نگاه کلی
اندوکاردیت عفونت پوشش داخلی محفظه های قلب و دریچه های قلب (اندوکاردیوم) می باشد.
ممکن است هنگامی رخ دهد که باکتری‌ها یا قارچ‌ها به دلیل عفونت وارد بدن شوند، یا باکتری‌های بی ضرر که در دهان، دستگاه تنفس فوقانی یا سایر قسمت‌های بدن هستند به بافت قلب حمله کنند. این عارضه اگر به سرعت درمان نشود، می تواند به دریچه های قلب آسیب برساند یا آنها را از بین ببرد. درمان ها شامل داروها و گاهی اوقات جراحی می باشند.
افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند معمولاً، دارای دریچه های قلبی آسیب دیده، یا مصنوعی و یا نقایص قلبی دیگر هستند.
علائم
آندوکاردیت ممکن است به آهستگی یا به طور ناگهانی ایجاد شود، تشخیص اندوکاردیت دشوار است. بسته به نوع باکتری ها یا قارچ های ایجاد کننده عفونت، علائم ممکن است از نظر شدت متفاوت باشد. بیماران با مشکلات قلبی اساسی تمایل به علائم شدیدتر دارند.
علائم و نشانه های رایج عبارتند از:
- درد مفاصل و عضلات
- درد در قفسه سینه هنگام نفس کشیدن
- خستگی
- علائم آنفولانزا مانند تب و لرز
- عرق شبانه
- تنگی نفس
- تورم در ساق پاها، پاها یا شکم
- یک سوفل قلب (صدای اضافی) جدید یا متفاوت از قبل
علائم و نشانه های کمتر شایع اندوکاردیت می تواند شامل موارد زیر باشد:
- کاهش وزن بدون دلیل
- خون در ادرار، که ممکن است فردا بتواند آن را ببیند یا ممکن است پزشک هنگام مشاهده ادرار فرد در زیر میکروسکوپ، آن را ببیند.
- حساسیت در طحال، که یک ارگان مبارزه کننده با عفونت است و درست در زیر دنده سمت چپ قرار دارد
- لکه‌های کوچک و بدون درد روی کف پا یا کف دست‌ها
- لکه های قرمز و حساس در زیر پوست انگشتان دست یا انگشتان پا ( گره‌های روی انگشتان)
- توده‌های کوچک دردناک، قرمز یا بنفش، روی پوست، در سفیدی چشم یا داخل دهان
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر علائم و نشانه هایی از آندوکاردیت دارید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید به خصوص اگر دچار عوامل خطرساز این عفونت، مانند نقص قلب یا سابقه آندوکاردیت می باشید.
در صورت ابتلا به آندوکاردیت، در رابطه با علائم یا نشانه هایی که ممکن است به معنی تشدید عفونت باشد، با پزشک خود مشورت کنید:
- لرز
- تب
- سردرد
- درد مفصل
- تنگی نفس
در صورت ادامه درمان با آنتی بیوتیک و بروز اسهال، جوش، خارش یا درد مفاصل با پزشک خود مشورت کنید. این علائم و نشانه ها ممکن است به این معنی باشد که بدن فرد نسبت به آنتی بیوتیک تجویز شده واکنش نشان می دهد.
علل بیماری
اندوکاردیت ممکن است هنگامی رخ دهد که باکتری‌ها یا قارچ‌ها به عنوان عفونت وارد بدن شوند و به قلب برسند و به دریچه های غیر طبیعی قلب یا بافت آسیب دیده قلب حمله کنند.
به طور معمول، سیستم ایمنی بدن می‌تواند این باکتری و قارچ ها را از بین ببرد، اما هرگونه آسیب به دریچه‌های قلبی می‌تواند به آنها اجازه دهد خود را به قلب وصل کنند و تکثیر شوند.
