نگاه کلی
شقاق مقعدی ، پارگی کوچکی در بافت نازک و مرطوبی (مخاط) ست که روی مقعد را می پوشاند. شقاق مقعدی ممکن است هنگام دفع مدفوع سفت یا بزرگ رخ دهد.این عارضه منجر به درد و خونریزی در هنگام دفع مدفوع می شود. همچنین ممکن است فرد دچار اسپاسم حلقه عضله در انتهای مقعد (اسفنکتر مقعدی) شود.
شقاق مقعدی در نوزادان بسیار شایع می باشد اما می تواند در هر سنی اتفاق بیوفتد. بیشتر شقاق های مقعدی با درمان های ساده مانند افزایش فیبر دریافتی یا حمام سیتز بهبود می یابند.ممکن است برخی از افراد مبتلا به شقاق مقعدی نیاز به دارو یا گاهی اوقات جراحی داشته باشند.
علائم
علائم و نشانه های شقاق مقعدی عبارتند از:
احساس درد،گاهی درد شدید ، در هنگام دفع مدفوع
احساس درد پس از مدفوع که بعد از چندین ساعت هم باقی می ماند
مشاهده خون روشن در مدفوع یا روی دستمال توالت پس از دفع مدفوع
شکاف قابل مشاهده در پوست اطراف مقعد
توده های کوچک و زوائد پوستی روی پوست اطراف شقاق مقعدی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت احساس درد ، هنگام دفع مدفوع و مشاهده خون روشن در مدفوع یا روی دستمال توالت پس از دفع مدفوع به پزشک مراجعه کنید.
علل بیماری
دلایل شایع ابتلا به شقاق مقعدی عبارتند از :
- دفع مدفوع بزرگ یا سفت
- یبوست و فشار در هنگام دفع مدفوع
- اسهال مزمن
- مقاربت مقعدی
- زایمان
موارد زیر به ندرت باعث شقاق مقعدی می شوند:
- بیماری کرون یا بیماری التهابی روده دیگر
- سرطان مقعد
- HIV/ایدز
- سل
- سفلیس
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به شقاق مقعدی را افزایش دهد عبارتند از :
یبوست. احساس فشار در هنگام دفع مدفوع و عبور سخت مدفوع احتمال ابتلا به شقاق را افزایش می دهد.
زایمان. شقاق مقعدی در زنان پس از زایمان شایع تر است.
بیماری کرون. این بیماری التهابی روده باعث التهاب مزمن دستگاه روده می شود ، که ممکن است پوشش کانال مقعد را در برابر پارگی آسیب پذیرتر کند.
مقاربت مقعدی.
سن. این عارضه در هر سنی ممکن است اتفاق بیافتد.
عوارض بیماری
عوارض بیماری عبارتند از :
عدم بهبودی. در صورت عدم بهبود شقاق مقعدی طی هشت هفته ، می توان از آن به عنوان یک شقاق مزمن یاد کرد و ممکن است نیاز به اقدامات درمانی بیشتری داشته باشد.
عود. در صورت ابتلا به شقاق مقعدی ، مستعد ابتلا به یک شقاق مقعدی دیگر هستید.
پارگی که به عضلات اطراف گسترش می یابد. شکاف مقعدی ممکن است به حلقه عضلانی که مقعد را بسته نگه داشته است (اسفنکتر داخلی مقعد) گسترش یابد و در نتیجه بهبود شقاق مقعدی دشوارتر شود. شقاق بهبود نیافته می تواند باعث ایجاد مشکلاتی شود .همچنین ممکن است برای کاهش درد ، ترمیم یا از بین بردن شقاق به داروها یا جراحی نیاز داشته باشد.
پیشگیری از بروز بیماری
با انجام اقداماتی برای جلوگیری از یبوست یا اسهال ، ممکن است بتوانید از شقاق مقعدی جلوگیری کنید. غذاهای با فیبر بالا مصرف کنید ، مایعات بنوشید و به طور منظم ورزش کنید تا در حین دفع مجبور به تحمل فشار نشوید.