نگاه کلی
بیماری التهابی لگن (PID) عفونت اندام های تناسلی زنان می باشد. این بیماری اغلب در مواردی اتفاق می افتد که باکتری ها با فعالیت ها ی جنسی از واژن به رحم، لوله های رحمی یا تخمدان منتقل شوند.
/2.png)
علائم و نشانه های بیماری التهابی لگن می تواند شدید یا خفیف باشد. برخی از زنان هیچ علائم و نشانه ای از این بیماری را تجربه نمی کنند. بنابراین ممکن است، تا زمانی که در بارداری مشکلی وجود نداشته باشد یا فرد دچار درد مزمن لگن نشود، متوجه این بیماری نشود.
علائم
علائم و نشانه های بیماری التهابی لگن ممکن است خفیف و تشخیص آن دشوار باشد. برخی از زنان هیچ علائم و نشانه ای ندارند. علائم و نشانه های PID، اغلب شامل موارد زیر است:
- درد - خفیف تا شدید - در پایین شکم و لگن
- ترشحات غیر طبیعی یا غلیط واژن که ممکن است بوی نامطبوعی داشته باشد
- خونریزی غیرطبیعی رحم، به ویژه در حین یا پس از رابطه جنسی، یا بین چرخه قاعدگی
- درد هنگام رابطه جنسی
- تب، گاهی همراه با لرز
- ادرار دردناک، مکرر یا دشوار
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت تجربه موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- درد شدید در ناحیه شکم
- حالت تهوع و استفراغ، با عدم توانایی معده در پایین نگه داشتن غذا
- تب، با دمای بالاتر از 101 F (8/38 درجه سانتی گراد)
- ترشحات غیر عادی از واژن
در صورت وجود علائم و نشانه های PID حتی با شدت کم، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. ترشحات بد بو واژن، ادرار دردناک یا خونریزی بین چرخه قاعدگی نیز می تواند از علائم عفونت مقاربتی (STI) باشد. در صورت بروز این علائم و نشانه ها، رابطه جنسی را متوقف کرده و فورا ًبه پزشک مراجعه کنید. درمان فوری STI می تواند به پیشگیری از PID کمک کند.
علل بیماری
انواع زیادی از باکتری ها می توانند باعث PID شوند، اما عفونت های سوزاک یا کلامیدیا شایع ترین آنها می باشند. این عفونت ها معمولاً در حین رابطه جنسی محافظت نشده به وجود می آیند.
/1.jpg)
اینکه باکتری ها بتوانند از آسیب ایجاد شده در مانع طبیعی ایجاد شده توسط دهانه رحم به دستگاه تولید مثل وارد شوند، معمول نمی باشد و می تواند در دوران قاعدگی، پس از زایمان و سقط جنین اتفاق بیفتد. همچنین به ندرت،ممکن است باکتری ها بتوانند در حین قرار دادن دستگاه داخل رحمی (IUD) - نوعی پیشگیری طولانی مدت از بارداری- یا هر روش پزشکی که شامل قرار دادن ابزاری در رحم می باشد، به دستگاه تولید مثل وارد شوند.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
عواملی که می تواند خطر ابتلا به بیماری التهابی لگن را افزایش دهد، شامل :
فعالیت جنسی بالا در زنان کمتر از 25 سال
داشتن چندین شریک جنسی
داشتن رابطه جنسی با شخصی که بیش از یک شریک جنسی دارد
داشتن رابطه جنسی بدون کاندوم
دوش گرفتن به طور منظم، که شرایط مورد نیاز برای رشد باکتریهای مضر در واژن را بر هم می زند ممکن است علائم بیماری را پنهان کند.
داشتن سابقه بیماری التهابی لگن یا عفونت مقاربتی
پس از قرار دادن دستگاه داخل رحمی (IUD)، خطر PID کمی افزایش می یابد. این خطر به طور کلی در سه هفته اول پس از قرار دادن محدود می شود.
عوارض بیماری
بیماری التهابی لگن درمان نشده ممکن است باعث ایجاد بافت اسکار و تجمع مایعات آلوده (آبسه) در دستگاه تولید مثل شود. که می تواند باعث آسیب دائمی به اندام های تولید مثل شود.
عوارض جانبی ناشی از این بیماری عبارتند از :
حاملگی خارج رحمی. PID دلیل اصلی بارداری لوله ای (خارج رحمی) می باشد. حاملگی خارج رحمی می تواند زمانی اتفاق بیفتد که PID درمان نشده باعث ایجاد بافت اسکار در لوله های رحمی شود. بافت اسکار مانع از حرکت تخمک بارور شده از طریق لوله رحمی برای کاشت در رحم می شود.بنابراین تخمک در لوله رحمی کاشته می شود. حاملگی های خارج رحمی می تواند باعث خونریزی گسترده و خطرناک شود و نیاز به مراقبت های پزشکی فوری دارد.