باکتری ها، قارچ ها و سایر میکروب هایی که باعث آندوکاردیت می شوند ممکن است از طریق موارد زیر وارد جریان خون شوند:
سلامت ضعیف در دندان یا لثه، خطر ابتلا به اندوکاردیت را افزایش می‌دهد، زیرا ورود باکتری‌ها را آسان تر می‌کند. بهداشت مناسب دندان باعث جلوگیری از عفونت قلب می‌شود.
سوندها. باکتری ها می توانند از طریق یک لوله نازک به بدن فرد وارد شوند که گاهی پزشکان از آن برای تزریق یا خارج کردن مایعات از بدن (کاتتر) استفاده می کنند.همچنین این احتمال وجود دارد که اگر کاتتر برای مدت زمان طولانی در محل خود باشد، به عنوان مثال، در صورت نیاز به دیالیز طولانی مدت، ممکن است باعث ایجاد عفونت شود.
مصرف مواد مخدر تزریقی. استفاده از سوزن ها و سرنگ های آلوده. این نگرانی ویژه افرادی است که از مواد غیرقانونی مانند هروئین یا کوکائین استفاده می کنند. غالباً، افرادی که از این نوع مواد استفاده می کنند به سوزن یا سرنگ تمیز دسترسی ندارند.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
اگر دریچه های قلب معیوب، بیمار یا آسیب دیده باشند، احتمال ابتلا به آندوکاردیت افزایش خواهد یافت. با این حال، آندوکاردیت گاهی اوقات در افراد سالم اتفاق می افتد.
در صورت وجود فاکتورهای زیر، احتمال ابتلا به آندوکاردیت افزایش می یابد:
سن بالا. آندوکاردیت اغلب در بزرگسالان بالای 60 سال رخ می دهد.
دریچه های قلب مصنوعی. میکروب ها بیشتر از دریچه قلب طبیعی به دریچه مصنوعی (پروتز) متصل می شوند.
دریچه های قلب آسیب دیده. برخی از شرایط پزشکی، مانند تب روماتیسمی یا عفونت، می توانند باعث آسیب یا زخم شدن یک یا چند دریچه قلب شوند و خطر عفونت را افزایش دهند.
نقص مادرزادی قلب. اگر فرد با انواع خاصی از نقایص قلبی مانند آریتمی قلب یا دریچه های غیرطبیعی قلب متولد شده باشد، ممکن است قلب فرد بیشتر در معرض عفونت باشد.
دستگاه ایمپلنت قلب. باکتری ها می توانند به دستگاه ایمپلنت مانند ضربان ساز متصل شوند و باعث ایجاد عفونت در پوشش قلب شوند.
سابقه آندوکاردیت. آندوکاردیت می تواند به بافت قلب و دریچه ها آسیب برساند و خطر ابتلا به عفونت قلبی را در آینده افزایش دهد.
سابقه مصرف غیرقانونی تزریق مواد مخدر. افرادی که با تزریق از مواد مخدر استفاده می کنند بیشتر در معرض خطر آندوکاردیت هستند. سوزن هایی که برای تزریق مواد مخدر استفاده می شوند می توانند به باکتری هایی که باعث آندوکاردیت می شوند آلوده شده باشند.
سلامت ضعیف دندان. داشتن دهان سالم و لثه سالم برای سلامتی ضروری است. اگر مرتبا مسواک نمی زنید و نخ دندان نمی کشید، باکتری ها می توانند در داخل دهان رشد کنند و از طریق بریدگی لثه ها وارد جریان خون شوند.
استفاده طولانی مدت از کاتتر. داشتن کاتتر برای مدت طولانی در محل (کاتتر ساکن) خطر آندوکاردیت را افزایش می دهد.
