.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
اولین قرار ملاقات با پزشک عمومی یا با پزشک متخصص زنان یا متخصص اورولوژی و زنان و زایمان، آغاز می شود.
آن چه می توانید انجام دهید
در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که به شما کمک می کند تا برای قرار ملاقات خود آماده شوید.
- فهرستی از علائمی که داشته اید و مدت زمان آن را تهیه کنید.
- اطلاعات کلیدی پزشکی خود را یادداشت کنید، از جمله سایر بیماری های تحت درمان و هر گونه دارو، ویتامین یا مکملی که مصرف می کنید.
- در صورت امکان یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود را همراه داشته باشید تا در به خاطر سپردن تمام اطلاعاتی که دریافت می کنید، به شما کمک کند.
- سؤالاتی را یادداشت کنید تا از پزشک خود بپرسید و در صورت کوتاه شدن زمان، ابتدا مهمترین آنها را فهرست کنید.
برای پرولاپس روده کوچک، سوالات اساسی که باید از پزشک بپرسید عبارتند از:
- آیا این بیماری باعث علائم من می شود؟
- چه رویکرد درمانی را توصیه می کنید؟
- اگر تصمیم بگیرم پرولاپس را درمان نکنم چه اتفاقی خواهد افتاد؟
- خطر تکرار این مشکل در هر زمانی در آینده چیست؟
- آیا برای جلوگیری از پیشرفت باید محدودیتی را رعایت کنم؟
- آیا اقداماتی برای خودمراقبتی وجود دارد که بتوانم انجام دهم؟
- آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟
علاوه بر این سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.
از پزشک چه انتظاری می رود
پزشک احتمالاً سوالات زیر را از شما می پرسد:
- چه علائمی دارید؟
- اولین بار چه زمانی متوجه این علائم شده اید؟
- آیا علائم در طول زمان بدتر شده است؟
- آیا درد لگن دارید؟ اگر بله، شدت درد چقدر است؟
- چیزی باعث ایجاد علائم می شود، مانند سرفه یا بلند کردن اجسام سنگین؟
- آیا نشت ادرار (بی اختیاری ادرار) دارید؟
- آیا سرفه مداوم (مزمن) یا شدید داشته اید؟
- آیا اغلب در حین کار یا فعالیت های روزانه اجسام سنگین را بلند می کنید؟
- آیا در هنگام دفعه مدفوع به خود فشار می آورید؟
- آیا دچار بیماری دیگری هستید؟
- چه داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی مصرف می کنید؟
- آیا باردار بوده اید و زایمان طبیعی داشته اید؟
- آیا می خواهید در آینده صاحب فرزند شوید؟