ناباروری. آسیب به اندام های تولید مثل ممکن است باعث ناباروری شود. هرچه تعداد دفعات ابتلا به PID بیشتر باشد، خطر ناباروری افزایش می یابد. تأخیر در درمان PID به طور چشمگیری خطر ناباروری را نیز افزایش می دهد.
آبسه لوله ای-تخمدانی. PID ممکن است باعث ایجاد آبسه - مجموعه ای از چرک - در دستگاه تولید مثل شما شود. به طور معمول، آبسه ها بر لوله های رحمی و تخمدان ها تأثیر می گذارند، اما ممکن است در رحم یا سایر اندام های لگن نیز ای شوند. در صورت عدم درمان، آبسه می تواند به یک عفونت خطرناک مبتلا شود.
درد مزمن لگن. بیماری التهابی لگن می تواند منجر به درد در لگن شود که می تواند ماهها یا سالها ادامه داشته باشد. ایجاد زخم در لوله های رحمی و سایر اندام های لگن می تواند باعث درد هنگام مقاربت و تخمک گذاری شود.
پیشگیری از بروز بیماری
برای کاهش خطر ابتلا به بیماری التهاب لگن:
از روش های مطمئن برای رابطه جنسی استفاده کنید. برای انجام هر گونه فعالیت جنسی از کاندوم استفاده کنید، تعداد شریک های جنسی خود را محدود کنید و در رابطه با سابقه جنسی وی سوال کنید.
در رابطه با راه های پیشگیری از بارداری با پزشک خود مشورت کنید. بسیاری از راه های پیشگیری از بارداری در برابر پیشرفت PID از بدن محافظت نمی کنند. استفاده از روش های محافظت کننده، مانند کاندوم، به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک می کنند. برای محافظت در برابر بیماری های مقاربتی، حتی با وجود مصرف قرص های جلوگیری از بارداری، در حین رابطه جنسی با یک شریک جنسی جدید، از کاندوم استفاده کنید.
آزمایش های مربوطه را انجام دهید. در صورت قرار گرفتن در معرض خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی، برای انجام آزمایش به پزشک مراجعه کنید و در صورت لزوم یک برنامه غربالگری منظم را با پزشک خود تنظیم کنید. درمان به موقع یک STI فرصت خوبی را برای جلوگیری از PID در اختیار فرد قرار می دهد.
از شریک جنسی خود انجام آزماش را درخواست کنید. در صورت ابتلا به بیماری التهابی لگن یا STI، به شریک جنسی خود آزمایش و در ضورت نیاز درمان را توصیه کنید. این کار می تواند از شیوع STI و عود احتمالی PID جلوگیری کند.
از مصرف دوش های واژینال خودداری کنید. دوش واژینال می تواند تعادل باکتری های موجود در واژن را برهم بزند.
تشخیص
هیچ آزمایشی برای تشخیص دقیق بیماری التهابی لگن وجود ندارد. بنابراین، پزشک به ترکیبی از یافته ها یی مانند موارد زیر اکتفا می کند :
سابقه پزشکی. پزشک احتمالاً در رابطه با عادات جنسی، سابقه عفونتهای مقاربتی و روش پیشگیری از بارداری فرد سوال خواهد کرد.
علائم و نشانه ها. علائم بروز کرده حتی اگر خفیف هستند را به پزشک گزارش دهید.
معاینه لگن. در طول معاینه، پزشک ناحیه لگن را از نظر حساسیت و تورم بررسی می کند. همچنین ممکن است پزشک برای گرفتن نمونه مایعات واژن و دهانه رحم از سوآپ استفاده کند. نمونه ها در آزمایشگاه از نظر علائم عفونت و ارگانیسم هایی مانند سوزاک و کلامیدیا مورد آزمایش قرار می گیرند.
آزمایش خون و ادرار. ممکن است از این آزمایشات برای تشخیص بارداری، HIV، سایر عفونتهای مقاربتی یا اندازه گیری تعداد گلبولهای سفید خون و سایر نشانگرهای عفونت یا التهاب استفاده شود.
سونوگرافی. این آزمایش از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از اندام های تولید مثلی استفاده می کند.
در صورت عدم تشخیص، ممکن است پزشک اقدام به انجام آزمایش های اضافی مانند موارد زیر کند:
لاپاراسکوپی. در طی این روش، پزشک یک ابزار نازک را از طریق یک برش کوچک وارد شکم می کند تا اندام های لگن را مشاهده کند.
