نگاه کلی
پستان فیبروکیستیک ، به صورت بافتی برآمده یا طناب مانند می باشد. پزشکان این بافت پستانی را گره ای یا غده ای می نامند.
ابتلا به پستان فیبروکیستیک اصلاً غیرمعمول نیست. بیش از نیمی از زنان در دوره ای از زندگی خود دچار تغییرات پستان فیبروکیستیک می شوند. در حقیقت، متخصصان پزشکی استفاده از اصطلاح "بیماری پستان فیبروکیستیک " را متوقف کرده اند و اکنون به سادگی به "پستان فیبروکیستیک " یا "تغییرات پستان فیبروکیستیک " اشاره می کنند زیرا داشتن پستان فیبروکیستیک در واقع یک بیماری نیست. تغییرات پستانی که به عنوان فیبروکیستیک دسته بندی می شوند طبیعی تلقی می شوند.
اگرچه بسیاری از زنان مبتلا به پستان فیبروکیستیک علائمی ندارند، اما برخی از زنان درد، حساسیت به لمس و برآمدگی را به ویژه در ناحیه فوقانی و خارجی پستانها احساس می کنند. علائم پستان معمولاً قبل از قاعدگی بیشتر آزار دهنده هستند. اقدامات ساده خود مراقبتی معمولاً می تواند ناراحتی مربوط به پستان فیبروکیستیک را برطرف کند.
علائم
علائم و نشانه های پستان فیبروکیستیک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- توده های پستانی یا قسمت های ضخیمی که گاهی وارد بافت های پستانی اطراف می شوند
- درد یا حساسیت بافت پستان
- تغییر اندازه ی توده های پستان با چرخه قاعدگی
- ترشحات غیرخونی سبز یا قهوه ای تیره از نوک پستان که بدون فشار ترشح می شود
- تغییرات یکسان در هر دو پستان
- افزایش ماهانه درد پستان یا سفت شدن بافت آن از اواسط سیکل (تخمک گذاری) تا قبل از پریود
تغییرات پستان فیبروکیستیک بیشتر در زنان 20 تا 50 ساله رخ می دهد. به ندرت زنان یائسه دچار تغییرات فیبروکیستیک پستان می شوند، مگر اینکه تحت هورمون درمانی باشند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
بیشتر تغییرات فیبروکیستیک پستان طبیعی است. با این حال در صورت مشاهده عوامل زیر به پزشک مراجعه کنید:
- توده جدید پستان یا ضخیم شدگی برجسته
- درد مداوم یا شدید ناحیه های خاصی از پستان
- تداوم تغییرات پستان پس از پریود
- بزرگ شدن یا تغییر توده پستان پس از معاینه پزشک
علل بیماری
علت دقیق تغییرات فیبروکیستی پستان مشخص نیست، اما متخصصان گمان می کنند که هورمون های تولید مثل به ویژه استروژن در این امر نقش دارند.
نوسان سطح هورمون ها در طول چرخه قاعدگی می تواند باعث ناراحتی پستان و ایجاد مناطقی پهن شده از بافت پستان شود که احساس نازکی، زخم و تورم داشته باشد. تغییرات پستان فیبروکیستیک قبل از قاعدگی بیشتر آزار دهنده است و با شروع دوره قاعدگی، درد و برآمدگی از بین می رود یا کاهش می یابد.
بافت پستان فیبروکیستیک زیر میکروسکوپ شامل اجزای متمایزی مانند موارد زیر می باشد:
کیسه های گرد یا بیضی شکل پر از مایعات (کیست)
برجستگی بافت فیبری مانند اسکار (فیبروز)
رشد بیش از حد سلولها (هایپرپلازی) پوشاننده مجاری شیر یا بافتهای تولید کننده شیر (لوبول) پستان
بزرگ شدن لوبول های پستان (آدنوز)
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
داشتن پستان فیبروکیستیک خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش نمی دهد.
تشخیص
آزمایش هایی برای ارزیابی وضعیت ممکن است شامل موارد زیر باشند:
معاینه بالینی پستان. پزشک با معاینه بصری و دستی، پستان ها، غدد لنفاوی واقع در پایین گردن و ناحیه زیر بغل و همچنین مناطق غیرمعمول را بررسی می کند. اگر سابقه پزشکی و معاینه بالینی پستان، نشان دهنده تغییرات طبیعی پستان باشد، ممکن است نیازی به آزمایش های اضافی نباشد. اگر پزشک توده جدیدی پیدا کند و به تغییرات فیبروکیستیک مشکوک شود، ممکن است چند هفته بعد، بعد از دوره قاعدگی، نیاز به معاینه مجدد باشد. در صورت ادامه تغییرات احتمالاً به ماموگرافی یا سونوگرافی نیاز خواهد بود.
