نگاه کلی
عفونت کریپتوسپوریدیوم بیماری است که در اثر انگل های کوچک و تک سلولی کریپتوسپوریدیوم ایجاد می شود. هنگامی که کریپتوسپوریدیا وارد بدن شخص می شود، به روده کوچک وارد شده و سپس به داخل دیواره های آن می روند و سپس وارد مدفوع می شوند.
در بیشتر افراد سالم، این عفونت باعث ایجاد اسهال آبکی می شود. عفونت معمولاً طی یک یا دو هفته از بین می رود. اگر سیستم ایمنی بدن به خطر بیفتد، یک عفونت کریپتوسپوریدیوم بدون درمان می تواند تهدید کننده زندگی شود. با رعایت بهداشت و جلوگیری از بلع آب استخرها، پارک های آبی تفریحی، دریاچه ها و نهرها می توانید از بروز عفونت کریپتوسپوریدیوم جلوگیری نمایید.
علائم
اولین علائم و نشانه های این بیماری، که معمولاً ظرف یک هفته پس از عفونت ظاهر می شوند، شامل موارد زیر است:
- اسهال آبکی
- کم آبی بدن
- کمبود اشتها
- کاهش وزن
- اسپاسم معده یا درد
- تب
- حالت تهوع
- استفراغ
علائم می توانند تا دو هفته ادامه داشته باشند، هرچند حتی در افرادی که دارای سیستم ایمنی سالم هستند، تا یک ماه نیز می تواند ادامه داشته باشد. برخی از افراد مبتلا به عفونت کریپتوسپوریدیوم، هیچ علائمی ندارند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر به اسهال آبکی مبتلا شدید که پس چند روز بهبود نمی یابد به پزشک مراجعه نمایید.
علل بیماری
این بیماری از زمانی آغاز می شود که انگل های تک سلولی کریپتوسپوریدیوم از طریق دهان وارد بدن شوند. برخی از گونه های کریپتوسپوریدیوم می توانند شدت بیماری بیشتری داشته باشند.
سپس این انگل ها به دستگاه گوارش وارد می شوند، سپس در دیواره روده مستقر شده و سرانجام سلول‌های بیشتری تولید می شوند و به مقدار زیادی به مدفوع وارد می شوند که باعث انتشار آنها می گردد.
با لمس هر چیزی که با مدفوع آلوده در ارتباط باشد، احتمال انتقال و آلودگی به این بیماری وجود دارد.
بروز شرایط زیرT امکان ابتلا را افزایش می دهد:
نوشیدن آب آلوده که حاوی انگل های كريپتوسپوريديوم باشد.
شنا در آب های آلوده که حاوی انگل های كريپتوسپوريديوم است و ورود این انگل ها به بدن به طور تصادفی.
خوردن غذای آلوده و غیر آلوده که حاوی کریپتوزپوریدیا است.
تماس با سطوح آلوده و سپس تماس پیدا کردن دستان با چشم و دهان و ورود انگل به بدن.
سیستم ایمنی بدن فردی که به علت بیماری HIV / ایدز بیشتر در معرض خطر است، نسبت به فردی که سیستم ایمنی سالمی دارد بیشتر مستعد ابتلا به بیماری انگل های کریپتوسپوریدیوم می باشد. مبتلایان به HIV / AIDS می توانند علائم شدید و بیماری مزمن و مداومی را تجربه کنند که درمان آن دشوار است.
انگل های سخت جان
انگل های کریپتوسپوریدیوم یکی از علل شایع اسهال عفونی در انسان می باشند. از بین بردن این انگل دشوار است زیرا در برابر بسیاری از مواد ضد عفونی کننده مقاوم است و بسیاری از فیلترها آن را از بین نمی برند.
کریپتوسپوریدیا می تواند ماه ها در دماهای مختلف زنده بماند، گرچه این انگل با جوشاندن از بین می رود.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به کریپتوسپوریدیوز قرار دارند عبارتند از:
- كودكان، مخصوصاً نوزادانی که پوشک دارند و در مراكز مراقبت از كودكان حضور دارند.
