نگاه کلی
کولیک (دل پیچه نوزاد) اغلب طولانی‌مدت و همراه با گریه شدید است. کولیک نوزاد برای والدین بسیارناخوشایند است زیرا کودک بدون هیچ دلیل ظاهری، گریه میکند و به نظر می رسد هیچ اقدام آرام کننده ای تسکین دهنده نوزاد نمی باشد.این عارضه معمولاً درهنگام غروب اتفاق می‌افتد، زمانی که والدین اغلب خسته هستند.
دل پیچه نوزاد معمولاً در حدود 6 هفتگی به اوج خود می رسد و پس از 3 تا 4 ماهگی به طور قابل توجهی کاهش می یابد. اگرچه گریه های کودک با گذشت زمان برطرف می شود ، اما کنترل کولیک فشار قابل توجهی را به مراقبت از نوزاد می افزاید.
والدین می توانند اقداماتی برای کنترل شدت و مدت علائم کولیک مانند کاهش استرس و تقویت اعتماد به نفس در روابط میان والدین و فرزندان انجام دهند .
علائم
سروصدا و گریه نوزاد به‌خصوص در 3 ماه اول تولد طبیعی است. کاستن از گریه کردن طبیعی نوزاد امری دشوار است و به طور کلی ، کولیک هنگامی است که نوزاد بیش از 3 ساعت در روز برای 3 روز در هفته به مدت حداقل 3 هفته گریه کند .
علائم احتمالی کولیک نوزاد عبارتند از:
- گریه شدید که ممکن است به نظر می‌رسد کودک فریاد می‌زند.
- گریه بدون هیچ دلیل ظاهری، برخلاف گریه برای بیان گرسنگی یا نیاز به تغییر پوشک.
- تحریک پذیری شدید حتی وقتی گریه نوزاد کاهش‌یافته است.
- گریه در زمان‌های پیش‌بینی‌شده در هنگام شب یا عصر.
- قرمزی صورت یا رنگ‌پریدگی پوست اطراف دهان نوزاد.
- تنش‌های بدنی مانند بالا کشیدن یا سفت شدن پاها و دست‌ها، مشت کردن دست‌ها و یا سفت شدن شکم.
بعضی اوقات پس از دفع گاز یا مصرف شیر، علائم تسکین می یابد. گاز میتواند نتیجه بلع هوا در هنگام گریه طولانی مدت باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
گریه بیش از حد و غیر قابل تسکین می تواند نشانه ای از کولیک یا بیماری دیگر باشد. اگر نوزاد گریه بیش از حد ، علائم قولنج یا سایر علائم را تجربه کرده است ، جهت معاینات دقیق باید به پزشک مراجعه کند.
علل بیماری
علت کولیک ناشناخته است اما می تواند در اثر عوامل متعددی ایجاد شود،تعدادی از این دلایل کشف شده است اما هنوز برای محققان تحلیل تمام علائم دیده شده دشوار است به طور مثال به چه دلیل این بیماری در اواخر ماه اول زندگی نوزاد شروع می شود و به چه دلیل علائم نوزادن متفاوت است یا چرا در برخی موارد به مرور زمان خود به خود درمان می شود.
عوامل مشترکی که ممکن است باعث کولیک شود عبارتند از:
- سیستم گوارشی نوزاد هنوز به طول کامل تکامل نیافته باشد
- عدم تعادل باکتری های مفید در دستگاه گوارش
- آلرژی یا حساسیت غذایی
- تغذیه بیش از حد، تغذیه نامناسب یا آروغ زدن مکرر
- شکل اولیه میگرن در دوران کودکی
- استرس یا اضطراب در خانواده
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
عوامل خطرساز کولیک به خوبی شناخته نشده است. تحقیقات تفاوتی در خطر ابتلا با در نظر گرفتن عوامل زیر نشان نمی دهد:
- جنسیت کودک
- حاملگی های زودرس
- نوزادانی که از شیر خشک و شیر مادر تغذیه می کنند
- نوزادانی که از مادران سیگاری متولد می شوند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند.
عوارض بیماری
کولیک مشکلات پزشکی کوتاه مدت یا طولانی مدت را برای کودک ایجاد نمی کند.
کولیک از عوامل ایجاد استرس برای والدین می باشد. تحقیقات نشان داده است کولیک می تواند عامل ایجاد مشکلاتی برای والدین باشد. مانند:
- افزایش خطر افسردگی پس از زایمان در مادران
- قطع زودرس شیردهی
- احساس گناه ، خستگی ، درماندگی یا عصبانیت
سندرم کودک تکان خورده یا متزلزل
استرس ناشی از بی قراری کودک در حال گریه باعث می شود والدین گاهی اوقات کودک خود را تکان دهند و به او آسیب برسانند. تکان دادن کودک می تواند آسیب جدی به مغز وارد کند و حتی کشنده باشد.
