نگاه کلی
عفونت نگلریا نوعی عفونت نادر و خطرناک مغزی است که توسط آمیب های ساکن رودخانه ها و دریاچه ها و چشمه های آب داغ بروز می کند. بیشتر افراد در طی ورزش های آبی و یا شنا به این آمیب دچار می‌شوند.
این آمیب که با نام نگلریا فاولری شاخته می‌شود، از طریق بینی به مغز حرکت می کند و باعث آسیب دیدگی مغزی می‌شود. بیشتر افرادی که به این عفونت دچار می‌شوند، در طی یک هفته فوت می کنند.
سالانه میلیون‌ها نفر در معرض آمیب عامل عفونت نگلریا قرار می گیرند ولی فقط تعداد انگشت شماری از آنها بیمار می‌شوند. مقامات بهداشت و سلامت هنوز دلیل تأثیر این آمیب بر عده‌ای و عدم تأثیر آن بر عده‌ای دیگر را نمی‌دانند.
استفاده از دماغ گیر در هنگام شنا و عدم شنا درآب های گرم و شیرین می تواند از بروز این عفونت پیشگیری نماید.
علائم
عفونت نگلریا در بروز نوعی بیماری به نام منینگوسفالیتیش آمیبی اولیه مؤثر است و همچنین به عنوان PAM شناخته می شود. PAM یک عفونت مغزی است که منجر به تورم مغز و تخریب بافت مغز می شود.
علائم عفونت نگلریا معمولاً طی دو تا 15 روز پس از قرار گرفتن در معرض آمیب شروع می شود. علائم و نشانه های اولیه اغلب شامل موارد زیر است:
- تب
- سردرد ناگهانی و شدید
- تهوع و استفراغ
- گرفتگی بینی یا ترشحات بینی
- تغییر در حس بویایی و چشایی
با بدتر شدن بیماری، علائم و نشانه ها می توانند به صورت زیر ظاهر شوند:
- گرفتگی گردن
- حساسیت به نور
- گیجی
- از دست دادن تعادل
- خواب آلودگی
- تشنج
- توهم
این بیماری می تواند به سرعت پیشرفت کند و به طور معمول در طی پنج روز از شروع علائم منجر به مرگ می شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت بروز علائمی مانند سردرد ناگهانی، تب، گرفتگی گردن و استفراغ و به خصوص شنا در آب گرم و شیرین، بلافاصله به پزشک خود مراجعه نمایید، به‌خصوص اگر به تازگی در معرض آب‌های گرم و شیرین قرار گرفته‌اید.
علل بیماری
عفونت نگلریا توسط نگلریا فاولری بروز میکند و بیشتر در انواع آب‌های گرم و شیرین در سراسر دنیا وجود دارد و در اغلب موارد در طی تابستان دیده می‌شود. این آمیب گاهی در خاک هم وجود دارد. آمیب از طریق آب آلوده و گرد و خاک و از راه بینی به بدن فرد وارد می‌شود و از طریق اعصابی که حس بویایی را منتقل می کنند، به مغز وارد می‌شود.
تعداد خیلی کمی از میلیون‌ها نفری که در معرض این آمیب قرار می گیرند، بیمار می‌شوند و علت ابتلای تعدادی به این بیماری و عدم بیماری در تعدادی دیگر مشخص نیست.
این آمیب با نوشیدن آب آلوده و یا از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود. آب نمک، مانند آب اقیانوس و دریا و استخرهای شنا که به درستی تمیز و ضد عفونی شده اند، حاوی آمیب نگلریا نیستند.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
سالانه میلیون‌ها آمریکایی در معرض آمیب عامل عفونت نگلریا قرار می گیرند ولی فقط تعداد کمی بیمار می‌شوند. گزارشات موجود در طی سالهای 2010 و 2019 نشان میدهند که 34 نفر به این عفونت دچار شده‌اند.
عواملی که احتمال ابتلا به عفونت نگلریا را افزایش میدهند عبارتند از :
شنا در آب‌های شیرین. علائم این بیماری بیشتر در افرادی بروز می کند که در طی دو هفته قبل در آب‌های شیرین دریاچه شنا کرده‌اند.
