نگاه کلی
زبان جغرافیایی یک بیماری التهابی اما بی خطر که روی سطح زبان تأثیر می گذارد. زبان به طور معمول با برجستگی های ریز و سفید مایل به صورتی (پاپیلا) پوشیده شده است، که در حقیقت طرح هایی کوتاه، ظریف و مو مانند هستند. در صورت وجود زبان جغرافیایی، تکه هایی روی سطح زبان فاقد پاپیلاها هستند و به صورت "جزیره" صاف و قرمز ظاهر می شوند که غالباً دارای مرزهای کمی برآمده نیز هستند.
این ضایعات (تکه‌ها) به زبان ظاهری نقشه مانند یا جغرافیایی می‌دهد. ضایعات اغلب در یک منطقه بهبود می‌یابند و سپس به قسمت دیگری از زبان منتقل می شوند (مهاجرت می کنند). زبان جغرافیایی به عنوان گلوسیت مهاجر خوش خیم نیز شناخته می شود.
اگرچه زبان جغرافیایی ممکن است در ظاهر نگران‌کننده به نظر برسد، اما مشکلات سلامتی خاصی را ایجاد نمی‌کند و به عفونت و یا سرطان ارتباط ندارد. زبان جغرافیایی گاهی اوقات می‌تواند باعث ناراحتی زبان و افزایش حساسیت به مواد خاصی مانند ادویه جات، ترشی جات، نمک و حتی شیرینی شود.
علائم
علائم و نشانه های زبان جغرافیایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تکه های (ضایعات) صاف، قرمز و نامنظم در قسمت بالای یا کنار زبان
- تغییرات مکرر در محل، اندازه و شکل ضایعات
- ناراحتی، درد یا احساس سوزش در برخی موارد، اغلب هنگام خوردن غذاهای داغ، تند، شور یا اسیدی
بسیاری از افراد با زبان جغرافیایی معمولاً هیچ علائمی ندارند.
زبان جغرافیایی می تواند روزها، ماه ها یا سال ها ادامه یابد. این مشکل اغلب خود به خود برطرف می‌شود اما ممکن است دوباره در زمان دیگری ظاهر شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
زبان جغرافیایی یک وضعیت جزئی است اگرچه گاهی اوقات می‌تواند ناراحت کننده باشد. بااین‌حال، وجود این ضایعات بر روی زبان ممکن است بیماری های جدی دیگر زبان یا بیماری های موثر بر بدن را نشان دهد. اگر ضایعاتی بر روی زبان داشتید که ظرف ۱۰ روز برطرف نشد با پزشک یا دندانپزشک خود مشورت کنید.
علل بیماری
علت زبان جغرافیایی ناشناخته است و هیچ راهی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد. ممکن است ارتباطی بین زبان جغرافیایی و پسوریازیس یا بین زبان جغرافیایی و لیکن پلان وجود داشته باشد. اما برای درک بهتر این ارتباطات احتمالی، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
مطالعات در مورد عواملی که ممکن است با افزایش خطر ابتلا به زبان جغرافیایی در ارتباط باشند نتایج متفاوتی را نشان داده اند. عواملی که احتمالاً با افزایش خطر مرتبط هستند عبارتند از:
- سابقه خانوادگی. برخی از افراد با زبان جغرافیایی ممکن است دارای سابقه خانوادگی از این اختلال باشند، بنابراین عوامل ژنتیکی ارثی ممکن است خطر را افزایش دهند.
- زبان شیاردار. افراد با زبان جغرافیایی اغلب به اختلال دیگری به نام زبان شیاردار مبتلا هستند که به صورت شیارهای عمیق (شکاف) در سطح زبان دیده می شود.
عوارض بیماری
زبان جغرافیایی یک بیماری خوش خیم است که این تهدیدی برای سلامتی محسوب نمی شود و و باعث عوارض دراز مدت یا افزایش خطر ابتلا به سایر بیماری‌ها نمی‌شود.