اگر والدین اطلاعاتی در مورد تسکین کودک گریان ، آموزش در مورد کولیک و حمایت مورد نیاز برای مراقبت از نوزاد مبتلا به کولیک نداشته باشند ، خطر این واکنش های کنترل نشده بیشتر می شود.
تشخیص
پزشک کودک را به صورت کامل معاینه می کند تا علل احتمالی ناراحتی کودک را برسی کند. این معاینات شامل موارد زیر خواهد بود:
- اندازه گیری قد ، وزن و دور سر کودک
- گوش دادن به قلب ، ریه ها و صداهای محوطه شکمی
- بررسی اندام ها ، انگشتان دست ، انگشتان پا ، چشم ها ، گوش ها و اندام های تناسلی
- ارزیابی واکنش در برابر لمس یا حرکت
- علائم عارضه های پوستی ، التهاب یا سایر علائم عفونت یا آلرژی
تست های آزمایشگاهی، اشعه ایکس و سایر تست های تشخیصی معمولاً مورد نیاز نیستند ، اما در مواردی به حذف دیگر گزینه ها کمک می کنند.
درمان
اهداف اصلی درمان، تسکین بیشتر کودک با مداخلات مختلف و اطمینان از حمایت والدین می باشد.
روش های تسکین دهنده
گاهی همراه داشتن لیستی از عوامل موثر تسکین دهنده می تواند مفید واقع شود. بنابراین ممکن است نیاز به انجام برخی از این روش های تسکین دهنده نوزاد باشد:
- استفاده از پستانک
- کودک خود را برای سوار شدن در اتومبیل یا پیاده روی در کالسکه ببرید
- با کودک خود راه بروید یا او را تکان دهید
- کودک خود را در پتو ببندید
- حمام گرم برای کودک
- مالیدن شکم نوزاد خود یا قرار دادن کودک روی شکم برای مالش پشت
- پخش صوتی از ضربان قلب یا صداهای آرام
- پخش صداهای ممتد، مثل صدای جاروبرقی یا خشک کن لباس در یک اتاق مجاور
- کاهش نور چراغ ها و محدود کردن تحریک های بینایی
روش های تغذیه ای
تغییر در شیوه های تغذیه نیز ممکن است باعث تسکین شود. کودک خود را در حالت ایستاده با شیشه شیر تغذیه کنید و مرتباً در حین و بعد از تغذیه به آروغ زدن وادار کنید.
استفاده از بطری منحنی به تغذیه درحالت ایستاده کمک می کند و بطری کیسه ای تاشو می تواند باعث کاهش ورود هوا شود.
تغییر آزمایشی رژیم غذایی
اگر اقدامات تسکین دهنده یا تغذیه ای باعث کاهش گریه یا تحریک پذیری نمی شود ، ممکن است پزشک آزمایش کوتاه مدتی جهت تغییرات رژیم غذایی توصیه کند.
اگر کودک آلرژی غذایی داشته باشد ، علائم و نشانه های دیگری مانند عارضه های پوستی ، خس خس سینه ، استفراغ یا اسهال دیده می شود تغییرات رژیم غذایی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- فرمول تغذیه. اگر از شیرخشک استفاده میکنید ، پزشک ممکن است به مدت یک هفته و به صورت آزمایشی ،مصرف هیدرولیزات که دارای پروتئین هایی با اندازه های کوچکتر هستند را پیشنهاد کند.
- رژیم غذایی مادران. مادران شیرده می توانند رژیم غذایی بدون مواد حساسیت زای معمول مانند لبنیات ، تخم مرغ ، آجیل و گندم را امتحان کنند. همچنین سعی کنید از مصرف مواد غذایی تحریک کننده ، مانند کلم ، پیاز یا نوشیدنی های کافئین دار را خودداری کنید.
مراقبت های والدین
مراقبت از نوزادی که کولیک دارد حتی برای والدین باتجربه نیز می تواند طاقت فرسا و استرس زا باشد. استراتژی های زیر می توانند برای مراقبت از والدین و پشتیبانی از آنها کمک کننده باشد:
- کمی استراحت کنید. با همسر یا شریک زندگی خود تعامل داشته باشید یا از دوست خود بخواهید که مدتی مسئولیت امور را بر عهده بگیرد. به خودتان استراحت بدهید در صورت امکان از خانه خارج شوید.
- از گهواره برای استراحت های کوتاه استفاده کنید. اگر میخواهید به خود استراحت دهید یا اعصاب خود را آرام کنید ، قرار دادن کودکی که گریه میکند در گهواره برای مدت زمانی کوتاه بلامانع است.
- احساسات خود را ابراز کنید. طبیعی است که والدین در این شرایط احساس درماندگی ، افسردگی ، گناه و عصبانیت کنند. احساسات خود را با اعضای خانواده ، دوستان و پزشک کودک در میان بگذارید.
- خود را قضاوت نکنید. موفقیت خود را به عنوان والدین با میزان گریه کودک اندازه گیری نکنید. کولیک نتیجه بد بودن مراقبت نیست و گریه های تسلی ناپذیر نشانه عدم رضایت کودک نیست.