عوارض بیماری
در اندوکاردیت، توده های باکتری در محل عفونت تشکیل می شوند. این توده ها می توانند شل شده و به مغز، ریه ها، اندام های شکمی، کلیه ها یا اندام های دیگر منتقل شوند. در نتیجه، آندوکاردیت می تواند چندین عارضه ایجاد کند، از جمله:
- مشکلات قلبی، مانند سوفل قلب، آسیب دریچه قلب و نارسایی قلب
- سکته
- توده چرک جمع شده (آبسه) که در قلب، مغز، ریه ها و سایر اندام ها ایجاد می شود
- لخته شدن خون در شریان ریه (آمبولی ریوی)
- آسیب کلیه
- بزرگ شدن طحال
برای جلوگیری از آندوکاردیت می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
علائم و نشانه های آندوکاردیت را بدانید. در صورت مشاهده علائم و نشانه های، به ویژه برطرف نشدن تب، خستگی غیر قابل توضیح، هر نوع عفونت پوستی یا بریدگی های باز یا زخم هایی که به درستی بهبود نمی یابند، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
از دندان ها و لثه های خود مراقبت کنید. دندان ها و لثه ها را مسواک بزنید و نخ دندان بکشید و معاینات منظم دندانپزشکی را انجام دهید. بهداشت مناسب دندان مهم ترین قسمت در حفظ سلامت کلی شماست.
از مواد تزریقی غیرقانونی استفاده نکنید. سوزن های کثیف می توانند باکتری ها را به جریان خون هدایت کنند و خطر ابتلا به آندوکاردیت را افزایش دهند.
آنتی بیوتیک های پیشگیرانه
برخی از اقدامات دندان پزشکی و پزشکی ممکن است باعث شود باکتری ها وارد جریان خون فرد شوند.
اگر به مقدار زیادی در معرض خطر ابتلا به آندوکاردیت می باشید، می توانید به توصیه انجمن قلب آمریکا، یک ساعت قبل از انجام هرگونه کار دندانپزشکی، آنتی بیوتیک مصرف کنید.
اگر فرد در معرض خطر ابتلا به آندوکاردیت باشد، در صورت ابتلا به موارد زیر نیاز به آنتی بیوتیک قبل از کار دندانپزشکی دارد.
- سابقه آندوکاردیت
- دریچه قلب ساخته شده (مکانیکی پروتز)
- پیوند قلب، در بعضی موارد
- انواع خاصی از بیماری های مادرزادی قلب
- جراحی بیماری های قلبی در شش ماه گذشته
در صورت ابتلا به آندوکاردیت یا هر نوع بیماری مادرزادی قلب، با پزشک و دندانپزشک در مورد خطرات و اینکه آیا به آنتی بیوتیک های پیشگیرانه نیاز دارید صحبت کنید.
تشخیص
پزشک هنگام تشخیص آندوکاردیت، سابقه پزشکی، علائم و نشانه ها و نتایج آزمایش فرد را در نظر می گیرد. تشخیص معمولاً به جای یک نتیجه آزمایش مثبت یا یک علامت، براساس عوامل مختلفی انجام می شود.
آزمایش هایی که برای تأیید یا رد آندوکاردیت استفاده می شود شامل موارد زیر است:
آزمایش کشت خون. آزمایش خون برای شناسایی هر میکروب در جریان خون استفاده می شود. نتایج آزمایش خون به پزشک کمک می کند تا مناسب ترین آنتی بیوتیک یا ترکیبی از آنتی بیوتیک ها را انتخاب کند.
شمارش کامل سلول های خونی. این آزمایش خون می تواند در صورت وجود تعداد زیادی گلبول سفید، به پزشک اطلاع دهد که می تواند نشانه ای از عفونت باشد. شمارش کامل سلولهای خونی همچنین می تواند به تشخیص سطح پایین سلولهای قرمز خون سالم (کم خونی) که می تواند نشانه ای از آندوکاردیت باشد، کمک کند. سایر آزمایش های خون نیز ممکن است برای کمک به پزشک در تشخیص بیماری انجام شود.
اکوکاردیوگرام. در اکوکاردیوگرام از امواج صوتی برای تولید تصاویر قلب در حین ضربان استفاده می شود. این آزمایش نشان می دهد که چگونه دریچه های قلب خون را از قلب پمپ می کنند. پزشک ممکن است از دو نوع مختلف اکوکاردیوگرام برای کمک به تشخیص آندوکاردیت استفاده کند.
