نگاه کلی
بیماری لگ کالو پرتس بیماری است که در دوران کودکی اتفاق می افتد که معمولاً خون رسانی به قسمت توپی (سر استخوان ران) مفصل ران را به طور موقت قطع شده و طی آن استخوان شروع به نابود شدن می کند.
این استخوان ضعیف به تدریج شروع به شکستن می کند که می تواند شکل گرد خود را از دست بدهد. در نهایت، بدن قسمت توپی خود را با خون، دوباره تامین می کند و بهبود می یابد. اما اگر قسمت توپی پس از بهبودی دیگر گرد نباشد، می تواند باعث درد و سفتی شود. این روند نابودی، شکستن و بازسازی استخوان ممکن است چندین سال طول بکشد.
پزشکان برای گرد نگه داشتن قسمت توپی مفصل تا حد امکان، از روشهای درمانی مختلفی استفاده میکنند که آن را در قسمت سوکت فصل محکم نگه میدارند. سوکت به عنوان یک الگو (قالبی) برای سر قطعهبندی شده استخوان ران در طول بهبودی عمل میکند.
علائم
علائم و نشانه های بیماری لگ کالو پرتس عبارتند از:
- لنگیدن
- درد یا گرفتگی در لگن، کشاله ران، خود ران یا زانو
- محدوده حرکتی کم مفاصل ران
- دردی که با فعالیت بدتر می شود و با استراحت بهبود می یابد
بیماری لگ کالو پرتس معمولاً فقط یک لگن را درگیر می کند. در برخی از کودکان هر دو لگن معمولاً در زمانهای مختلف تحت تأثیر قرار میگیرند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر کودکتان شروع به لنگیدن کرد یا از درد لگن، کشاله ران یا زانو شکایت کرد، از پزشک خود جهت معاینه و بررسی وقت بگیرید. همچنین اگر کودک شما تب دارد یا نمی تواند وزن را روی پای خود تحمل کند، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
علل بیماری
بیماری لگ کالو پرتس هنگامی اتفاق می افتد که خون به اندازه کافی به قسمت توپی مفصل ران (سر استخوان ران) نمی رسد. بدون وجود خون کافی یا خون رسانی مناسب، این استخوان ضعیف شده و به راحتی می تواند شکسته شود. البته هنوز علت کاهش موقت جریان خون به سر استخوان ران ناشناخته است.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
عوامل خطرساز بیماری لگ کالو پرتس عبارتند از:
سن. اگرچه بیماری لگ کالو پرتس تقریباً در هر سنی می تواند کودکان را مبتلا کند، اما معمولاً بین سنین 4 تا 10 سالگی شروع می شود.
جنسیت کودک. بیماری لگ کالو پرتس در پسران حدود چهار برابر بیشتر از دختران شایع است.
نژاد. کودکان سفیدپوست بیشتر از کودکان سیاه پوست به این اختلال مبتلا می شوند.
جهش های ژنی. به نظر می رسد برای تعداد کمی از افراد، بیماری لگ کالو پرتس با جهش در ژن های خاص مرتبط باشد، اما مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
عوارض بیماری
کودکانی که به بیماری لگ کالو پرتس مبتلا هستند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آرتریت مفصل ران در بزرگسالی قرار دارند، به خصوص اگر مفصل ران به شکل غیر طبیعی بهبود پیدا کرده باشد. اگر بعد از بهبودی استخوان های لگن به خوبی روی هم قرار نگیرند، می تواند موجب فرسودگی و استهلاک زودرس مفاصل شوند.
به طور کلی، کودکانی که پس از 6 سالگی به بیماری لگ کالو پرتس مبتلا شده اند، بیش از بقیه در معرض خطرات مشکلات احتمالی لگن در بزرگسالی هستند. بنابراین هرچه سن کودک در زمان تشخیص بیماری کمتر باشد،احتمال بهبود مفصل ران به شکل طبیعی و گرد نیز بیشتر خواهد بود.
تشخیص
در طول معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است پاهای فرزندتان را در جهات و موقعیتهای مختلف حرکت دهد تا محدوده حرکت آن را بررسی کند و ببیند کدام یک از این وضعیتها بیشتر باعث بروز درد خواهد شد.
تصویربرداری
این دسته از آزمایش ها که برای تشخیص بیماری لگ کالو پرتس حیاتی هستند، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- اسکن ساده. در ابتدا انجام اسکن اولیه ممکن است، نتایج عادی به نظر برسد زیرا ممکن است یک تا دو ماه پس از شروع علائم طول بکشد تا تغییرات مرتبط با بیماری لگ کالو پرتس در اسکن ساده ظاهر شوند. بنابراین پزشک احتمالاً در طول زمان چندین عکس رادیوگرافی را تجویز کند تا پیشرفت بیماری را تحت نظر داشته باشد.