- والدین کودکان آلوده
- کارگران مراقبت از کودکان
- نگهدارنده حیوانات
- کسانی که فعالیت جنسی دهانی یا مقعدی دارند
- مسافران بین المللی، به ویژه مسافران کشورهای در حال توسعه
- کوله گردان، کوهنوردان و مسافرینی که آب تصفیه نشده و بدون فیلتر می نوشند
- شناگراني كه آب را در استخرها، درياچه ها و رودخانه ها قورت مي دهند
- افرادی که از چاه های کم عمق و محافظت نشده آب می نوشند
عوارض بیماری
عوارض عفونت کریپتوسپوریدیوم عبارتند از:
- سو تغذیه ناشی از جذب کم، مواد مغذی از روده
- کم آبی شدید
- کاهش وزن قابل توجه
- التهاب مجرای عبوری بین کبد، کیسه صفرا و روده کوچک (مجرای صفراوی)
- التهاب کیسه صفرا، کبد یا پانکراس
عفونت کریپتوسپوریدیوم تهدید کننده زندگی نمی باشد. با این حال، اگر پیوند انجام داده اید یا سیستم ایمنی ضعیفی دارید، عوارض می تواند خطرناک باشد.
پیشگیری از بروز بیماری
عفونت کریپتوسپوریدیوم مسری است، بنابراین برای جلوگیری از سرایت انگلی به افراد دیگر، اقدامات احتیاطی را انجام دهید. هیچ واکسنی برای جلوگیری از عفونت کریپتوسپوریدیوم وجود ندارد.
برای کمک به جلوگیری از عفونت کریپتوسپوریدیوم:
- بهداشت را رعایت کنید. دستان خود را پس از استفاده از توالت و تعویض پوشک و قبل و بعد از غذا حداقل 20 ثانیه با آب و صابون بشویید. ضد عفونی کننده های دستی الکلی، میکروب های عامل عفونت کریپتوسپوریدیوم را از بین نمی برد.
- تمام میوه ها و سبزیجاتی را که به صورت خام مصرف می کنید کاملاً با آب پاکیزه بشویید و از خوردن غذایی که احتمال می دهید آلوده باشد خودداری کنید. اگر به کشورهای در حال توسعه سفر می کنید، از مصرف غذاهای نپخته خودداری کنید.
- اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید یا در منطقه ای با خطر بالای عفونت سفر می کنید، آب آشامیدنی را تصفیه کنید. روش هایی شامل جوشاندن (حداقل یک دقیقه) یا فیلتر کردن وجود دارند، اگر چه فیلتر کردن ممکن است به اندازه جوشاندن موثر نباشد.
حتما از فیلتری استفاده کنید که مطابق با استاندارد 53 یا 58 NSF International باشد. برای باکتری ها و ویروس ها به یک فیلتر آب جداگانه احتیاج دارید.
- از تماس با مدفوع در حین فعالیت جنسی خودداری کنید.
- همیشه هنگام اسهال از شنا خودداری کنید. اگر می دانید که به عفونت کریپتوسپوریدیوم مبتلا شده اید، حداقل دو هفته پس از برطرف شدن علائم شنا نکنید. زیرا هنوز هم خطر انتقال بیماری وجود دارد.
تشخیص
آزمایش های زیر می تواند عفونت کریپتوسپوریدیوم را تشخیص دهد:
- آزمایش رنگ آمیزی اسیدی. برای بررسی سلولها برای تجزیه و تحلیل، پزشک یک نمونه مدفوع دریافت کرده یا احتمالاً از روده یک نمونه بافتی (بیوپسی) می گیرد. سپس نمونه را زیر میکروسکوپ بررسی می کنند.
- کشت مدفوع. کشت نمونه ای از مدفوع نمی تواند کریپتوسپوریدیوم را تشخیص دهد، اما می تواند به حذف سایر عوامل بیماری زا باکتریایی کمک کند.
- تست های دیگر. وقتی مشخص شد که عفونت به دلیل انگلهای کریپتوسپوریدیوم ایجاد شده است، برای بررسی عوارض به آزمایش بیشتری نیاز خواهد بود. به عنوان مثال، بررسی عملکرد کبد و کیسه صفرا تعیین می کند که آیا عفونت گسترش یافته است یا خیر.