در اکوکاردیوگرام ترانسوراسیک، امواج صوتی که از دستگاه گرز مانند (مبدل) نگه داشته شده بر روی قفسه سینه به قلب هدایت می شوند، تصاویر ویدئویی قلب را در حرکت تولید می کنند. این آزمایش به پزشک اجازه می دهد تا ساختار قلب را ببیند و آن را از نظر وجود علائم آسیب بررسی کند.
اکوکاردیوگرام از راه مری به پزشک نگاه دقیق تری به دریچه های قلب می دهد. در طول این آزمایش، یک مبدل کوچک متصل به انتهای لوله به پایین لوله منتهی از دهان به معده (مری) وارد می شود. این آزمایش تصاویر بسیار مفصلی از قلب را در اختیار پزشک قرار می دهد.
الکتروکاردیوگرام (نوار قلب یا EKG ECG)
برای اندازه گیری زمان و مدت زمان ضربان قلب فرد استفاده می شود. از این روش به طور خاص برای تشخیص اندوکاردیت استفاده نمی شود، اما اگر چیزی روی فعالیت الکتریکی قلب تأثیر بگذارد، می تواند آن را به پزشک نشان دهد. در هنگام نوار قلب، حسگرهایی که می توانند فعالیت الکتریکی قلب را تشخیص دهند، به قفسه سینه، بازوها و پاها متصل می شوند.
اسکن ساده قفسه سینه. اسکن ساده قفسه سینه می تواند وضعیت ریه ها و قلب را به پزشک نشان دهد. این آزمایش می تواند تشخیص دهد که آندوکاردیت باعث تورم قلب شده است یا خیر وعفونت به ریه های فرد گسترش یافته است یا خیر.
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
اگر پزشک فکر کند که عفونت به این مناطق گسترش یافته است، ممکن است به سی تی اسکن یا اسکن ام آر آی از مغز، قفسه سینه یا سایر قسمت های بدن نیاز باشد.
درمان
بسیاری از افراد مبتلا به آندوکاردیت با موفقیت با آنتی بیوتیک درمان می شوند. گاهی اوقات ممکن است برای رفع یا تعویض دریچه های آسیب دیده قلب و پاکسازی علائم باقی مانده از عفونت، به جراحی نیاز باشد.
داروها
نوع دارویی که فرد دریافت می کند به علت آندوکاردیت بستگی دارد.
بیشتر بیماران مبتلا به اندوکاردیت آنتی بیوتیک دریافت می‌کنند. آنتی بیوتیک ها به داخل ورید تزریق می شوند، بنابراین شاید نیاز باشد که فرد در بیمارستان بستری شود. در زمان بستری فرد، آزمایش منظم خون، اثربخشی دارو را کنترل خواهد کرد.
با از بین رفتن تب و علائم و نشانه های شدید، ممکن است فرد بتواند با مراجعه به مطب پزشک یا با مراقبت در منزل، بیمارستان را ترک کرده و آنتی بیوتیک ها را ادامه دهد. برای رفع عفونت معمولاً برای چندین هفته آنتی بیوتیک مصرف می شود.
اگر اندوکاردیت ناشی از عفونت قارچی باشد، پزشک داروی ضد قارچ را برای فرد تجویز می کند. برخی از افراد برای جلوگیری از بازگشت آندوکاردیت به قرص های ضد قارچی مادام العمر نیاز دارند.
عمل جراحي
اگر این عفونت به دریچه های قلب آسیب برساند، ممکن است سال ها بعد از درمان علائم و عوارضی بروز پیدا کنند. بعضی اوقات برای معالجه عفونت های مداوم یا تعویض دریچه آسیب دیده، جراحی لازم است. بعضی اوقات برای درمان اندوکاردیت ناشی از عفونت قارچی نیز جراحی لازم است.
