نگاه کلی
کیفوز نوعی انحنای شدید در قسمتی پشتی بدن است که می تواند در هر سنی رخ دهد اما در زنان مسن بیشتر شایع است.
کیفوزی که به علت افزایش سن رخ دهد اغلب به دلیل ضعف در استخوان های ستون فقرات است که باعث فشرده شدن یا ترک خوردگی آنها می شود. سایر انواع کیفوز می تواند در نوزادان یا نوجوانان به دلیل ناهنجاری ستون فقرات یا فاصله افتادن در استخوان های ستون فقرات در طول زمان ظاهر شود.
کیفوز خفیف مشکلات کمی ایجاد می کند. کیفوز شدید می تواند باعث درد و بدشکل شدن بدن شود. درمان کیفوز به سن و علت و تاثیرات این انحنا در بدن بستگی دارد.
علائم
کیفوز خفیف می تواند هیچ علامت یا علامت قابل توجهی ایجاد نکند. اما برخی افراد علاوه بر انحنای غیرطبیعی ستون فقرات، کمر درد و گرفتگی را نیز تجربه می کنند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت افزایش انحنا در قسمت بالایی کمر یا ستون فقرات، باید به پزشک مراجعه کرد.
علل بیماری
تک تک استخوان هایی (مهره ها) که ستون فقرات سالم را تشکیل می دهند، شبیه استوانه هایی هستند که در یک ستون روی هم چیده شده اند. کیفوز زمانی اتفاق می‌افتد که مهره‌های قسمت بالایی کمر انحنا پیدا کنند.
مهره های غیرطبیعی می توانند ناشی از موارد زیر باشند:
- شکستگی. مهره های شکسته یا له شده (شکستگی های فشاری) می توانند منجر به انحنای ستون فقرات شوند. شکستگی های فشاری خفیف اغلب علامت یا علائم قابل توجهی ایجاد نمی کنند.
- پوکی استخوان. اختلال نازک شدن استخوان می تواند باعث انحنای ستون فقرات شود، به خصوص اگر ضعیف شدن مهره ها منجر به شکستگی های فشاری شود. پوکی استخوان در زنان مسن و افرادی که برای مدت طولانی کورتیکواستروئید مصرف کرده اند، شایع تر است.
- کوچک شدن دیسک. دیسک های نرم و دایره ای شکل به عنوان بالشتک بین مهره های ستون فقرات عمل می کنند. با افزایش سن، این دیسک ها خشک و کوچک می شوند که اغلب باعث بدتر شدن کیفوز می شود.
- بیماری شوئرمن. این بیماری که کیفوز شوئرمن نیز نامیده می شود، معمولاً در طول جهش رشدی که قبل از بلوغ اتفاق می افتد، شروع می شود. پسرها بیشتر از دختران به این بیماری مبتلا می شوند.
- نقص هنگام تولد. استخوان های ستون فقرات که قبل از تولد به درستی رشد نمی کنند می توانند باعث کیفوز شوند.
- سندرم ها. کیفوز در کودکان همچنین می تواند با سندرم های خاصی مانند سندرم اهلرز-دانلوس و سندرم مارفان همراه باشد.
- سرطان و درمان سرطان. سرطان در ستون فقرات می‌تواند مهره‌ها را ضعیف کرده و آنها را مستعد شکستگی‌های فشاری کند، همان‌طور که شیمی‌درمانی و درمان‌های سرطان با پرتودرمانی این حالت را ممکن می سازند.
عوارض بیماری
کیفوز علاوه بر ایجاد کمردرد می تواند باعث موارد زیرشود:
- مشکلات تنفسی. کیفوز شدید می تواند به ریه ها فشار وارد کند.
- عملکردهای فیزیکی محدود. کیفوز با ضعیف شدن عضلات پشت و دشواری در انجام کارهایی مانند راه رفتن و بلند شدن از صندلی همراه است. انحنای ستون فقرات همچنین می تواند نگاه کردن به سمت بالا یا رانندگی را دشوار کند و در هنگام دراز کشیدن باعث درد شود.
- مشکلات گوارشی. کیفوز شدید می تواند دستگاه گوارش را تحت فشار قرار دهد و مشکلاتی مانند رفلاکس اسید و اختلال در بلع را ایجاد کند.
- مشکلات ظاهری بدن. افراد مبتلا به کیفوز، به ویژه نوجوانان، به دلیل داشتن کمر گرد یا استفاده از بریس برای اصلاح وضعیت، تصویر مناسبی از خود در ذهن ندارند. برای افراد مسن، این حالت می تواند منجر به انزوای اجتماعی شود.
تشخیص
پزشک به طور کلی معاینه فیزیکی کاملی از جمله بررسی قد انجام می دهد یا از شخص خواسته می شود که در حالی که پزشک از پهلو ستون فقرات را بررسی می کند از کمر به جلو خم شود. پزشک همچنین یک معاینه عصبی برای بررسی رفلکس ها و قدرت عضلانی انجام می دهد.
