نگاه کلی
عفونت هلیکوباکترپیلوری زمانی اتفاق می افتد که باکتری های H پیلوری، معده را آلوده کنند. این عارضه معمولاً در دوران کودکی رخ می دهد. عفونت هلیکوباکترپیلوری یکی از علل شایع زخم های معده است و ممکن است در بیش از نیمی از مردم جهان وجود داشته باشد.
بیشتر افراد تشخیص نمی دهند که به این عفونت مبتلا هستند زیرا هرگز به دلیل ابتلا به آن، دچار بیماری نمی شوند.در صورت بروز علائم و نشانه های زخم معده، پزشک احتمالاً شما را از نظر عفونت H. پیلوری آزمایش می کند.در صورتی که به این عفونت مبتلا شده باشید، با آنتی بیوتیک درمان خواهید شد.
علائم
بیشتر افراد مبتلا به عفونت هلیکوباکترپیلوری، هیچگونه علائم و نشانه ای را تجربه نخواهند کرد.دلیل این امر مشخص نیست اما برخی از افراد ممکن است با مقاومت بیشتری در برابر اثرات مضر H.پیلوری متولد شوند.
در صورت بروز علائم یا نشانه های عفونت H.پیلوری، به دنبال امدادهای فوری پزشکی باشید.این علائم عبارتند از:
- درد یا سوزش در شکم
- درد شکمی که در صورت خالی بودن معده، تشدید خواهد شد
- حالت تهوع
- از دست دادن اشتها
- بادگلو زدن مکرر
- نفخ شکم
- لاغری ناخواسته
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت مشاهده علائم و نشانه های مداوم و نگران کننده، به پزشک مراجعه کنید.در صورت تجربه هر یک از علائم زیر، به دنبال امدادهای فوری پزشکی باشید:
- درد شدید یا مداوم شکم
- دشواری در بلع
- مدفوع به رنگ قیر سیاه یا خونی
- استفراغ سیاه، خونی یا شبیه به تفاله قهوه
علل بیماری
هنوز نحوه دقیق آلودگی به باکتریH. پیلوری مشخص نشده است. باکتری H. پیلوری ممکن است از طریق تماس مستقیم با بزاق، استفراغ یا مدفوع از فردی به فرد دیگر منتقل شود. هلیکوباکترپیلوری همچنین ممکن است از طریق آب یا غذای آلوده نیز منتقل شود.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
عفونت H.پیلوری اغلب در کودکی ایجاد می شود. عوامل خطرساز برای ابتلا به این نوع عفونت، به شرایط زندگی در دوران کودکی از جمله موارد زیر، ارتباط دارد:
زندگی در مناطق شلوغ. اگر در خانه ای با افراد زیادی زندگی کنید، خطر ابتلا به این عفونت، بیشتر خواهد بود.
زندگی بدون منبع قابل اطمینان آب تمیز. داشتن منبع قابل اطمینان آب تمیز و روان به کاهش خطر ابتلا به هلیکوباکتر پیلوری کمک خواهد کرد.
زندگی در یک کشور در حال توسعه. افرادی که در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند، کشورهایی که شرایط زندگی شلوغ و غیر بهداشتی در آنها بیشتر می باشد، بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت هلیکوباکترپیلوری قرار خواهند گرفت.
زندگی با فرد مبتلا به عفونت هلیکوباکترپیلوری. اگر فردی که با او زندگی می کنید به این نوع عفونت مبتلا شده باشد، به احتمال زیاد شما نیز به عفونت هلیکوباکترپیلوری، مبتلا خواهید شد.
عوارض بیماری
عوارض مرتبط با این عفونت عبارتند از:
زخم.باکتری H.پیلوری می تواند به پوشش محافظ معده و روده کوچک آسیب برساند که این امر به اسید معده اجازه ایجاد زخم باز را خواهد داد. حدود ۱۰٪ از افراد مبتلا به این نوع عفونت، به زخم مبتلا می شوند.
التهاب پوشش معده. عفونت H. پیلوری، معده را تحریک کرده و باعث التهاب (ورم معده) خواهد شد.
سرطان معده. عفونت هلیکوباکترپیلوری یک عامل خطرناک برای انواع خاصی از سرطان معده است.