درمان
اکثر افراد سالم مبتلا به کریپتوسپوریدیوز طی دو هفته بدون درمان بهبود می یابند.
اگر سیستم ایمنی بدن به خطر افتاده باشد، هدف از درمان، تسکین علائم و بهبود پاسخ ایمنی بدن است. گزینه های درمان کریپتوسپوریدیوز عبارتند از:
- داروهای ضد انگلی. داروهایی مانند نیتازوکسانید (Alinia) با حمله به انگل ها می توانند به رفع اسهال کمک کنند. آزیترومایسین (Zithromax) با استفاده از یکی از این داروها در افراد دارای سیستم ایمنی آسیب دیده تجویز می شود.
- کاهش حرکات گوارشی. این داروها حرکات روده را کند کرده و با رفع اسهال و ترمیم مدفوع طبیعی، جذب مایعات را افزایش می دهند. داروهای ضد تحرک شامل لوپرامید و مشتقات آن می باشد (ایمودیم A-D، دیگران). قبل از استفاده از این داروها با پزشک خود مشورت کنید.
- جایگزینی مایعات. اسهال مداوم می تواند باعث کمبود آب بدن شود. لذا ممکن است نیاز به مایعات و الکترولیت ها به صورت خوراکی یا داخل وریدی باشد به طور مثال مواد معدنی مانند سدیم، پتاسیم و کلسیم که تعادل مایعات را در بدن حفظ می کند.
- درمان های ضد ویروسی. اگر HIV / AIDS دارید، درمان ضد رتروویروسی بسیار فعال می تواند بار ویروسی را در بدن کاهش دهد و پاسخ ایمنی بدن را تقویت کند. بازیابی سیستم ایمنی بدن تا حد معینی شخص را از علائم بیماری حفظ می کند
آمادگی برای ملاقات با پزشک
اگر علائم یا نشانه ای موجب نگرانیتان شد، به یک پزشک عمومی مراجعه کنید. در مواردی، شخص به پزشک متخصص در بیماری های عفونی یا متخصص گوارش ارجاع داده می شود.
آنچه می توانید انجام دهید
در اینجا برخی از اطلاعات برای کمک به شما برای آماده شدن برای قرار ملاقات آورده شده است.
لیستی از این موارد تهیه کنید:
- علائم خود را بنویسید، حتی آن دسته که به نظر ربطی به بیماری ندارند.
- اطلاعات مهم شخصی، از جمله سفرهای اخیر، به ویژه به سایر کشورها یا مناطق بزرگ تفریحی یا پارک های آبی
- فهرستی از داروهایتان تهیه کنید، همچنین ویتامین ها یا مکمل هایی که مصرف می کنید
- سوالاتی که می توانید از پزشک خود بپرسید
در مورد این بیماری سوالات اساسی که باید از پزشک بپرسید شامل موارد زیر است:
- علت علائم من چیست؟
- آیا علل احتمالی دیگری نیز وجود دارد؟
- به چه آزمایش هایی نیاز دارم؟
- چه روش های درمانی را پیشنهاد می کنید؟
- آیا محدودیتی وجود دارد که لازم باشد آنها را دنبال کنم؟
- چه مجله ها و بروشورهایی در دسترس هستند؟ چه سایت هایی را برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می دهید؟
علاوه بر این سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.
از پزشک چه انتظاری می رود
پزشک احتمالاً تعدادی سوال از شخص می پرسد
- چه زمانی برای اولین بار علائم را تجربه کردید؟
- آیا علائم مداوم یا گاه به گاه بوده است؟
- شدت علائم چقدر است؟
- چه مواردی، علائم را بهبود می بخشد؟
- چه مواردی، علائم را بدتر می کند؟
- اخیراً شنا کرده اید؟
- آیا اخیراً به خارج از کشور سفر کرده اید؟
در این بین می توان چه کارهایی انجام داد
نوشیدن آب فراوان می تواند کمک کننده باشد.