مناطق گرم. آمیب در آب گرم رشد می کند. عفونت ها معمولا در ماه های تابستان و در ایالت های جنوبی اتفاق می افتد، اما بیشتر در ایالت های شمالی میتواند رخ دهد.
سن. کودکان و بزرگسالان کم سن و سال بیشتر در معرض ابتلا به این آمیب می باشند که می تواند به علت قرار گیری طولانی مدت آنها و یا فعالیت بیشتر آنها در آب باشد.
پاکسازی بینی با آب آلوده. به ندرت، عفونت در افرادی که از آب شیر آلوده برای تخلیه سینوس یا تمیز کردن بینی خود در طول اعمال مذهبی استفاده می کردند، رخ داده است. برای اطمینان از اینکه آب برای شستشوی سینوس یا پاک سازی آبی پاکیزه است، از شیر آب استفاده نکنید. به جای آن از آب جوشانده یا مقطر استفاده کنید.
پیشگیری از بروز بیماری
بنا بر دستورالعمل های سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، روش‌های زیر می توانند از ابتلای فرد به عفونت نگلریا پیشگیری کنند:
از شنا کردن و یا شیرجه زدن در آب‌های شیرین دریاچه و رودخانه ها خودداری نمایید.
در صورتی که در انواع آب‌های شیرین شنا می کنید و یا شیرجه می‌زنید، حتما از دماغ گیر استفاده کنید و یا بینی خود را بگیرید.
سعی کنید در هنگام شنا در آب‌های کم عمق و شیرین و گرم، رسوبات آب کمتر حرکت کنند.
تشخیص
عفونت با آمیب نایگلریا معمولاً از طریق آزمایش مایع مغزی نخاعی، که مغز و نخاع را احاطه کرده است، تأیید می شود.
برای گرفتن نمونه CSF، پزشک سوراخی درنخاع انجام می دهد. در طی این روش، یک سوزن بین دو مهره در کمر قرار می گیرد. مقدار کمی CSF برداشته شده و به آزمایشگاه فرستاده می شود و در آنجا زیر میکروسکوپ بررسی می شود تا مشخص شود که آمگای نگلریا وجود دارد. از این مایع همچنین می توان برای اندازه گیری فشار مایع مغزی نخاعی و جستجوی سلولهای التهابی استفاده کرد.
تصویربرداری
پزشک می تواند آزمایش های تصویربرداری مانند توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) را برای آشکار کردن تورم و خونریزی در مغز تجویز کند.
- سی تی اسکن. این روش نماهای اسکن ساده را که از جهات مختلف گرفته شده و تصاویر مقطعی مفصلی را ترکیب می کند.
- ام آر آی. دستگاه MRI از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی برای تولید تصاویر بسیار دقیق از بافت های نرم مانند مغز استفاده می کند.
درمان
تعداد کمی از افراد بوسیله درمان از عفونت نگلریا جان سالم به در می برند. تشخیص و درمان به موقع برای درمان بسیار اهمیت دارد.
درمان توصیه شده برای عفونت نگلریا ترکیبی از داروها است، از جمله:
- آمفوتریسین B، داروی ضد قارچ که معمولاً برای از بین بردن آمیب ها به صورت وریدی یا به فضای اطراف نخاع تزریق می شود.
- میلتفوزین (ایمپاویدو)، یک داروی تحقیقاتی است که معمولاً برای درمان سرطان پستان و سالک استفاده می شود اما در مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نیز اثر مناسبی علیه نگلریا آمیب را نشان داده است. همچنین برای درمان موفقیت آمیز عفونت ها با انواع دیگر آمیب ها استفاده شده است.
- سایر داروهای ضد قارچ.
- آنتی بیوتیک ها.
علاوه بر این داروها، پزشک می تواند سایر داروها یا گزینه های درمانی را برای کنترل یا کاهش تورم مغز توصیه کند.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
اگر فکر می کنید به عفونت نگلریا مبتلا هستید، فوراً به پزشک مراجعه نمایید. بهتر است برای پرسش های زیر آماده باشید.
- علائم و نشانه های بیماری چیست؟
- چه زمانی علائم شروع شدند؟
- آیا چیزی آنها را بهتر یا بدتر می کند؟
- آیا فرد طی دو هفته گذشته در آب شیرین شنا کرده است؟