با این حال، اضطراب در مورد این بیماری نسبتاً شایع است زیرا:
بسته به میزان دید ضایعات، ممکن است ظاهر زبان نامطلوب باشد.
مشکل است که به فرد این اطمینان داده شود که در واقع هیچ چیز جدی‌ای وجود ندارد.
تشخیص
پزشک یا دندانپزشک معمولاً می توانند براساس معاینه زبان و علائم و نشانه های موجود، بیماری را تشخیص دهند.
در طول معاینه، پزشک یا دندانپزشک ممکن است:
از یک ابزار روشن برای بررسی زبان و دهان استفاده کند.
از شما بخواهد که زبان خود را در موقعیت های مختلف حرکت دهید.
به آرامی زبان را برای بررسی حساسیت به لمس و یا تغییر غیر معمول در بافت زبان لمس کند.
علائم عفونت، مانند تب یا تورم غدد لنفاوی در گردن را بررسی کند.
درمان
زبان جغرافیایی معمولاً به هیچ درمان پزشکی نیاز ندارد. اگرچه این بیماری گاهی اوقات می‌تواند باعث ناراحتی در زبان شود، اما در غیر این صورت یک بیماری بی ضرر است.
دکتر شما ممکن است برای کنترل ناراحتی یا حساسیت داروهایی تجویز کند. این داروها عبارتند از:
- مسکن‌های بدون نیاز به نسخه
- شست و شوی دهان با داروهای بی‌حس کننده
- شستشوی دهان با شوینده های حاوی آنتی‌هیستامین
- پماد کورتیکواستروئید و یا شستشو با محلول های حاوی آن
- در برخی موارد مکمل ویتامین B
از آنجا که این روش های درمانی مورد مطالعه دقیق قرار نگرفته اند، در نتیجه میزان تأثیرگذاری آنها نامشخص است. از آنجا که این بیماری به خودی خود برطرف می شود و تا حدودی غیر قابل پیش بینی است، نمی‌توانید در رابطه با اثرگذاری درمان مطمئن باشید.
سبک زندگی و درمان های خانگی
با اجتناب یا محدود کردن موادی که معمولاً باعث تشدید حساسیت بافت های دهان می شوند، مانند غذاهای تند یا اسیدی، و همچنین الکل و تنباکو، ممکن است ناراحتی مربوط به زبان جغرافیایی را کاهش دهید.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
در صورت نگرانی از ظاهر زبان می توانید به پزشک خود مراجعه کنید.
آن چه می توانید انجام دهید
تهیه لیستی از سوالات اساسی می تواند به شما کمک کند تا از وقت خود نهایت استفاده را ببرید. برخی از سوالات اساسی که باید از پزشک بپرسید عبارتند از:
- علت احتمالی وضعیت من چیست؟
- آیا علل احتمالی دیگری می تواند وجود داشته باشد؟
- آیا وضعیت من دائمی است؟
- چه روش های درمانی موجود است؟
- آیا در خانه می توانم کاری برای رفع ناراحتی انجام دهم؟
- اگر شرایط من دوباره عود کند چه باید بکنم؟
از پزشک چه انتظاری می رود
پزشک احتمالاً تعدادی سوال از شما می پرسد. آماده بودن برای پاسخ دادن به آنها به پزشک کمک خواهد کرد.
سوالاتی که ممکن است پزشک بپرسد:
- چه زمانی برای اولین بار علائم را تجربه کردید؟
- آیا ضایعات از نظر ظاهری یا محلی بر روی زبان شما تغییر کرده است؟
- آیا ضایعات دیگری در دهان خود مشاهده کردید؟
- آیا ناراحتی و درد دیگر یرا تجربه کرده اید؟
- آیا مصرف چیزی مانند غذای پرادویه یا اسیدی می تواند باعث ایجاد درد شود؟
- آیا علائم دیگری داشته اید که به نظر برسد با وضعیت زبان شما ارتباطی نداشته باشد؟
- آیا تب کرده اید؟