پس از ارزیابی علائم و نشانه ها، پزشک موارد زیر را توصیه می کند:
- اسکن ساده یا سی تی اسکن. اسکن ساده می تواند درجه انحنای مهره ها را تعیین کند و تغییر شکل مهره ها را تشخیص دهد. اگر پزشک تصاویر دقیق تری بخواهد احتمالا سی تی اسکن توصیه شود.
- ام آر آی. این تصاویر می توانند عفونت یا تومور را در ستون فقرات تشخیص دهند.
- آزمایش های عصبی. در صورت بی‌حسی یا ضعف عضلانی، پزشک آزمایش‌هایی را برای تعیین میزان عبور تکانه‌های عصبی بین نخاع و اندام‌ها توصیه می کند.
- تست های تراکم استخوان. استخوان هایی با چگالی کم می توانند کیفوز را وخیم تر کنند.
درمان
درمان کیفوز به علت و شدت بیماری بستگی دارد.
داروها
پزشک داروهایی را پیشنهاد می کند، از جمله:
- مسکن ها. اگر داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن (تایلنول، سایرین)، ایبوپروفن (ادویل، موترین IB،و سایرین) یا ناپروکسن سدیم (Aleve) - کافی نیستند، داروهای مسکن قوی‌تر با نسخه در دسترس هستند.
- داروهای پوکی استخوان. داروهای تقویت کننده استخوان به جلوگیری از شکستگی های ستون فقرات که باعث بدتر شدن کیفوز شده، کمک می کنند.
درمان تسکینی
درمان می تواند به مدیریت انواع خاصی از کیفوز کمک کند. پزشک معمولا موارد زیر را توصیه می کند:
- تمرینات. تمرینات کششی به بهبود انعطاف پذیری ستون فقرات و تسکین کمردرد کمک می کند.
- مهار کردن. کودکانی که به بیماری شوئرمن مبتلا هستند می توانند با استفاده از بریس، بپیشرفت کیفوز را در حالی که استخوان هایشان در حال رشد می باشد، متوقف کنند.
جراحی و سایر روش های درمانی
برای درمان کیفوز شدید که نخاع یا ریشه های عصبی را تحت فشار قرار می دهد، جراحی توصیه می شود. فیوژن ستون فقرات رایج ترین روش برای کاهش درجه انحنا است. جراح قطعاتی از استخوان را بین ستون مهره‌ها قرار می‌دهد و سپس مهره‌ها را با میله‌های فلزی و پیچ‌هایی به هم محکم می‌کند تا زمانی که ستون فقرات در یک موقعیت اصلاح شده با هم بهبود یابد.
برای کمک به حفظ تراکم استخوانی مناسب، پزشک موارد زیر را توصیه می کند:
- داشتن رژیم غذایی سرشار از کلسیم و ویتامین D
- عدم استعمال دخانیات
- محدود کردن مصرف الکل
آمادگی برای ملاقات با پزشک
شخص به پزشک متخصص در تشخیص و درمان اختلالات ستون فقرات (جراح ارتوپد) ارجاع داده می شود.
آن چه می توانید انجام دهید
- از هرگونه محدودیت قبل از قرار ملاقات، مانند محدود کردن رژیم غذایی خود آگاه باشید.
- علائم خود را، از جمله علائمی که به مشکل فعلی نامربوط است، یادداشت کنید.
- فهرستی از داروها، ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید تهیه کنید.
- اطلاعات کلیدی پزشکی خود، از جمله سایر بیماری ها را یادداشت کنید.
- اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله تغییرات اخیر در زندگی یا عوامل استرس زا در زندگی خود را یادداشت کنید.
- سوالات خود را برای پرسیدن از پزشک خود، یادداشت کنید.
- از یکی از اقوام یا دوستان خود بخواهید که شما را همراهی کنند تا گفته های پزشک را بهتر به خاطر بسپارید.
سوالاتی که بهتر است از پزشک خود بپرسید:
- به چه آزمایش هایی نیاز دارم؟ آیا آمادگی خاصی برای انجام آن وجود دارد؟
- آیا به درمان نیاز خواهم داشت؟ گزینه های درمانی من چیست و مزایا و خطرات هر کدام چیست؟
- من دچار سایر بیماری ها نیز می باشم. چگونه می توانم این شرایط را با هم مدیریت کنم؟
علاوه بر این سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.
از پزشک چه انتظاری می رود
پزشک احتمالاً تعدادی سؤال از شخص می پرسد. آماده بودن برای پاسخ دادن به آنها فرصتی برای پرداختن به سایر نکات با جزئیات بیشتر باقی می گذارد و سوالات زیر از شخص پرسیده می شود:
- چه زمانی شروع به تجربه علائم کردید؟ شدت آنها چقدر بوده؟
- آیا علائم مداوم بوده است یا گاه به گاه؟
- به نظر می رسد چه چیزی باعث بهبود یا بدتر شدن علائم می شود؟