پیشگیری از بروز بیماری
در مناطقی از جهان که عفونتH. پیلوری و عوارض آن شایع است، پزشکان گاهی افراد سالم را نیز از نظر H. پیلوری آزمایش می کنند. اینکه آیا این آزمایش، زمانی که فرد هیچ گونه علامت و نشانه ای از عفونت H. پیلوری را ندارد مفید واقع می شود یا خیر، میان پزشکان بحث برانگیز است.
اگر نگران ابتلا به عفونت هلیکوباکترپیلوری هستید یا فکر می کنید که در معرض خطر ابتلا به سرطان معده قرار دارید، با پزشک خود صحبت کنید. با کمک یک دیگر می توانید تصمیم بگیرید که آیا می بایست آزمایش های غربالگری H. پیلوری را بدهید یا خیر.
تشخیص
آزمایش ها و روش هایی که تعیین می کنند که آیا به عفونت H. پیلوری مبتلا هستید یا خیر عبارتند از:
آزمایش خون. تجزیه و تحلیل نمونه خون، شواهدی از عفونت فعال یا قبلی H. پیلوری در بدن را نشان خواهد داد.با این وجود، آزمایش های تنفس و مدفوع در تشخیص این نوع عفونت های فعال، عملکرد بهتری نسبت به آزمایش خون دارند.
آزمایش تنفس. در طول آزمایش تنفس، شما یک قرص، مایع یا پودینگی را که حاوی مولکول های کربن برچسب خورده است، می بلعید. اگر به عفونت H. پیلوری مبتلا باشید، با تجزیه محلول در معده، کربن آزاد خواهد شد.
بدن شما هنگام بازدم، کربن را جذب کرده و دفع می کند سپس در کیسه ای نفس خود را بیرون می دهید و پزشک از دستگاه خاصی برای شناسایی مولکول های کربن استفاده می کند.
داروهای سرکوب کننده اسید معروف به مهار کننده های پمپ پروتون، بیسموت ساب سالسیلات و آنتی بیوتیک ها در دقت این آزمایش ها اختلال ایجاد خواهند کرد. قبل از انجام آزمایش، پزشک از شما می خواهد مصرف این داروها را به مدت یک یا دو هفته قطع کنید. این آزمایش برای بزرگسالان و کودکان در دسترس است.
آزمایش مدفوع. یک تست آزمایشگاهی به نام تست آنتی ژن مدفوع وجود دارد که به دنبال پروتئین های خارجی (آنتی ژن ها) مرتبط با عفونت H. پیلوری در مدفوع فرد بیمار است. همانند آزمایش تنفس، مهارکننده های پمپ پروتن و بیسموت ساب سالسیلات می توانند نتایج این آزمایش را تحت تأثیر قرار دهند، بنابراین پزشک از شما می خواهد تا دو هفته قبل از آزمایش مصرف آنها را قطع کنید.
اسکوپ تست. بیماران برای این آزمایش که به عنوان یک آزمایش آندوسکوپی فوقانی شناخته می شود، بیهوش خواهند شد. در طول معاینه، پزشک یک لوله انعطاف پذیر بلند را که مجهز به دوربین کوچک (آندوسکوپ) است، به حلق و مری و معده و اثنی عشر وارد می کند. این ابزار به پزشک امکان می دهد هرگونه بی نظمی در دستگاه گوارش فوقانی را مشاهده کرده و نمونه های بافتی (بیوپسی) را جدا کنند.
این نمونه ها از نظر داشتن عفونت H. پیلوری تجزیه و تحلیل می شوند. این آزمایش تنها مختص تشخیص این عفونت نیست زیرا این آزمایش تهاجمی تر از آزمایش تنفس یا مدفوع است اما ممکن است برای تشخیص زخم های Bridal Hairstyles یا در صورت لزوم برای رد سایر بیماری های گوارشی استفاده می شود.
درمان
عفونت های هلیکوباکترپیلوری معمولاً حداقل با مصرف دو آنتی بیوتیک مختلف بصورت همزمان درمان می شوند تا از مقاومت باکتری در برابر یک آنتی بیوتیک خاص جلوگیری شود. همچنین پزشک برای کمک به بهبود غشای معده، داروی مهار کننده اسید را تجویز خواهد کرد.