در صورت آسیب دیدن دریچه، پزشک ممکن است به فرد توصیه کند که دریچه آسیب دیده را ترمیم کند یا آن را با دریچه مصنوعی جایگزین کند. دریچه مصنوعی ساخته شده از گاو، خوک یا بافت قلب انسان (دریچه بافت بیولوژیکی) یا مواد ساخته شده توسط انسان (دریچه مکانیکی پروتز) می باشد.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
اولین پزشکی که می بینید احتمالاً پزشک خانواده یا پزشک اورژانس شما خواهد بود. همچنین ممکن است شما به یک پزشک یا جراح آموزش دیده در تشخیص و درمان بیماری های قلب (متخصص قلب) ارجاع داده شوید.
آنچه شما می توانید انجام دهید
با انجام این مراحل می توانید به آمادگی برای قرار ملاقات خود کمک کنید:
علائمی تجربه می کنید را یادداشت کنید. حتماً یادداشت کنید که چه مدت علائم خاصی داشته اید. اگر علائم مشابهی داشته اید که در گذشته کمرنگ شده است، حتماً آن اطلاعات را وارد کنید.
لیستی از اطلاعات پزشکی اصلی خود تهیه کنید. پزشک شما باید در مورد سایر مشکلات سلامتی اخیر شما و نام همه داروهای تجویز شده و بدون نسخه پزشک و مکمل هایی که مصرف می کنید، اطلاع داشته باشد.
یکی از اعضای خانواده یا دوستی را پیدا کنید که بتواند همراه شما در قرار ملاقات باشد. شخصی که شما را همراهی می کند می تواند به به خاطر سپردن اطلاعاتی که پزشک می دهد، به شما کمک کند.
همچنین تمامی سوالات خود را پیش از رسیدن به قرار ملاقات خود یادداشت کنید. برای آندوکاردیت، برخی از سوالات اساسی که ممکن است بخواهید از پزشک خود بپرسید عبارتند از:
- به احتمال زیاد علت علائم من چیست؟
- به چه نوع آزمایش هایی نیاز دارم؟ چگونه باید برای آزمایش ها آماده شوم؟
- چه درمانی را پیشنهاد می کنید؟
- چقدر بعد از شروع درمان احساس بهتری پیدا می کنم؟
- عوارض جانبی احتمالی چیست؟
- آیا در معرض عوارض طولانی مدت این بیماری هستم؟ آیا این بیماری باز خواهد گشت؟
- چند بار برای این بیماری نیاز به پیگیری دارم؟
- آیا برای برخی اقدامات پزشکی یا دندانپزشکی نیاز به مصرف آنتی بیوتیک پیشگیرانه دارم؟
- من بیماری های پزشکی دیگری دارم. چگونه می توانم این شرایط را به بهترین وجه با هم مدیریت کنم؟
پزشک شما احتمالاً سوالات زیادی از شما خواهد پرسید، از جمله:
- علائم شما چیست؟
- علائم شما از چه زمانی شروع شده است؟
- آیا آنها به طور ناگهانی وارد شدند یا به تدریج؟
- آیا علائم مشابهی در گذشته داشته اید؟
- آیا در تنفس مشکل دارید؟
- آیا اخیراً به عفونت مبتلا شده اید؟
- آیا اخیراً تب کرده اید؟
- آیا اخیراً اقدامات پزشکی یا دندانپزشکی انجام داده اید که از سوزن یا کاتتر استفاده شود؟
- آیا تاکنون از داروهای تزریقی استفاده کرده اید؟
- آیا اخیراً بدون تلاش وزن کم کرده اید؟
- آیا بیماری پزشکی دیگری به ویژه سوفل های قلبی برای شما تشخیص داده شده است؟
- آیا هیچ یک از بستگان درجه یک شما - مانند والدین، خواهر و برادرها یا فرزندان - سابقه بیماری قلبی دارند؟