- مراقب سلامتی خود باشید. غذاهای سالم بخورید. برای ورزش وقت بگذارید و فعالیت هایی مثل پیاده روی سریع روزانه انجام دهید. اگر می توانید ، هنگام خواب کودک ،حتی در طول روز بخوابید. از مصرف الکل و سایر داروها خودداری کنید.
- به یاد داشته باشید که این شرایط موقتی است.دوره کولیک اغلب پس از 3 تا 4 ماهگی بهبود می یابد.
- برنامه جایگزین داشته باشید. در صورت امکان برنامه ای را با یکی از دوستان یا اقوام خود تنظیم کنید تا وقتی بیش از حد خسته شدید کسی را جایگزین کنید. در صورت لزوم ، برای پشتیبانی بیشتر با پزشک خود ، یک سرویس محلی پشتیبانی یا با سرویس کمکی بهداشت روان تماس بگیرید.
درمان های موثر
یکی از عوامل ایجاد کولیک، عدم تعادل باکتریهای مفید در دستگاه گوارش نوزاد است.
یک روش درمانی تحت بررسی، استفاده از باکتری های مفید (پروبیوتیک ها) برای ایجاد تعادل باکتریایی مناسب برای بهبود سلامت کلی دستگاه گوارش است.
برخی مطالعات نشان داده است باکتری به نام لاکتوباسیلوس روتری باعث کاهش زمان گریه در نوزادان مبتلا به کولیک می شود
این مطالعات با گروه های کوچکی انجام شده و نتایج تا حدودی متفاوت بوده است. اکثر کارشناسان معتقدند که در حال حاضر شواهد کافی برای تمایل به استفاده از پروبیوتیک ها برای درمان کولیک وجود ندارد.
درمان جایگزین
چندین مطالعه کوچک مزایا یا نتایج متفاوتی برای درمان های جایگزین نشان داده است. با این حال ، شواهد کافی برای اطمینان از مزایای بیشتر این روش نسبت به معایب آن وجود ندارد. درمان های جایگزین تحت بررسی عبارتند از:
- چای های گیاهی
- داروهای گیاهی ، مانند روغن رازیانه
- آب قند
- گریپ واتر ، مخلوطی از آب و داروهای گیاهی
- ماساژ درمانی
- جراحی کایروپراکتیک
- طب سوزنی
خطرات شناخته شده شامل موارد زیر می باشد:
- استفاده منظم از دمنوش های گیاهی یا سایر داروهای مایع ممکن است منجر به کاهش مصرف شیر یا افت سطح سدیم در خون نوزاد شود.
- عدم تنظیم مناسب داروها منجر به آلودگی ، مصرف مواد نامشخص یا دوزهای متناقض در داروهای گیاهی شود.
- برخی از داروهای هومءوپاتی حاوی مقادیر کمی از مواد سمی هستند.
قبل از استفاده از داروی جایگزین برای درمان نوزادان با پزشک خود مشورت کنید.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
هنگامی که کودک خود را نزد پزشک می برید ،ایجاد آمادگی برای ملاقات با پزشک می تواند مفید واقع می شود،برخی اطلاعاتی که می تواند کمک کننده باشد عبارتند از:
آن چه می توانید انجام دهید
جهت آمادگی برای ویزیت پزشک ، اطلاعات زیر را به صورت کتبی ثبت کنید:
- زمان های گریه کردن نوزاد
- سن نوزاد درزمانی که این گریه ها شروع شده بود
- مشاهدات رفتاری کودک
- برنامه تغذیه و خواب کودک
- روش های آرام کردن نوزاد
- افرادی که در مراقبت از نوزاد مشارکت دارند ، مانند والد دیگر ، پدربزرگ و مادربزرگ ، پرستار کودک
علاوه بر این سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.
از پزشک چه انتظاری می رود
سوالاتی که ممکن است پزشک بپرسد عبارتند از:
- آیا می توانید یک قسمت معمولی گریه را توصیف کنید؟
- صدای گریه کودک چگونه است؟
- آیا بدن کودک لرزش دارد؟
- چه زمانی گریه ها رخ می دهد؟ چقدر دوام دارند؟ چند بار در هفته؟
- برای تسکین کودک خود چه کارهایی انجام می دهید؟ چقدر موثراند؟
- آیا کودک از نظر غذا خوردن مشکلی دارد؟
- آیا گریه درست بعد از غذا خوردن اتفاق می افتد؟
- مواد تغذیه کودک چیست؟
- کودک هر بار چه مدت می خوابد؟ آیا اخیراً تغییراتی در الگوی خواب ایجاد شده است؟
- آیا تنفس کودک دچار مشکل است؟
- وقتی کودک گریه می کند چگونه برخورد میکنید؟ بقیه اعضای خانواده چطور؟
پاسخ های شما به این سوالات می تواند به پزشک کمک کند تا شرایطی جهت آرامش و بهبود کودک فراهم کند.