داروهایی که می توانند اسید را سرکوب کنند عبارتند از:
بازدارنده های پمپ پروتون. این داروها تولید اسید را در معده متوقف می کنند. برخی از نمونه های این دارو عبارتند از: امپرازول (پریلوسک)، اسوومپرازول (نکسیوم)، لانزوپرازول (پرواسید) و پنتوپرازول (پروتونیکس).
مسدود کننده های هیستامین (H-2). این داروها ماده ای به نام هیستامین را که باعث تولید اسید می شود، مسدود می کنند. یک مثال از این دارو سایمتیدین (تاگامت HB) است.
بیسموت ساب سالیسیلات. این دارو که بیشتر با نام تجاری پپتوبیسمول شناخته می شود، با پوشاندن زخم و محافظت از آن در برابر اسید معده عمل می کند.
پزشک ممکن است توصیه کند که حداقل چهار هفته پس از درمان، آزمایش H. پیلوری را انجام دهید. اگر آزمایش ها نشان دهند که درمان ناموفق بوده است، ممکن است نیاز باشد تا یک دوره دیگر از درمان را با ترکیبی متفاوت از داروهای آنتی بیوتیک انجام دهید.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
در صورت مشاهده علائم یا نشانه هایی که نشانگر عارضه عفونت H. پیلوری است، به پزشک عمومی مراجعه نمایید. پزشک، شما را از نظر عفونت هلیکوباکترپیلوری آزمایش و معالجه می کند و یا در صورت لزوم شما را به متخصص گوارش، ارجاع خواهد داد.
ازآنجا که زمان ملاقات با پزشک، محدود می باشد و غالباً موارد زیادی برای گفتگو وجود دارد، بهتر است برای قرار ملاقات خود آماده باشید. در اینجا برخی از اطلاعات برای کمک به شما برای آماده شدن برای ملاقات با پزشک و انتظاراتی که می بایست از پزشک خود داشته باشید، آورده شده است.
آنچه می توانید انجام دهید
در زمان تعیین وقت، حتماً سوال کنید که آیا لازم است که از قبل محدودیت هایی مانند محدود کردن رژیم غذایی را رعایت کنید یا خیر. قبل از قرار ملاقات، ممکن است بخواهید لیستی بنویسید که به سوالات زیر پاسخ دهد:
- علائمتان از چه زمانی آغاز شدند؟
- آیا عاملی آنها را بهتر یا بدتر می کند؟
- آیا والدین یا خواهر و برادرهای شما تاکنون مشکلات مشابهی را تجربه کرده اند؟
- چه داروها یا مکمل هایی را به طور منظم مصرف می کنید؟
زمان ملاقات شما با پزشک محدود است. تهیه لیستی از سوالاتی که می خواهید از او بپرسید، به شما کمک خواهد کرد تا از وقت مشترک خود نهایت استفاده را ببرید. در مورد عفونت H. پیلوری برخی از سوالات اساسی که بهتر است از پزشک بپرسید عبارتند از:
- چگونه عفونت هلیکوباکترپیلوری باعث عوارضی که من تجربه می کنم می شود؟
- آیا این عفونت می تواند عوارض دیگری نیز ایجاد کند؟
- به چه نوع آزمایش هایی نیاز دارم؟
- آیا این آزمایش ها به آمادگی خاصی نیاز دارد؟
- چه روش های درمانی موجود است؟
- چگونه می توانم بفهمم که این روش درمانی موثر است؟
همچنین در پرسیدن هرگونه سوال دیگری که برایتان پیش می آید نیز تردید نکنید.
از پزشک چه انتظاری می رود
پزشک احتمالاً تعدادی سوال از شما خواهد پرسید. آماده بودن برای پاسخ دادن به آنها، زمان بیشتری را برای پوشش سایر نکاتی که می خواهید به آنها بپردازید فراهم خواهد کرد. پزشک ممکن است برخی از سوالات زیر را از شما بپرسد:
- علائمتان مداوم هستند یا گاه به گاه؟
- شدت علائمتان در چه حدی هست؟
- آیا داروهای مسکن بدون نسخه را مانند آسپیرین ، ایبوپروفن (ادویل،مورتین IB و غیره) یا ناپروکسن سدیم (آلو) مصرف می کنید؟