ماموگرافی. اگر پزشک توده پستانی یا ضخیم شدگی برجسته بافت پستان را تشخیص دهد، به ماموگرافی تشخیصی (معاینه با اشعه ایکس که در ناحیه ای خاص و نگران کننده متمرکزاست) نیاز می باشد.
سونوگرافی. سونوگرافی از امواج صوتی برای تولید تصاویر پستان استفاده می کند و اغلب همراه با ماموگرافی انجام می شود. اگر کمتر از 30 سال دارید، ممکن است به جای ماموگرافی سونوگرافی انجام دهید. سونوگرافی برای ارزیابی بافت متراکم پستان یک زن جوان بهتر است (بافتی که مملو از لوبول ها، مجاری و بافت همبند باشد (استروما)). سونوگرافی همچنین می تواند به پزشک در تشخیص بین کیست های پر از مایع و توده های جامد کمک کند.
آسپیراسیون با سوزن نازک. برای یک توده پستانی که شباهت زیادی به کیست دارد، پزشک ممکن است آسپیراسیون با سوزن ریز را آزمایش کند تا ببیند آیا می توان مایعات را از توده خارج کرد یا خیر. این روش مفید را می توان در مطب انجام داد. آسپیراسیون با سوزن ریز ممکن است کیست را تخلیه کرده و ناراحتی را برطرف کند.
نمونه برداری (بیوپسی) پستان. اگر نتیجه انجام ماموگرافی و سونوگرافی تشخیصی طبیعی است، اما پزشک هنوز نگرانی از وجود توده پستان دارد، ممکن است برای تعیین وضعیت نیاز به بیوپسی پستان باشد، بنابراین به جراح پستان مراجعه کنید. بیوپسی پستان روشی برای برداشتن نمونه کوچکی از بافت پستان برای تجزیه و تحلیل میکروسکوپی می باشد. اگر در هنگام معاینه تصویربرداری منطقه مشکوکی تشخیص داده شود، رادیولوژیست ممکن است نمونه برداری از پستان با کمک سونوگرافی یا بیوپسی استروتاکتیک را تجویز کند، که با استفاده از ماموگرافی محل دقیق بیوپسی را مشخص می کند.
درمان
اگر علائمی را تجربه نکردید یا علائم شما خفیف بود، برای پستان فیبروکیستیک نیازی به درمان نیست. درد شدید یا کیست های بزرگ و دردناک همراه با پستان فیبروکیستیک ممکن است نیاز به درمان داشته باشد.
روش های درمان کیست پستان عبارتند از:
آسپیراسیون با سوزن ریز. پزشک از یک سوزن نازک مو مانند برای تخلیه مایعات از کیست استفاده می کند. برداشتن مایعات تأیید می کند که توده، از نوع کیست پستان است و در واقع، آن را فرو می ریزد و ناراحتی ناشی از آن را تسکین می دهد.
جراحی برای برداشتن. به ندرت ، ممکن است برای برداشتن توده کیست مانند مداومی که پس از تجویز مکرر و نظارت دقیق برطرف نمی شود یا ویژگی هایی دارد که در طول معاینه بالینی به پزشک مربوط می شود، نیاز به جراحی باشد.
نمونه هایی از روش های درمان درد پستان عبارتند از:
مسکن های بدون نسخه، مانند استامینوفن (تایلنول و غیره) یا داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID)، مانند ایبوپروفن یا داروهای با نسخه.
داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری، که سطح هورمون های مربوط به چرخه مرتبط با تغییرات پستان فیبروکیستیک را کاهش می دهد.
سبک زندگی و درمان های خانگی
می توان به کمک این درمان های خانگی علائم سینه های فیبروکیستیک را تسکین داد:
پوشیدن سوتین طبی و محکم، بهتر است در انتخاب آن با یک پزشک مشورت شود.
هنگام ورزش و هنگام خواب از سوتین ورزشی استفاده کنید، به خصوص هنگامی که پستان بسیار حساس است.
مصرف کافئین را محدود کرده یا از آن اجتناب کنید بسیاری از زنان، تغییر رژیم غذایی را کمک کننده توصیف کرده اند، اگرچه مطالعات پزشکی دقیقی در مورد تأثیر کافئین بر درد پستان و سایر علائم پیش از قاعدگی وجود ندارد.