- ام آر آی. این تکنولوژی از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی برای تولید تصاویر بسیار دقیق از استخوان و بافت نرم داخل بدن استفاده می کند. MRI اغلب می تواند آسیب استخوان ناشی از بیماری لگ کالو پرتس را واضح تر از اسکن ساده نشان دهد، اما الزاماً همیشه اینگونه نمی باشد.
درمان
در بیماری لگ کالو پرتس، کل فرآیند از بین رفتن، شکستن و بازسازی استخوان ممکن است در مدت زمان چندین سال طول بکشد. نوع درمان توصیه شده به موارد زیر بستگی دارد:
- سنی که علائم شروع شده است
- مرحله بیماری
- میزان آسیب لگن
با پیشرفت بیماری لگ کالو پرتس، قسمت کروی (گرد) مفصل (سر استخوان ران) ضعیف شده و تکه تکه می شود. در طول بهبودی، قسمت حفره شکل مفصل می تواند به عنوان یک الگو عمل کند تا به سر خرد شده استخوان ران کمک کند تا شکل گرد خود را حفظ کند.
برای این که این الگو بهتر عمل کند، سر استخوان ران باید به خوبی در داخل حفره قرار گیرد. گاهی اوقات میتوان این کار را با نوع خاصی از گچگیری ساق پا انجام داد که باعث میشود پاها به مدت چهار تا شش هفته کاملاً از هم باز شوند.
برخی از کودکان برای کمک به محکم نگه داشتن گردی مفصل در حفره نیاز به جراحی دارند. این روش ممکن است شامل ایجاد برشهایی به شکل سه گوش در استخوان ران یا لگن برای تنظیم مجدد مفصل باشد.
معمولاً برای کودکان کمتر از 6 سال نیازی به جراحی نمی باشد. در این گروه سنی، حفره مفصل ران به طور طبیعی قابلیت بیشتری برای ترمیم دارد، بنابراین این مفصل گوی و کاسه معمولاً بدون جراحی به خوبی روی هم قرار میگیرند.
درمان های دیگر
برخی از کودکان، به ویژه کودکان بسیار کوچک، ممکن است تنها به درمان های محافظه کارانه یا مشاهده ای نیاز داشته باشند. برخی درمان های محافظه کارانه می توانند شامل موارد زیر باشند:
- محدودیت های فعالیت. انجا فعالیت ها بدون دویدن، پریدن یا سایر فعالیتهای شدید که ممکن است آسیب لگن را تسریع کنند.
- عصا. در برخی موارد، کودک ممکن است نیاز داشته باشد از تحمل وزن روی لگن آسیب دیده خودداری کند. استفاده از عصا می تواند به محافظت از مفصل کمک کند.
- فیزیوتراپی. با گرفتگی مفصل ران، ماهیچه ها و رباط های اطراف آن ممکن است کوتاه شوند. بنابراین انجام تمرینات و ورزش های کششی می تواند به انعطاف پذیری مفصل ران بیشتر کمک کند.
- داروهای ضد التهاب. پزشک ممکن است ایبوپروفن (ادویل، موترین وغیره) یا ناپروکسن سدیم(آلو) را برای کمک به تسکین درد کودک تجویز کند.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
احتمالاً ابتدا نگرانی های خود را به پزشک کودک خود اطلاع خواهید داد. بنابراین پس از انجام ارزیابی اولیه وضعیت کودک، ممکن است آن را به یک پزشک متخصص ارتوپدی کودکان (جراح ارتوپد اطفال) ارجاع دهد.
آن چه می توانید انجام دهید
قبل از قرار ملاقات خود، ممکن است بخواهید فهرستی شامل پاسخ به سوالات زیر تهیه کنید:
- چه زمانی علائم شروع شدند؟
- آیا پوزیشن خاصی از پاها یا هرگونه فعالیتی موجب تشدید درد می شود؟
- آیا شخصی از اعضای خانواده تان در هنگام کودکی این علائم را داشته است؟
- آیا کودک شما مشکلات پزشکی دیگری هم دارد؟
- آیا فرزند شما به طور مرتب دارو یا مکمل مصرف می کند؟
از پزشک چه انتظاری می رود
سوالاتی که ممکن است پزشک بپرسد:
- علائم فرزند شما چیست؟
- آیا این علائم به مرور زمان بدتر شده اند؟
- آیا این علائم بهبود می یابند و سپس دوباره عود می کنند؟
- آیا فرزند شما فعال است؟
- آیا فرزند شما دچار حادثه یا تصادفی شده است که منجر به آسیب های مفصل ران شده باشد؟
- اگر یکی از علائم بیماری فرزند شما درد است، این درد در کجاست؟
- آیا فعال بودن، علائم کودک شما را تشدید می کند؟
- آیا استراحت کردن به تسکین درد و ناراحتی کودک شما کمک می کند؟