نمونه برداری از آندومتر. در طی این روش، پزشک یک لوله نازک را به رحم وارد می کند تا نمونه کوچکی از بافت آندومتر را خارج کند. این بافت از نظر علائم عفونت و التهاب مورد آزمایش قرار می گیرد.
درمان
درمان فوری با دارو می تواند فرد را از شر عفونت عامل بیماری التهابی لگن خلاص کند. اما هیچ راهی برای بهبود کامل هرگونه زخم یا آسیب به دستگاه تناسلی که ممکن است PID ایجاد کند وجود ندارد. درمان PID اغلب شامل موارد زیر می باشد:
آنتی بیوتیک ها. پزشک ممکن است برای شروع، فوراً ترکیبی از آنتی بیوتیک ها را تجویز کند. و پس از دریافت نتایج آزمایش ها، نسخه را برای مطابقت بیشتر با عوامل ایجاد عفونت تنظیم کند. همچنین ممکن است پزشک برای مطمئن شدن از اثربخشی دارو، پس از سه روز با شما تماس بگیرد. حتما تمام داروهای تجویز شده را مصرف کنید، حتی اگر بعد از چند روز احساس بهتری داشتید.
درمان شریک جنسی. برای جلوگیری از ابتلا به عفونت مجدد STI، شریک یا شرکای جنسی نیز باید معاینه و درمان شوند. ممکن است شرکای جنسی آلوده علائم قابل توجهی نداشته باشند.
پرهیز موقت. تا پایان درمان و رفع علائم از رابطه جنسی خودداری کنید.
در صورت بارداری، ابتلای شدید به بیماری، اگر به داروهای خوراکی پاسخ نداده اید یا مشکوک به آبسه هستید، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشید و به دنبال آنتی بیوتیک هایی خوراکی ای که مصرف می کنید، آنتی بیوتیک ها را داخل وریدی دریافت کنید.
به ندرت به جراحی نیاز است. با این حال، اگر آبسه پاره شود یا خطر پارگی وجود داشته باشد، ممکن است پزشک آن را تخلیه کند. در صورت عدم پاسخ بدن به درمان آنتی بیوتیکی یا تشخیص مشکوک، مانند عدم وجود یک یا چند مورد از علائم PID، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
در صورت مشاهده علائم یا نشانه های بیماری التهابی لگن، به پزشک مراجعه کنید.
در اینجا اطلاعاتی در رابطه با آماده شدن برای ملاقات با پزشک و انتظاراتی که باید از پزشک داشته باشید، ارائه شده است.
آنچه می توانید انجام دهید
- از هرگونه محدودیت لازم، قبل از قرار ملاقات آگاه باشید. قبل از مراجعه به پزشک در رابطه با کارهای لازم سوال کنید.
- علائمی که تجربه می کنید، از جمله علائمی که به نظر می رسد با دلیل ملاقات با پزشک ارتباطی ندارند را یادداشت کنید.
- نام تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل های مصرفی را به پزشک بگویید.
- سوالاتت خود را یادداشت کنید.
برخی از سوالات اساسی در رابطه با بیماری شامل موارد زیر می باشد:
- به چه نوع آزمایشاتی نیاز دارم؟
- آیا این یک عفونت آمیزشی می باشد؟
- آیا شریک زندگی من باید آزمایش یا معالجه شود؟
- آیا لازم است در حین درمان رابطه جنسی را متوقف کنم؟ چه مدت باید صبر کنم؟
- چگونه می توان در آینده از بروز بیماری های التهابی لگن جلوگیری کرد؟
- آیا این بیماری بر توانایی من در باردار شدن تأثیر می گذارد؟
- آیا دارویی که برای من تجویز می کنید جایگزین عمومی دارد؟
- آیا می توانم در خانه درمان شوم؟ یا اینکه لازم است به بیمارستان مراجعه کنم؟
- آیا بروشورهای چاپ شده ای دارید که بتوانم با خود ببرم؟ چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟
- آیا نیاز به ملاقات دوباره می باشد؟
از پزشک چه انتظاری می رود
ممکن است پزشک سوالاتی مانند موارد زیر را از شما بپرسد:
- آیا یک شریک جنسی جدید یا چند شریک جنسی دارید؟
- آیا همیشه از کاندوم استفاده می کنید؟
- چه زمانی برای اولین بار این علائم را تجربه کردید؟
- چه علائمی را مشاهده کردید؟
- آیا در لگن خود احساس درد می کنید؟
- شدت علائم شما چقدر است؟