چربی موجود در رژیم غذایی خود را کاهش دهید، زیرا ممکن است درد پستان یا ناراحتی مرتبط با پستان فیبروکیستیک را کاهش دهد.
اگر یائسه هستید هورمون درمانی را کاهش داده یا متوقف کنید، اما قبل از ایجاد هرگونه تغییر در داروهای تجویز شده حتما با پزشک خود صحبت کنید.
از پدهای گرمایی یا بطری آب گرم برای کاهش ناراحتی استفاده کنید.
درمان های جایگزین
ویتامین ها و مکمل های غذایی ممکن است علائم و شدت درد پستان را برای برخی از زنان کاهش دهند. از پزشک در مورد تأثیر موارد زیر و دوزهایا هرگونه عوارض جانبی احتمالی سؤال کنید:
روغن گل مغربی. این مکمل ممکن است تعادل اسیدهای چرب در سلول ها را تغییر دهد و به دنبال آن سبب کاهش درد پستان شود.
ویتامین E. مطالعات اولیه مفید بودن احتمالی ویتامین E بر درد پستان قبل از قاعدگی را در زنانی که درد پستان نوسان دار را در طول قاعدگی تجربه می کنند، نشان می دهد. در یک مطالعه ، 200 واحد بین المللی ویتامین E که دو بار در روز به مدت دو ماه مصرف می شود، باعث بهبود علائم در زنان مبتلا به چرخه های درد پستانی می شود. سپس بعد از چهار ماه هیچ مزیت دیگری ندارد.
برای بزرگسالان بالای 18 سال، زنان باردار و زنان شیرده، حداکثر دوز ویتامین E، 1000 میلی گرم در روز (یا 1500 IU) است.
در صورت مصرف مکمل درد پستان و بهبودی درد، مصرف آن را متوقف کنید. هر بار فقط یک مکمل را امتحان کنید تا بتوانید به وضوح تعیین کنید که کدام یک به کاهش درد کمک می کند
آمادگی برای ملاقات با پزشک
درمان احتمالاً با مراجعه به پزشک معالج، پرستار یا دستیار پزشک شروع می شود. در برخی موارد، براساس معاینه بالینی پستان یا یافته های آزمایش تصویربرداری، ممکن است شما به متخصص بهداشت پستان ارجاع داده شوید.
ارزیابی اولیه بر سابقه پزشکی متمرکز است. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی می خواهد علائم، ارتباط آنها با چرخه قاعدگی و سایر اطلاعات مربوطه را مورد بحث قرار دهد.
آنچه می توانید انجام دهید
برای آماده شدن برای قرار ملاقات، لیستی از موارد زیر تهیه کنید:
تمام علائم، حتی اگر با دلیل قرار ملاقات ارتباطی نداشته باشند
اطلاعات مهم شخصی، از جمله تاریخ و نتایج هرگونه ماموگرافی قبلی
تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل های مصرفی
سؤالاتی که می خواهید از پزشک خود بپرسید، در صورت اتمام زمان، آنها را از مهمترین به کم اهمیت ترین آنها ذکر کنید
سؤالات اساسی که باید از پزشک بپرسید شامل موارد زیر می باشند:
چه عواملی باعث بروز علائم می شود؟
آیا شرایط به وجود آمده، خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد؟
به چه نوع آزمایش هایی نیاز دارم؟
چه درمانی احتمالاً بهترین نتیجه را دارد؟
روش های جایگزین رویکرد اصلی پیشنهادی شما چیست؟
آیا محدودیتی وجود دارد که لازم باشد آنها را دنبال کنم؟
آیا بروشور یا سایر مواد چاپی وجود دارد که بتوانم با خود ببرم؟ چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟
در هر زمان که چیزی را نمی فهمید، از پرسیدن سوال دریغ نکنید.
از پزشک چه انتظاری می رود
پزشک احتمالاً تعدادی سوال از شما می پرسد، از جمله:
علائم شما چیست و چه مدت است که ادامه دارد؟
آیا درد پستانی دارید؟ اگر چنین است، شدت درد چقدر است؟
آیا علائم در یک یا هر دو پستان وجود دارد؟
چه زمانی آخرین ماموگرافی خود را انجام داده اید؟
آیا تاکنون سرطان پستان یا ضایعات پیش سرطانی پستان داشته اید؟
آیا سابقه خانوادگی سرطان دارید؟